Нікель: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дапаўненьне |
|||
Радок 1:
{{Хімічны элемэнт
|Назва = Нікель
|Ангельская назва = Nickel
|Сымбаль = Ni
|Атамны нумар = 28
|Зьлева = [[Кобальт]]
|Справа = [[Медзь]]
|Зьнізу = [[Паляд|Pd]]
|Зьверху =
|Структура крышталічнай краты = face-centered cubic
|Апісаньне выгляду =
|Выява ={{#property:P18}}
|Памер выявы = <!--па-змоўчаньні 250 пкс-->
|Апісаньне выявы =
|Выява2 =
|Памер выявы2 =
|Апісаньне выявы2 =
|Колер катэгорыі =
|Катэгорыя = Пераходныя мэталы
|Колер фазы =
|Фаза = Цьвёрдае цела
|Група = 10
|Пэрыяд = 4
|Блёк = d
|Атамная маса = 58,69
|Канфігурацыя электронаў = [Ar] 3d<sup>8</sup>4s<sup>2</sup>
|Электронаў у абалонцы = 2 8 16 2
|Колер =срабрыста-белы
|Шчыльнасьць Па = <!--г/см³-->
|Шчыльнасьць пры пакаёвай тэмпэратуры = 8,908
|Шчыльнасьць пры тэмпэратуры плаўленьня = 7,81
|Тэмпэратура плаўленьня пад ціскам =
|Тэмпэратура плаўленьня К =
|Тэмпэратура плаўленьня Ц =1455
|Тэмпэратура плаўленьня Ф =
|Тэмпэратура сублімацыі пад ціскам =
|Тэмпэратура сублімацыі К =
|Тэмпэратура сублімацыі Ц =
|Тэмпэратура сублімацыі Ф =
|Тэмпэратура кіпеньня пад ціскам =
|Тэмпэратура кіпеньня К =
|Тэмпэратура кіпеньня Ц =2913
|Тэмпэратура кіпеньня Ф =
|Удзельная цеплыня плаўленьня = 17,5
|Удзельная цеплыня выпарваньня = 370
|Цеплаёмістасьць = 25,1
| Лік энергіяў іянізацыі = 3
| 1-я энэргія іянізацыі = 737,13
| 2-я энэргія іянізацыі = 1753,02
| 3-я энэргія іянізацыі = 3395
| Band gap = <!--эВ-->
| CAS number=Так
| isotopes comment =
| isotopes =
{{!}}-----
{{!}} <sup>58</sup>Ni {{!}}{{!}} '''67,76%'''
{{!}} colspan="4" {{!}} <sup>58</sup>Ni зьяўляецца стабільным пры 30 нэўтронах
{{!}}-----
{{!}} <sup>60</sup>Ni {{!}}{{!}} 26,16%
{{!}} colspan="4" {{!}} <sup>60</sup>Ni зьяўляецца стабільным пры 32 нэўтронах
{{!}}-----
{{!}} <sup>61</sup>Ni {{!}}{{!}} 1,25%
{{!}} colspan="4" {{!}} <sup>61</sup>Ni зьяўляецца стабільным пры 33 нэўтронах
{{!}}-----
{{!}} <sup>63</sup>Ni {{!}}{{!}} 3,33%
{{!}} colspan="4" {{!}} <sup>63</sup>Ni зьяўляецца стабільным пры 35 нэўтронах
{{!}}-----
{{!}} <sup>64</sup>Ni {{!}}{{!}} 1,16%
{{!}} colspan="4" {{!}} <sup>64</sup>Ni зьяўляецца стабільным пры 36 нэўтронах
| Атамны радыюс (разл.) =
| Атамны радыюс = <!--пм-->
| Ізатопы = Так
| Кавалентны радыюс камэнтар =
| Кавалентны радыюс = 121
| Кропка Кюры = 631,15
| Магнэтызм = фэрамагнетык
| Назва ў родным склоне = нікеля
| Нумар CAS = 7440-02-0
| Радыюс Ван дэр Ваальса = 163
| Ступені атляняньня заўвага =
| Ступені атляняньня = '''+2''', +3, +4
| Хуткасьць гуку = 6040
| Цеплаправоднасьць = 90,7
