Індыйскі нацыянальны кангрэс: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (гутаркі | унёсак)
д Bot: Migrating 56 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q10225 (translate me)
афармленьне
Радок 1:
'''Індыйскі нацыянальны кангрэс''', [[Палітычная партыя|Партыя]] кангрэсу (ІНК; {{мова-en|Indian National Congress}}, ''Congress Party'', ''INC'') — буйнейшаянайбуйнейшая палітычная партыя [[Індыя|Індыі]], найстарэйшая палітычная арганізацыя краіны. Грунтуецца на сацыял-дэмакратычнай ідэалёгіі.
 
Заснаваная ў [[1885]] годзе заможнымі лібэральнымі коламі пры беспасярэднім удзеле ангельцаў як ляяльная апазыцыя ангельскаму каляніяльнаму рэжыму. У 1920-я пад кіраўніцтвам [[МахатмаМагатма Гандзі|МахатмыМагатмы Гандзі]] і [[ДжавахарлалДжавагарлал Нэру|ДжавахарлалаДжавагарлала Нэру]] ператварылася ў масавую партыю з шырокай сацыяльнай базай і нацыянальна-вызваленчай праграмай. Ад пачатку незалежнасьці Індыі ў [[1947]] да [[1977]], у [[1980]]—[[1989]]1980—1989, [[1991]]—[[1996]]1991—1996 — кіруючая партыя. У пачатку 1990-х страціла большасьць у парлямэнце, але застаецца самай уплывовай партыяй Індыі. У [[2004]] годзе разам з саюзнымі арганізацыямі, злучанымі ў [[Аб’яднаны прагрэсіўны альянс (Індыя)|Аб’яднаны прагрэсіўны альянс]], перамог на ўсеагульных выбарах і сфармаваў фэдэральны ўрад.
 
Унутрыпартыйныя спрэчкі прывялі да расколу ІНК ўу [[1967]] годзе і стварэньня былым левым крылом партыі пад кіраўніцтвам [[Індыра Гандзі|Індыры Гандзі]] новага ІНК, таксама вядомага як «Новы кангрэс». Былое правае крыло ІНК перайменавала рэшткі партыі ў Індыйскі нацыянальны кангрэс (арганізацыя) (неафіцыйная назва: «Стары кангрэс»), які пазьней зьліўся з [[Джаната парты]]. Наступны крызыскрызіс меў месца ў [[1977]] годзе, калі ў ІНК на тле крытыкі аўтарытарных памкненьняў І. Гандзі ўтварыліся шматлікія фракцыі, адна зь якіх, ляяльная сваёй старшыні, за што атрымала нефармальную назву Індыйскі нацыянальны кангрэс (Індыра), выступала ад імя ўсяго ІНК, ня маючы агульнай падтрымкі. У тым годзе ІНК (Індыра) на выбарах саступіў Джаната парты, але здолеў яе перамагчы ў [[1980]] годзе.
 
Пасьля забойства І. Гандзі ў [[1984]] годзе ІНК ўзначаліў яе сын [[Раджыў Гандзі]]. Пад яго кіраўніцтвам партыя перамагла на выбарах 1984 году, але пацярпела паразу на наступных выбарах у 1989 годзе. У 1991 годзе Р. Гандзі быў забіты падчас перадвыбарчай кампаніі, кіраўніцтва перайшло да [[Нарасімха Рао|Нарасімхі Рао]], які прывёў ІНК да чарговай перамогі і стаў прэм’ер-міністрам.
 
Кіраўнікі партыі традыцыйна належаць да сям’і Нэру—ГандзіНэру-Гандзі: [[Матылал Нэру]] (старшыня ІНК у [[1919]] і [[1928]]), яго сын Джавахарлал Нэру ([[1929]]—[[1930]]1929—1930, [[1936]]—[[1937]]1936—1937, [[1946]], [[1951]]—[[1954]]1951—1954), яго ўнучка (дачка Дж. Нэру) Індыра Гандзі ([[1959]], 1977—1984), яе сын Раджыў Гандзі ([[1985]]—19911985—1991), удава Р. Гандзі [[Соня Гандзі]] (з [[1998]]).
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
{{commons|Category:Indian National Congress|выгляд=міні}}
* [http://www.congress.org.in/ Сайт партыі]
 
[[Катэгорыя:Палітычныя партыі Індыі]]