Вікіпэдыя

Аліта: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д →‎Вонкавыя спасылкі: выпраўленьне парамэтру {{Commons}} using AWB
шаблён, афармленьне
Радок 1:
{{Населены пункт/Летува
{{Мястэчка
| Назва = Аліта
|Статус Сайт = горад▼
| Назва ў родным склоне = Аліты
|Назва Няпэўная назва ў родным склоне = Аліты
|Назва Арыгінальнаялетувіскай назвамовай = Alytus
|Герб Краіны = ЛетувыCoat of arms of Alytus (Lithuania).svg
|Сьцяг Герб = Coat of arms of Alytus= (Lithuania).svg
|Гімн Сьцяг =
|Дата Гімн заснаваньня =
| Першыя згадкі =
| ГорадСтатус з = 1581
| Магдэбурскае права =
| Былыя назвы =
| БылаяМясцовая назва =
|Павет Мясцовая назва = [[Аліцкі павет|Аліцкі]]
|Раён Commons = ▼
| Адміністрацыйная адзінка = Павет
|Староства Плошча = 40▼
| Назва адміністрацыйнай адзінкі = Аліцкі
|Мэр Вышыня = ▼
| Адміністрацыйная адзінка2 =
|Плошча = 48
| Назва адміністрацыйнай адзінкі2 =
|Крыніца плошчы =
| Адміністрацыйная адзінка3 =
|Вышыня =
| Назва адміністрацыйнай адзінкі3 =
|Унутраны Сельсаветпадзел = =
|Колькасьць Пасялковынасельніцтва савет = =54437
|Год Кіраўнікпадліку колькасьці = =2016
|Тэндэнцыя колькасьці насельніцтва =
| Імя кіраўніка =
|Крыніца Год падлікуколькасьці насельніцтва = 2007▼
▲| Плошча = 40
|Этнічны Колькасьцьсклад насельніцтва = 68= 828▼
▲| Вышыня =
|Год падліку этнічнага складу =
▲| Колькасьць насельніцтва = 68 828
|Колькасьць двароў =
▲| Год падліку насельніцтва = 2007
|Год падліку колькасьці двароў =
| Шчыльнасьць насельніцтва = 1 747
|Тэлефонны код Колькасьць двароў =
|Паштовыя Часавы пас індэксы = +2
|Аўтамабільны Летні час нумарны знак = +3
|Выява Тэлефонны код = Alytauspanorama.jpg
|Апісаньне выявы Паштовы індэкс =
|Шырата градусаў Аўтамабільны код = 54
|Шырата Выява хвілінаў = Alytauspanorama.jpg23
|Шырата сэкундаў Апісаньне выявы = 20
|Даўгата градусаў Шырата паўшар'е = паўночнае24
|Даўгата хвілінаў = 2
|Шырата_градусаў = 54
|Даўгата сэкундаў = 50
|Шырата_хвілінаў = 23
|Назва мапы =
|Шырата_сэкундаў = 20
|Варыянт мапы Даўгата паўшар'е = усходняе
|Альтэрнатыўная мапа =
|Даўгата_градусаў = 24
| Пазыцыя подпісу на мапе = ▼
|Даўгата_хвілінаў = 02
| Водступ подпісу на мапе = ▼
|Даўгата_сэкундаў = 50
|Сайт =
▲| Пазыцыя подпісу на мапе =
▲| Водступ подпісу на мапе =
▲| Commons =
▲| Сайт =
| Колер = {{Колер|Летува}}
}}
'''Алі́та''' ({{мова-lt|Alytus}}) — шосты па велічыні горад [[Летува|Летувы]], цэнтар [[Рэгіёны Літвы|этнакультурнага рэгіёну]] [[Дзукія]]. Насельніцтва налічвае каля 7055 тыс. чалавек, зь якіх 94,7% — [[летувісы]]. Горад знаходзіцца на рацэ [[Нёман]], недалёка ад мяжы з [[Польшча]]й і [[Беларусь]]сю. Зьяўляецца адміністрацыйным цэнтрам [[Аліцкі павет|Аліцкага павету]] Летувы.
 
