Смаленск: розьніца паміж вэрсіямі

У пачатку [[16 стагодзьдзе|ХVІ ст.]], нягледзячы на дамову, маскоўскі гаспадар [[Іван Жахлівы|Іван IV Тыран]] тройчы браў места ў аблогу. Двойчы Смаленск адбівалі войскі Вялікага Княства Літоўскага пад камандаю [[Юры Пац|Юрая Паца]] і [[Мікалай Салагуб|Мікалая Салагуба]], аднак у час трэцяй аблогі, з падбухторваньня [[Міхал Львовіч Глінскі|Міхаіла Глінскага]], смаленцы паўсталі — і 1 жніўня 1514 году маскоўскія войскі ўвайшлі ў места. На просьбу месьцічаў, Масква захавала за імі ранейшыя прывілеі. У 1596—1602 гадох маскоўскія ўлады збудавалі вакол Смаленску вялікуюмагутную фартэцыю. На 1600 год у месьце было больш за 8 тысячаў будынкаў.

16 верасьня 1610 году войскі [[Сьпіс каралёў польскіх|караля]] і [[Сьпіс вялікіх князёў літоўскіх|вялікага князя]] [[Жыгімонт Ваза|Жыгімонта Вазы]] атачылі СмаленскСмаленскую фартэцыю, у якой засела маскоўская залога пад камандаю ваяводы Міхаіла Шэіна. ПаНовазбудаваная магутная фартэцыя дазволіла маскоўскім войскам вытрымаць 20 месяцах аблогі, толькі 3 чэрвеня 1611 году места вызвалілі і вярнулі да Вялікага Княства Літоўскага. Масква безвынікова спрабавала адбіць яго ў 1613—1615 гадох. 4 лістапада 1611 году Жыгімонт Ваза надаў месту [[Магдэбурскае права]]. У гэты час Смаленск меў 2 двухтыднёвыя кірмашы, штонядзельныя таргі, склад тавараў, вагі мескія, лазьню, гасьціны двор з даходамі ад іх на карысьць усяго места, дазвол на стварэньне рамесных цэхаў і г. д., а таксама герб «''у чырвоным полі постаць арханёла Міхала''». У 1620—1654 гадох у Смаленску дзейнічаў [[Касьцёл і калегіюм езуітаў (Смаленск)|езуіцкі калегіюм]] (у 1646 годзе — 700 вучняў)<ref>{{Літаратура/ЭВКЛ|2к}} С. 601.</ref>. У 1625 годзе ўтварылася [[Смаленская архіяпархія]] ([[Кіеўская, галіцкая і ўсяе Русі мітраполія (уніяцкая)|Сьвяты Пасад]]), якая ахоплівала Смаленскае і Чарнігаўскае ваяводзтвы.

У 1632—1634 гадох у час [[вайна Расеі з Рэччу Паспалітай (1632—1634)|вайны Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай]] Смаленск вытрымаў вялікую маскоўскую аблогу<ref name="evkl"/>. Маскоўскія войскі на чале з М. Шэінам спрабавалі ўзяць места, але зьяўленьне войска пад камандаю караля і вялікага князя [[Уладзіслаў Ваза|Уладзіслава Вазы]] зьмяніла ход кампаніі — і 1 лютага маскоўцы капітулявалі. У 1638 годзе ўтварылася [[Смаленская дыяцэзія|Смаленская каталіцкая дыяцэзія]]. З пачаткам [[Вайна 1654-1667 гадоў|вайны Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай]] Смаленск ататачылі маскоўскія войскі. Нягледзячы на кепскі стан фартэцыі, у мурах якой утварыліся вялікія шчыліны, абаронцы места вытрымалі двухмесячную аблогу і толькі 29 верасьня 1654 году, паня двухмесячнаймаючы аблозеспадзеву абаронцына Смаленскупадтрымку капітулявалізь перадВільні, маскоўскімімусілі войскамікапітуляваць.