Інтэрнацыянальная вуліца (Менск): розьніца паміж вэрсіямі

|Commons = International street, Minsk

}}

 

На вуліцы месьцяцца ўнікальныя аб’екты міжнароднага значэньня: будынак [[Беларуская дзяржаўная акадэмія музыкі|Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі]], адноўлены [[Гатэль Эўропа (Менск)|гатэль «Эўропа»]], будынак [[Кінатэатар Перамога (Менск)|кінатэатру «Перамога»]], [[дом-музэй Ваньковічаў]] і іншыя. Побач з вуліцаю знаходзяцца некалькі паркаў і сквэраў.

 

 

== Гісторыя ==

З XVI ст. заходняя частка вуліцы звалася ''Зборавай'' ад збудаванага на ёй у той жа час<ref name="УІ">[http://tsm.by/modules.php?name=Pages&page=96 Улица Интернациональная] {{ref-ru}}</ref> кальвінскага збору пры агульнай падтрымцы князя [[Мікалай Радзівіл «Чорны»|Мікалая Радзівіла «Чорнага»]] і фундацыяў менскіх заможных пратэстантаў. Гэтую назву яна захавала да 1866 году<ref name="УІ"/>.

 

У 1673 годзе тут збудавалі мураваныя [[Касьцёл Сьвятога Войцеха і кляштар бэнэдыктынак (Менск)|касьцёл Сьвятога Войцеха й кляштар бэнэдыктынак]] у стылі віленскага барока. Да 1830-х гадоў вуліца ўпіралася ў земляны гарадзкі вал, які праходзіў па кірунку сучаснай [[Раманаўская Слабада|Раманаўскай Слабады]]. Калі вал зрылі, вуліца працягнулася ў [[Раманаўская Слабада|Раманаўскае прадмесьце]]. Па здушэньні [[Паўстаньне 1863—1864 гадоў|нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў]] улады Расейскай імпэрыі гвалтоўна адабралі касьцёл й кляштар бэнэдыктынак у каталікоў й перадалі [[Расейская праваслаўная царква|Расейскай праваслаўнай царкве]]. На іх базе адкрылі Праабражэнскі манастыр. У 1872 годзе пачалася перабудова барочнага комплексу ў [[Псэўдарускі стыль|псэўдарускім стылі]]. З мэтай [[Маскалізацыя Беларусі|маскалізацыі]] ў 1866 годзе вуліцу перайменавалі ў ''Турэмную'', бо яна ішла да турэмнага замка, а ў 1882 годзе зноў перайменавалі — у ''Праабражэнскую''<ref name="baj">{{Навіна|аўтар=[[Іван Сацукевіч]]|загаловак=Тапанімія вуліцаў і плошчаў Менска ў XIX — пачатку XX ст.|спасылка=http://bk.baj.by/lekcyji/historyja/sacukievicz_01.htm|выдавец=[[Беларускі калегіюм]]|дата публікацыі=|дата доступу=27 жніўня 2013}}</ref>. У 1899 годзе ў раёне турмы адкрылася жаночая ўрадавая гімназія, у якой пазьней навучалася [[Стэфанія Станюта]]. Праабражэнская была адной з цэнтральных вуліцаў губэрнскага Менску<ref name="УІ"/>. Даўжыня вуліцы ад Губэрнатарскай да Нова-Раманаўскай складала 175 сажняў (367,5 мэтры). Гэтая вуліца была брукаванай, мела тратуары й вячэрняе асьвятленьне. Забудоўваць яе можна было толькі камяніцамі. Частка Інтэрнацыянальнай ад Гарадзкога Валу да сучаснай вуліцы Леніна зьяўляецца адной з самых старых вуліцаў Менску<ref name="УІ"/>.

