Гамбург: розьніца паміж вэрсіямі

'''Га́мбург''', '''вольны й ганзэ́йскіганзейскі горад Га́мбург''' ({{мова-de|Die Freie und Hansestadt Hamburg}}, {{мова-nds|Hamborg}}) — другі, пасьля [[Бэрлін]]у, велічынёю горад [[Нямеччына|Нямеччыны]] і адначасова адна зь яе 16 [[адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Нямеччыны|земляў]]. Гэта таксама найбуйнейшы порт краіны й другі велічынёю порт [[Эўропа|Эўропы]] пасьля [[Ратэрдам]]у. 1 785 204 жыхары (паводле стану на 31 кастрычніка [[2010]] году).

Порт Гамбург зьяўляецца найбуйнейшым портам у Нямеччыне, другім у Эўропе і дваццатым найбуйнейшым кантэйнжрным партом у сьвеце. Акрамя таго, Гамбург з 1996 годагоду зьяўляецца рэзыдэнцыяй Міжнароднага трыбуналу (МТМП).

Першыя пасяленьні на тэрыторыі Гамбургу датуюцца IV стагодзьдзем да н. э. У IV—VI стагодзьдзях сюды прыходзяць [[саксы]]. У [[810]] годзе на загад [[Карл Вялікі|Карла Вялікага]] тут была пабудавана кірха, а для яе бясьпекі была ўзьведзена фартэцыя Гамабург. Назва паходзіць ад [[старасаксонская мова|старасаксонскай]] назвы ''гамэ'' ({{мова-de|hamme}}) — лясістае ўзвышша, што выдаецца ў [[Маршы|марш]], і ''бург'' «крэпасьць». У 831 годзе тут была створана біскупства, якое неўзабаве стала арцыбіскупствам. У XII стагодзьдзі Гамбург становіцца гандлёвым цэнтрам, а ў XIV стагодзьдзі — адным з заснавальнікаў [[Ганза|Ганзы]]. Горад служыў перавалачным пунктам у перавозцы [[збожжа]], тканінаў, мяхоў, селядца, вострых прыправаў, лесу й [[Мэтал|мэталаў]].

Да сярэдзіны XIX стагодзьдзя Гамбург заставаўся ў сваіх сярэднявечных межах. ПачынаючыЗ з [[1860 год]]угоду ў сувязі з бурным развіцьцём прамысловасьці ў склад гораду паступова ўключаюцца найбліжэйшыя населеныя пункты. Да 1900 году насельніцтва гораду перавысіла мільён жыхароў. У [[1923 год]]зегодзе ў Гамбургу адбылося паўстаньне [[Камуністы|камуністаў]], якое было ўзначалена Эрнстам Тэльманам. У 1937 годзе быў прыняты «закон аб Вялікім Гамбургу», які вызначыў новыя межы гораду, што захаваліся да цяперашняга часу. Да Гамбургу былі далучаны: найбуйнейшы горад зямлі Шлезьвіг-Гальштайн — Альтон, горад Бэргедорф і іншыя населеныя пункты і тэрыторыі.

Найбольшай колькасьці насельніцтва Гамбургу дасягнула ў [[1964]] годзе, склаўшы 1,9 мільёнаўмільёну чалавек. Потым яно пачало зьніжацца й у 1986 не перавышала 1,6 мільёнаўмільёну. Аднак потым яно зноў стала расьці, дасягнуўшы пры канцы жніўня 2010 году 1 781 741 чалавек, зь якіх 258 тысячаў маюць замежны пашпарт (у тым ліку 57 220 чалавек — турэцкі, 21 455 — польскі, 15 666 — сэрбскі й 12 694 — аўганскі).

[[Файл:Бисмарк.Гамбург.jpg|thumbміні|Помнік [[Ота фон Бісмарк]]у ў Гамбургу]]

Гамбург падтрымлівае сувязі з наступнымі гарадамі: [[Санкт-Пецярбург]], [[Марсэль]], [[Шанхай]], [[Дрэздэн]], [[Осака]], [[Леон (Нікарагуа)|Леон]], [[Прага]], [[Чыкага]] й Дар-Эсалам.