Мікалай Барысевіч (фізык): розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Renessaince перанёс старонку Мікалай Барысевіч у Мікалай Барысевіч (фізык): Разьвязаньне неадназначнасьці |
афармленьне |
||
Радок 1:
{{Цёзкі}}▼
{{Навуковец
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
}}
▲{{Цёзкі}}
'''Мікала́й Алякса́ндравіч Барысе́віч''' (21 верасьня 1923, пас. [[Лучны Мост]] [[Бярэзінскі раён|Бярэзінскага раёну]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]] — 25 кастрычніка 2015) — беларускі [[Фізыка|фізык]], доктар фізыка-матэматычных навук (1965), прафэсар (1967), акадэмік [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|Нацыянальнай Акадэміі навук Беларусі]] (1969), [[Акадэмія навук СССР|Акадэміі навук СССР]] (1981), шэрагу замежных акадэміяў. [[Заслужаны дзяяч навукі Беларусі]] (1994).
== Біяграфія ==
Нарадзіўся 21 верасьня 1923 году. Перад пачаткам [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] скончыў Сялібскую сярэднюю школу. У вайну займаўся падпольнай працай, а затым пайшоў у партызанскі атрад. Пасьля злучэньня атраду з [[Чырвоная Армія|Чырвонай Арміяй]] быў жаўнерам-[[Артылерыя|артылерыстам]]. Дайшоў да [[Бэрлін
У
З 22 студзеня 1969 г. віцэ-прэзыдэнт, з 14 траўня таго ж году прэзыдэнт Акадэміі навук БССР (да
У 1971—1987 гг. старшыня камітэту па Дзяржаўных прэміях БССР у галіне навукі і тэхнікі. З сакавіка 1987 г. загаднік лябараторыі [[Фізычны інстытут імя П. М. Лебедзева РАН|Фізычнага інстытуту імя П. М. Лебедзева]] [[Расейская акадэмія навук|Расейскай акадэміі навук]]. З 1992 г. ганаровы прэзыдэнт [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|НАН Беларусі]]. З 1994 г. галоўны рэдактар «Журнала прикладной спектроскопии». У 1969—1989 гг. дэпутат [[Вярхоўны Савет СССР|Вярхоўнага Савету СССР]].
▲З 22 студзеня 1969 г. віцэ-прэзыдэнт, з 14 траўня таго ж году прэзыдэнт Акадэміі навук БССР (да [[1987]]).
Памёр 25 кастрычніка 2015 году<ref>[http://zviazda.by/2015/10/107387.html Памёр былы старшыня Акадэміі навук Мікалай Барысевіч]</ref>.
== Навуковая дзейнасьць ==
Займаўся дасьледваньнямі па люмінэсцэнцыі і спэктраскопіі складаных [[малекула]]ў, квантавай электроніцы, інфрачырвонай тэхніцы. Распрацаваў статыстычную тэорыю фотафізычных працэсаў у складаных малекулах, увёў новыя спэктраскапічныя характарыстыкі малекулаў і распрацаваў мэтады іх вызначэньня. Адкрыў зьяву стабілізацыі-лабілізацыі электронна-узбуджаных шмататамных малекулаў, зарэгістраваную як навуковае адкрыцьцё. Выявіў тэрмічна актываваную і ініцыяваную лязэрным выпраменьваньнем запаволеную флюарасцэнцыю, люмінэсцэнцыю пры электрычным узбуджэньні, палярызацыю люмінэсцэнцыі і вымушанага выпраменьваньня, а таксама генэрацыю выпраменьваньня складана-малекулярных пароў. З дапамогаю піка- і фэмтасэкундавых лязэрных імпульсаў дасьледаваў звышхуткія рэляксацыйныя працэсы і структурныя перабудовы ў арганічных малекулах; пры ахаладжэньні малекулаў у звышгукавых струменях атрымаў тонкаструктурныя спэктры вольных малекулаў і комплексаў.
Аўтар больш чым 270 навуковых працаў, у тым ліку 3 [[манаграфія]]ў.
== Узнагароды ==
Радок 66 ⟶ 43:
[[Дзяржаўная прэмія СССР]] 1973 году за дасьледваньні рассеяньне выпраменьваньня дысперснымі сыстэмамі і стварэньне новае клясы аптычных фільтраў для шырокай вобласьці інфрачырвонага спэктру. [[Ленінская прэмія]] 1980 году за стварэньне новага навуковага напрамку — спэктраскопія вольных складаных малекулаў. [[Дзяржаўная прэмія Беларусі]] 1998 году за нізку працаў «Дынаміка аварачальнага руху электронна-узбуджаных шмататамных малекулаў у газавым асяродзьдзі».
Замежны чалец [[Чэхаславацкая акадэмія навук|Чэхаславацкай акадэміі навук]] (
Узнагароджаны [[Ордэн Леніна|ордэнамі Леніна]] (1971, 1975, 1978, 1983), [[Ордэн Кастрычніцкай рэвалюцыі|Кастрычніцкай Рэвалюцыі]] (1973), [[Ордэн Працоўнага Чырвонага Сьцягу|Працоўнага Чырвонага Сьцягу]] (
Прэмія [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|НАН Беларусі]] і Сыбірскага аддзяленьня [[Расейская акадэмія навук|Расейскай АН]] імя акадэміка [[Валянцін Капцюг|В. А. Капцюга]] (2001).
|