 

Усходняя частка вуліцы першапачаткова называлася ''Валоцкай''. На скрыжаваньні з вуліцай Зыбіцкай знаходзілася мясцовасьць, якую называлі Валокамі Полацкімі, да яе з цэнтру й вяла вуліца Валоцкая. Паводле меркаваньня некаторых гісторыкаў, туды полацкія купцы маглі цягнуць «[[волак]]ам» па [[Сьвіслач (басэйн Дняпра)|Сьвіслачы]] ладзьдзі са сваім таварам, бо рака не заўсёды была паўнаводнай. Па здушэньні паўстаньня ў 1866 годзе расейскія ўлады перайменавалі Валоцкую ў ''Хрышчэнскую''<ref name="baj"/>.

 

 

== Апісаньне ==

* № 11б

* № 13 — ''дом Берлянда'', унікальны аб’ект міжнароднага значэньня (канец [[19 стагодзьдзе|XIX ст.]])<ref name="сьпіс"/>. У [[1908]] годзе ў гэтым будынку адкрылася банкірская кантора Берлянда. З [[1911]] году — таксама Менскае гандлёва-прамысловае таварыства ўзаемнага крэдыту<ref name="УІ"/>. У 1916 — сталовая Менскага земскага й гарадзкога саюзаў<ref name="глёб"/>.

* № 13а — будынак, унікальны аб’ект міжнароднага значэньня<ref name="сьпіс"/>.

* № 15 — жылы дом.

 

* № 22 — адміністрацыйны будынак Пракуратуры Рэспублікі Беларусь. У 1633 годзе на гэтым месцы быў збудаваны [[Касьцёл Сьвятога Войцеха і кляштар бэнэдыктынак (Менск)|касьцёл Сьвятога Войцеха]], які ўваходзіў у комплекс кляштара бэнэдыктанак. Кляштар у [[1871]]<ref name="kimpress"/> годзе быў ліквідаваны й у [[1872]] на яго базе адкрылі Праабражэнскі жаночы манастыр<ref name="менск">[http://www.minsk-old-new.com/minsk-2692-ru.htm Улица Интернациональная] Менск стары і новы {{ref-ru}}</ref>. У пачатку [[1920-я|1920-х]] гадоў савецкія ўлады ліквідавалі менскі жаночы праваслаўны манастыр. Некаторы час праваслаўная царква працягвала дзейнічаць у будынку былога касьцёла, але ў [[1930-я]] гады яе прыстасавалі пад клюб. У 50-х гадах тагачасны дырэктар [[Кінатэатар Перамога (Менск)|кінатэатру «Перамога»]] Ізраіль Кагановіч марыў аднавіць храм і рэканструяваць яго пад яшчэ адну кіназалю, але ў сярэдзіне [[1960-я|1960-х]] гадоў комплекс касьцёла й кляштара ўзарвалі. Пазьней зь левага боку ад падмуркаў касьцёла збудавалі сучасны адміністрацыйны будынак з чырвонай цэглы.

* № 24 — адміністрацыйны будынак Пракуратуры Рэспублікі Беларусь.

* № 24а

* № 26 — будынак ([[1956]]), частка архітэктурнага ансамблю ([[1947]]—[[1954]], арх. [[Георгі Заборскі|Г. Заборскі]]), гісторыка-культурная каштоўнасьць рэгіянальнага значэньня<ref name="сьпіс"/>. У гэтым доме з 1975 па 1983 гг. жыў выдатны дзеяч [[Кінэматограф|кінамастацтва]], [[Народны артыст Беларусі|народны артыст БССР]], [[дзяржаўная прэмія БССР|ляўрэат дзяржаўнай прэміі БССР]], [[кінарэжысэр]] [[Віталь Чаьцверыкоў|В. П. Чацверыкоў]], пра што сьведчаць мэмарыяльная дошка<ref>[http://maps.interfax.by/details/galleryItem.view?city_id=4&type=1&object_id=5146&post_id=400760 мэмарыяльная дошка Чацьверыкова]</ref>.

* № 26а

[[Файл:Straße mit Musikakademie.jpg|міні|зьлева|Беларуская дзяржаўная акадэмія музыкі й гатэль «Эўропа»]]

[[Файл:Belarus-Minsk-2007-03-25-Militia-1.jpg|міні|Гатэль «Эўропа» й будынак [[Беларуская дзяржаўная акадэмія музыкі|Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі]]]]