Алесь Петрашкевіч: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Jarash (гутаркі | унёсак)
дапаўненьне
артаграфія, шаблёны
Радок 1:
{{Пісьменьнік
|Імя = Алесь Петрашкевіч
|Род дзейнасьці=драматург
|Партрэт =
|Жанр=п'еса, драма, камедыя, трагедыя
|Памер =
|Мова=беларуская
|Апісаньне =
|Значныя творы=п'еса «Напісанае застаецца»
|Імя пры нараджэньні =
|Гады актыўнасьці=1954-2012
|Псэўданімы =
|Прэміі=Дзяржаўная прэмія БССР (1976)
|Дата нараджэньня =
|Узнагароды={{Блёк узнагародаў|{{Ордэн «Знак Пашаны»}}}}
|Месца нараджэньня =
|Камунікат=http://kamunikat.org/poszuk_kataloh.html?SearchWhat=%D0%BF%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87&Search.x=0&Search.y=0
|Дата сьмерці =
|палічка=http://knihi.com/Ales_Pietraskievic/
|Месца сьмерці =
|Грамадзянства =
|Род дзейнасьці = драматург
|Гады актыўнасьці =1954-2012 1954—2012
|Напрамак =
|Жанр =п'еса п’еса, драма, камедыякамэдыя, трагедыя
|Мова = беларуская
|Мова2 =
|Дэбют =
|Значныя творы =п'еса «[[Напісанае застаецца]]»
|Прэміі = [[Дзяржаўная прэмія БССР]] (1976)
|Узнагароды = {{Блёк узнагародаў|{{Ордэн «Знак Пашаны»}}}}
|Подпіс =
|Апісаньне подпісу =
|ВікіКрыніца =
|ВікіКрыніца пераклады на беларускую =
|палічкаПалічка = http://knihi.com/Ales_Pietraskievic/
|Камунікат = http://kamunikat.org/poszuk_kataloh.html?SearchWhat=%D0%BF%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87&Search.x=0&Search.y=0
|Сайт =
}}
'''АлесьАле́сь (АляксандарАлякса́ндар ЛеанідавічЛеані́давіч або ЛявонавічЛяво́навіч) ПетрашќевічПетрашке́віч''' (1 траўня 1930, в. [[Пярэвалачня (Талачынскі раён)|Пярэвалачня]], [[Талачынскі раён]] — 24 жніўня 2012<ref>{{Навіна|спасылка=http://nn.by/index.php?c=ar&i=79017|загаловак=Памёр Алесь Петрашкевіч: Сыходзяць энцыклапедысты|аўтар=Анатоль Сідарэвіч|выдавец=[[Наша Ніва]]}}</ref>) — беларускі гісторык, драматург і сцэнарыст.
 
[[Кандыдат гістарычных навук]] (1967), [[заслужаны работнік культуры Беларусі]] (1975), ляўрэат [[Дзяржаўная прэмія БССР|Дзяржаўнай прэміі БССР]] (1976) за ўдзел у падрыхтоўцы і выданьні [[Беларуская Савецкая Энцыкляпэдыя|Беларускай Савецкай Энцыкляпэдыі]]. Узнагароджаны [[Ордэн «Знак Пашаны»|Ордэнам «Знак Пашаны»]]. Сябра [[Саюз пісьменьнікаў СССР|Саюзу пісьменьнікаў СССР]] ад 1974 году.
 
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў сям'ісям’і сялян. У 1955 годзе скончыў [[юрыдычны факультэт БДУ]].
 
Працаваў у ЦК [[ЛКСМБ]], [[ЦК КПБ]]. У 1967 годзе ў Інстытуце гісторыі партыі пры ЦК КП Беларусі абараніў дысэртацыю на званьне кандыдата гістарычных навук па тэме «Камсамол Беларусі - — актыўны памочнік Камуністычнай партыі ў мабілізацыі моладзі на выкананьне сямігадовага пляну разьвіцьця народнай гаспадаркі (1959-1965 1959—1965 гг.)» пад навуковым кіраўніцтвам [[Міхаіл Шкляр|Міхаіла Шкляра]]<ref>Комсомол Белоруссии — активный помощник Коммунистической партии в мобилизации молодежи на выполнение семилетнего плана развития народного хозяйства (1959–1965 1959—1965 гг.) : автореферат диссертации … кандидата исторических наук / А.  Л.  Петрашкевич.  — Минск, 1967.</ref>. У 1967-19751967—1975, 1979-19911979—1991 адказны сакратар, намесьнік галоўнага рэдактара ў выдавецтве «[[Беларуская Савецкая ЭнцкляпэдыяЭнцыкляпэдыя]]». У 1975-19761975—1976 гадах быў рэктарам Менскага інстытуту культуры (заразцяпер [[Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт культуры і мастацтваў|БДУКМ]]). У 1991-19981991—1998 кіраўнік арганізацыйна-мэтадычнага цэнтру па выданьні кніжнай сэрыі «[[Памяць (кніжная сэрыя)|Памяць]]»<ref>Саламевіч І. У.  Петрашкевіч Алесь // {{Літаратура/БелЭн|12}} С. 334.</ref>. 11 сьнежня 1998  г. абраны адказным сакратаром [[Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны]].
 