== Гісторыя ==
Першыя гістарычныя зьвесткі аб Аліце адносяцца да [[1377]] году, калі яна ўзгадваецца як абарончы замак пры ўпадзеньні ракі [[Алітупа|Алітупы]] ў Нёман. У той час Аліта мела назву ''Алітэн'' і адносілася да [[Тэўтонскі ордэн|Тэўтонскага ордэна]]. Пасьля [[Грунвальдзкая бітва|Грунвальдскай бітвы]] замак адышоў да [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. 15 чэрвеня 1581 году кароль [[Стэфан Баторы]] падараваў Аліце [[Магдэбурскае права]].
 
Пасьля трэцяга падзелу [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] заходняя частка гораду належала [[Прусія|Прусіі]], а ўсходняя [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]]. Пасьля Напалеонаўскіх войнаў Аліта поўнасьцю перайшла пад кантроль Расеі, але адміністрацыйны падзел гораду быў скасаваны толькі пасьля [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстаньня Кастуся Каліноўскага ў 1863 годзе]]. У ХІХ стагодзьдзі Аліта ўваходзіла ў склад [[Царства Польскае|Царства Польскага]]. У канцы ХІХ стагодзьдзя Аліта атрымала статус абарончага гораду, тут прайшла [[чыгунка]], былі пабудаваныя абарончыя пабудовы.
Пасьля [[Грунвальдзкая бітва|Грунвальдскай бітвы]] замак адышоў да [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. [[15 чэрвеня]] [[1581]] году кароль [[Стэфан Баторы]] падараваў Аліце [[Магдэбурскае права]].
 
Пад часПадчас [[Першая Сусьветнаясусьветная вайна|Першай Сусьветнайсусьветнай вайны]] Аліта была занятая [[Нямеччына|нямецкімі]] войскамі. [[12 лютага]] [[1919]] году ў Аліце адбыліся баі паміж летувіскім войскам і Чырвонай Арміяй.▼
Пасьля трэцяга падзелу [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] заходняя частка гораду належала [[Прусія|Прусіі]], а ўсходняя [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]].
 
Пасьля польска-летувіскіх баёў і падпісаньня пагадненьня паміж [[Польшча]]й і Летувой у 1919 годзе Аліта трапіла ў склад Летувы. У [[1940]] годзе Аліта апынулася ў складзе [[СССР]]. З [[1941]] да [[1944]] году горад знаходзіўся ў нямецкай акупацыі, а потым зноў трапіў у склад СССР да [[1991]] году.▼
Пасьля Напалеонаўскіх войнаў Аліта поўнасьцю перайшла пад кантроль Расеі, але адміністрацыйны падзел гораду быў скасаваны толькі пасьля [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|паўстаньня Кастуся Каліноўскага ў 1863 годзе]].
 
У [[19 стагодзьдзе|ХІХ стагодзьдзі]] Аліта ўваходзіла ў склад [[Царства Польскае|Царства Польскага]]. У канцы ХІХ стагодзьдзя Аліта атрымала статус абарончага гораду, тут прайшла [[чыгунка]], былі пабудаваныя абарончыя пабудовы.
 
▲Пад час [[Першая Сусьветная вайна|Першай Сусьветнай вайны]] Аліта была занятая [[Нямеччына|нямецкімі]] войскамі. [[12 лютага]] [[1919]] году ў Аліце адбыліся баі паміж летувіскім войскам і Чырвонай Арміяй.
 
▲Пасьля польска-летувіскіх баёў і падпісаньня пагадненьня паміж [[Польшча]]й і Летувой у 1919 годзе Аліта трапіла ў склад Летувы. У [[1940]] годзе Аліта апынулася ў складзе [[СССР]]. З [[1941]] да [[1944]] году горад знаходзіўся ў нямецкай акупацыі, а потым зноў трапіў у склад СССР да [[1991]] году.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Alytus}}
 
{{Гарады Летувы}}
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Аліта»