| Электраадмоўнасьць = 1,91
| Электрычны супор пры 0 =6,16•10<sup>-8</sup>
| Электрычны супор = 6,93•10<sup>-8</sup>
}}
'''Нікель''' ({{мова-la|Niccolum}}) '''Ni''' — [[хімічны элемэнт]] VIII групы [[Пэрыядычная сыстэма элемэнтаў|пэрыядычнай сыстэмы]]; атамны нумар 28. Шчыльнасьць пры н. у. складае {{лік|8.908}} г/см³. Серабрыста-белы [[мэтал]] з жаўтаватым адценьнем, добра апрацоўваецца, плястычны. У звычайных умовах існуе ў β-мадыфікацыі, якая мае кубічную крату (a=3,5236 Å). Нікель — мэтал сярэдняй актыўнасьці. У злучэньнях звычайна двухвалентны. Упершыню атрыманы ў [[1751]] годзе швэдзкім навукоўцам А. Ф. Кронстэдтам. Назва паходзіць ад нямецкага «Nickel» — імені злога духа, які нібыта перашкаджаў гарнякам.
== Прыродныя крыніцы ==
Па знаходжаньні ў зямной кары займае 25-е месца сярод элемэнтаў (5,8•10<sup>-3</sup>% масы). Важнейшыя мінэралы — нікелін (NiAs), герсдарфіт (NiAsS), бунзэніт (NiO). Таксама зьяўляецца складнікам мілерыта (NiS), у якім доля нікеля складае 64,7%<ref>[https://www.mindat.org/min-2711.html Mindat]{{ref-en}}</ref> Асноўныя радовішчы — у [[Расея|Расеі]], [[Канада|Канадзе]], [[Новая Каледонія|Новай Каледоніі]], [[Аўстралія|Аўстраліі]], [[Куба|Кубе]], [[Інданэзія|Інданэзіі]], [[Казахстан]]е, [[Турцыя|Турцыі]]. Нікелевыя руды лічацца прамысловымі пры ўтрыманьні больш за 0,3% Ni. У 1979 выраблялася каля 700 тысяч тон.
== Прымяненьне ==
Да 80% здабытага нікелю ідзе на [[нікелевыя сплавы]] — легіраваныя сталі, звышцьвёрдыя, магнітныя, антыкаразійныя стопкі. Канструкцыйны матэрыял для хімічнага абсталяваньня і ядзерных рэактараў, электродаў акумулятараў. Каля 10% — выраб каталізатараў для многіх рэакцыяў. Антыкаразійнае пакрыцьцё ([[нікеліраваньне]]).
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
* {{Кніга|загаловак=Большая энциклопедия: В 62 томах|том=32|месца=М.|выдавецтва=ТЕРРА|год=2006|старонкі=399|наклад=150000|isbn=5-273-00432-2}}
* {{Кніга|аўтар=Федоров, П. И.|частка=Никель|старонкі=377|загаловак=Химия: Энциклопедия|адказны=Под ред. И. Л. Кнунянц|месца=М.|выдавецтва=Большая Российская энциклопедия|год=2003|isbn=5-85270-253-6|наклад=10000}}
* {{Кніга|аўтар=Волков, А. И.; Жарский, И. М.|загаловак=Большой химический справочник|месца=Мн.|выдавецтва=Современная школа|год=2005|старонак=608|isbn=985-6751-04-7|наклад=4000}}
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons
* [https://www.webelements.com/nickel/ Nickel»the essentials]{{ref-en}} [WebElements Periodic Table]{{Бібліяінфармацыя}}
{{Шаблён:Пэрыядычная сыстэма хімічных элемэнтаў}}
[[Катэгорыя:Хімічныя элемэнты]]
[[Катэгорыя:
| |||