== Творчасьць ==
Творчы шлях пачаў у сярэдзіне 1950-х. Аўтар п’ес «[[Напісанае застаецца]]» (1978, пастаўленапастаўленая [[Нацыянальны акадэмічны тэатар імя Янкі Купалы|Беларускім тэатрам імя Я. Купалы]] ў 1979, асобнае выданневыданьне ў 1982), «Трывога» (1974), «[[Злавеснае рэха]]» (1984), «Куды ноч, туды сон» («Ка-та-стро-фа», 1987, пастаўлена ў 1988), «Кары егіпецкія» (1966), «Адкуль грэх?» (1970, пастаўлена Беларускім тэатрам імя Я. Купалы ў 1969), «Злыдзень» (1979, пастаўленапастаўленая [[Магілёўскі абласны тэатар драмы і камэдыі імя Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча|Магілёўскім абласным тэатрам драмы і камэдыі]] ў 1973), «Укралі кодэкс» (1976), «Соль» (1981), «Русь Кіеўская» («Гора і слава», 1983, пастаўленапастаўленая ў 1982), «Змова» (1986, пастаўленапастаўленая ў 1983), «У спадчыну - — жыццё» (1986, пастаўленапастаўленая [[Беларускі рэспубліканскі тэатар юнага гледача|Беларускім рэспубліканскім тэатрам юнага гледача]] ў 1985), «Мой друг, Вялікі Чалавек» (пастаўленапастаўленая ў 1986), «Мост упоперак ракі» (1986), «Прарок для Айчыны» (тэлеспэктакль, 1990), «Дзівак чалавек» (1996), «Інтэлігент» (1999), «Меч Рагвалода», «Воля на крыжы», «Прагноз на пасьлязаўтра» (2000), «Приласкать и уничтожить!», «На Дзяржавай ― знак Пагоні», «Крыжовы шлях на Грунвальд», «Расплата за здраду», «Каралеўска-царская пастка», «Рупнасць дзяржаўцы», «Змушаная авантура», «Час усё адкрые», «Сьмерць або Перамога», «Жазлом жалезным», «Рыцар Свабоды», «Апошні збройны чын», «Белорусский вопрос?», «Наканавана быць Прарокам», «Дагарэла свечачка…» (паст. 1997), дылёгіі «Супрацьборства» і «Вынішчэньне». Напісаў лібрэта да опэры «Новая зямля» паводле аднайменнага раману Якуба Коласа (пастаўленапастаўленая [[Нацыянальны акадэмічны Вялікі тэатар опэры і балету|Дзяржаўным тэатрам опэры і балету Беларусі]] ў 1982). Аўтар сцэнароў мастацкіх і дакумэнтальных фільмаў. Суаўтар сцэнара 5-сэрыйнага фільму «Час выбраў нас». Сцэнарыст мастацкага фільму «Уваскрэсная ноч» (1977), навукова-папулярнага фільму «Францыск, сын Скарынін» і дакумэнтальных фільмаў «Уздоўж і ўпоперак Дняпра» (1990), «Гетман найвышэйшы» (1992). У 2008 годзе выйшла кніга ўспамінаў «Крыніцы і каламуць».
 
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
 
== Літаратура ==
* {{Кніга
|аўтар =
|імя =
|прозьвішча =
|частка =
|загаловак = Беларуская літаратура: дапам. для вучняў 11-га кл. агульнаадукац. устаноў з беларус. і ру. мовамі навучання
|арыгінал =
|спасылка =
|адказны = пад рэд. А. Бельскага, [[М. Тычына|М. Тычыны]]
|выданьне =
|месца = {{Мн.}}
|выдавецтва = Адукацыя і выхаванне
|год = 2009
|том =
|старонкі =
|старонак =
|сэрыя =
|isbn = 978-985-471-320-5
|наклад =
}}
* {{Літаратура/БелЭн|12|334}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Imdb імя|1252813}}
* [http://slounik.org/81255.html Петрашкевіч Алесь] // {{Літаратура/Беларускія пісьменьнікі (1917—1990)|к}}
{{накід}}
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Петрашкевіч, Алесь}}