Аўстраазіяцкія мовы: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
афармленьне
афармленьне
Радок 6:
|колькасьць носьбітаў = каля 90 млн чал.
|колер сям’і = аўстраазіяцкая
|сям’я = [[аўстрычныя мовы|Аўстрычная макрасям'ямакрасям’я]] (''гіпотэза'')
* '''Аўстраазіяцкая сям'ясям’я'''
|мова1 = мунда, кгасі-палаўнская, кгму, паканская, віета-катуйская, багнарская, кгмэрская, пэарская, нікабарская, асьлінская, монская, шомпэнская (?) галіны
|мова2 =
|мапа = Austroasiatic-en.svg
|подпіс мапы = <p style="text-align: center">Арэал аўстраазіяцкіх моваў на мапе Паўднёва-Ўсходняй Азіі</centerp>
|мапа2 =
|подпіс мапы2 =
Радок 25:
'''А́ўстраазія́цкія мовы''' (радзей: ''мон-кгмэ́рскія'') — сям’я моваў, якія распаўсюджаныя адасобленымі арэаламі ў [[Паўднёва-Ўсходняя Азія|Паўднёва-Ўсходняй]] і [[Паўднёвая Азія|Паўднёвай]] Азіі. Сярод гэтых моваў толькі [[кгмэрская мова|кгмэрская]] й [[віетнамская мова|віетнамская]] маюць вялікую колькасьць носьбітаў і параўнальна вялікі арэал распаўсюджаньня, толькі тры мовы — кгмэрская, віетнамская, [[монская мова|монская]], маюць даўнюю літаратурную традыцыю. Астатнія аўстраазіяцкія мовы, як правіла, маюць адносна невялікую колькасьць носьбітаў, ня маючы афіцыйнага статусу і вялікага моўнага арэалу.
 
Лінгвістычны партал Ethnologue у складзе аўстраазіяцкай сям’і налічвае прынамсі 171 мову<ref>[http://www.ethnologue.com/subgroups/austro-asiatic Austro-Asiatic | Ethnologue]</ref>. Аўстраазіяцкую сям’ю моваў традыцыйна прынята дзяліць на дзьве галіны: мон-кгмэрскую й мунда, якія, у сваю чаргу, разгаліноўваюцца на 13-1413—14 групаў.
 
Іншыя клясыфікацыі прапаноўваюць падзел аўстраазіяцкае сям’і на 3 галіны: мунда, кгасі-кгму і ўласна мон-кгмэрскую<ref>Diffloth 2005</ref>. Паводле іншых прапаноўваецца адмова ад мон-кгмэрскае галіны ўвогуле, перамяшчаючы тэрмін ''мон-кгмэрскія мовы'' ў значэньне [[сынонім]]у тэрміну ''аўстраазіяцкія мовы''<ref>Sidwell 2009</ref>.
Радок 119:
********** Катуйскія мовы, багнарскія мовы.
 
Іншая клясыфікацыя, прынятая Дыфлётам у [[1974]] годзе, выкарыстоўваецца энцыкляпэдыяй «Брытаніка» і, зь некаторымі нюансамі, лінгвістычным парталам Ethnologue. Між тым, ад адзенайгэтай клясыфікацыі адмовіўся сам ейны аўтар.
 
* Мунда мовы:
Радок 135:
 
== Пісьмовасьць ==
Найбольш рапасўюджаныя мовы сям’і, віетнамская й кгмэрская, выкарыстоўваюць у пісьмовасьці [[лацінскі альфабэт|лацініцу]] і кгмэрскае пісьмо адпаведна. Кгмэрскае пісьмо паходзіць ад старажытнаіндыйскага складовага пісьма [[брагмі]]<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.omniglot.com/writing/khmer.htm| копія = | дата копіі = | загаловак = Khmer/Cambodian alphabet, pronunciation and language| фармат = | назва праекту = Omniglot| выдавец = | дата = 4 сакавіка 2014 | мова = en| камэнтар = }}</ref>, ад брагмі паходзяць таксама пісьмовасьці няроднасных тайскай і лаоскай моваў — тайская ды лаоская пісьмовасьць выкарыстоўваюцца ў пісьмовасьці некаторых малых аўстраазіяцкіх народаў. Мовы санталі, сора і го (распаўсюджаныя ў Індыі) маюць уласныя пісьмовасьці. Пісьмовасьці для санталі й сора створаныя ў [[20 стагодзьдзе|ХХ]] ст. уласнай інтэлігенцыяй, для го — у [[13 стагодзьдзе|ХІІІ]] ст.<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.omniglot.com/writing/santali.htm| копія = | дата копіі = | загаловак = Santali alphabet, pronuncation and language| фармат = | назва праекту = Omniglot| выдавец = | дата = 4 сакавіка 2014 | мова = en| камэнтар = }}</ref><ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.omniglot.com/writing/sorangsompeng.htm| копія = | дата копіі = | загаловак = Sorang Sompeng script| фармат = | назва праекту = Omniglot| выдавец = | дата = 4 сакавіка 2014 | мова = en| камэнтар = }}</ref><ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.omniglot.com/writing/varangkshiti.htm| копія = | дата копіі = | загаловак = Varang Kshiti alphabet and Ho language| фармат = | назва праекту = Omniglot| выдавец = | дата = 4 сакавіка 2014 | мова = en| камэнтар = }}</ref> У пачатку [[20 стагодзьдзе|ХХ]] ст. для малых народаў Лаосу выкарыстоўвалася ўласнае пісьмо — кгом.
 
== Крыніцы ==
Радок 144:
 
== Літаратура ==
* Adams, K. L. (1989). ''Systems of numeral classification in the Mon–Khmer, Nicobarese and Aslian subfamilies of Austroasiatic''. Canberra, A.C.T., Australia: Dept. of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University. {{ISBN |0-85883-373-5}}
* Bradley, David (2012). „Languages and Language Families in China”, in Rint Sybesma (ed.), ''Encyclopedia of Chinese Language and Linguistics''.
* Chakrabarti, Byomkes. (1994). ''A Comparative Study of Santali and Bengali''.
* Diffloth, Gérard (2005). „The contribution of linguistic palaeontology and Austro-Asiatic”. in Laurent Sagart, Roger Blench and Alicia Sanchez-Mazas, eds. ''The Peopling of East Asia: Putting Together Archaeology, Linguistics and Genetics.'' 77–80. London: Routledge Curzon. {{ISBN |0-415-32242-1}}
* Filbeck, D. (1978). ''T'in: a historical study''. Pacific linguistics, no. 49. Canberra: Dept. of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University. {{ISBN |0-85883-172-4}}
* Hemeling, K. (1907). ''Die Nanking Kuanhua''.
* Peck, B. M., Comp. (1988). ''An Enumerative Bibliography of South Asian Language Dictionaries''.
* Peiros, Ilia. 1998. ''Comparative Linguistics in Southeast Asia.'' Pacific Linguistics Series C, No. 142. Canberra: Australian National University.
* Shorto, Harry L. edited by Sidwell, Paul, Cooper, Doug and Bauer, Christian (2006). ''A Mon–Khmer comparative dictionary''. Canberra: Australian National University. Pacific Linguistics. {{ISBN |0-85883-570-3}}
* Shorto, H. L. ''Bibliographies of Mon–Khmer and Tai Linguistics''. London oriental bibliographies, v. 2. London: Oxford University Press, 1963.
* Sidwell, Paul (2005). „Proto-Katuic Phonology and the Sub-grouping of Mon–Khmer Languages”. In Sidwell, ed., ''SEALSXV: papers from the 15th meeting of the Southeast Asian Linguistic Society.''