Лыскаў: розьніца паміж вэрсіямі

Лыскаў — даўняе [[мястэчка]] [[Ваўкавыскі павет|гістарычнай Ваўкавышчыны]], вядомае сваім [[Лыскаўскі замак|замкам]]. Да нашага часу тут захаваўся [[збудаваны ў стылі барока|барокавы]] архітэктурны комплекс [[КасьцёлКляштар Найсьвяцейшай Тройцымісіянэраў (Лыскава)|касьцёлакляштару Найсьвяцейшай Тройцымісіянэраў]] із [[КляштарКасьцёл місіянэраўНайсьвяцейшай Тройцы (Лыскава)|кляштарукасьцёлам місіянэраўНайсьвяцейшай Тройцы]], каляпомнік якогаархітэктуры XVIII ст. Каля касьцёла знаходзіцца магіла [[Францішак Карпінскі|Францішка Карпінскага]]. Сярод мясцовых славутасьцяў вылучалася царква Покрыва Багародзіцы, помнік архітэктуры драўлянагаXVIII барокаст., [[Сьпіс помнікаў архітэктуры Вялікага Княства Літоўскага, зруйнаваных уладамі Расейскай імпэрыі|зруйнаваны расейскімі ўладамі]].

Першы пісьмовы ўпамін пра Лыскаў зьмяшчаецца ў «[[Літоўская мэтрыка|Літоўскай мэтрыцы]]» і датуецца [[1504]] годам. У [[XVI стагодзьдзе|XVI ст.]] паселішча было вялікакняскім сталовым уладаньнем і ўваходзіла ў [[Ваўкавыскі павет]] [[Наваградзкае ваяводзтва|Наваградзкага ваяводзтва]].

У [[1527]] годзе [[ваявода віцебскі]] [[Мацей Клочка]] фундаваў у Лыскаве касьцёл. Па ягонай сьмерці ў 1543 рокугодзе жонка Кацярына з Глябовічаў аддала Лыскаў каралеве [[Бона Сфорца|Боне]]<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = 10 верасьня 2010| url = http://volkovysk.blogspot.com/2010/09/blog-post_7241.html| загаловак = З мінулага Міжэрычаў| фармат = | назва праекту = Блог жителя Волковыска| выдавец = | дата = 30 сьнежня 2011 | мова = | камэнтар = }}</ref>. У 2-й пал.палове [[XVI стагодзьдзе|XVI ст.]] тут існаваў [[Каралеўскі замак (Лыскава)|гаспадарскі (вялікакняскі) замак]]. З [[1690]] году паселішча знаходзілася ў валоданьні [[Быхаўцы|Быхаўцаў]], у гэты час тут было 33 двары. У [[1751]] годзе маршалак ваўкавыскі Я. Быхавец заснаваў у Лыскаве [[кляштар місіянэраў (Лыскава)|кляштар місіянэраў]] з [[Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (Лыскава)|касьцёлам Найсьвяцейшай Тройцы]] (збудаваны ў [[1763]]—[[1785]]1763—1785 гадох). Пры кляштары існавалі школа, шпіталь і бібліятэка<ref>[[Валеры Шаблюк|Шаблюк В.]] Лыскава // {{Літаратура/ЭГБ|4к}} С. 407.</ref>.

[[25 сакавіка]] [[1918]] году згодна з [[Трэцяя Ўстаўная грамата|Трэцяй Устаўной граматай]] Лыскаў абвяшчаўся часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. [[1 студзеня]] [[1919]] угоду ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі ён увайшоў у склад [[БССР|Беларускай ССР]]<ref name="at">{{Літаратура/150 пытаньняў і адказаў з гісторыі Беларусі}}</ref>. Згодна з [[Рыская мірная дамова 1921 году|Рыскай мірнай дамовай]] ([[1921]]) Лыскаў ({{Мова-pl|Łysków|скарочана}}) апынуўся ў складзе міжваеннай [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польскай Рэспублікі]], дзе стаў цэнтрам [[Лыскаў (гміна)|гміны]] [[Ваўкавыскі павет (1921—1939)|Ваўкавыскага павету]] [[Беластоцкае ваяводзтва (1919—1939)|Беластоцкага ваяводзтва]]<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://www.radzima.net/be/miejsce/lyskow-1.html| загаловак = Лысково, вёска| фармат = | назва праекту = | выдавец = Radzima.net| дата = 26 сакавіка 2012| мова = | камэнтар = }}</ref>.

У [[1939]] годзе Лыскаў увайшоў у [[БССР]], дзе [[12 кастрычніка]] [[1940]] году стаў цэнтрам [[Лыскаўскі сельсавет|сельсавету]] [[Ружанскі раён|Ружанскага]], з [[25 сьнежня]] [[1962]] году [[Пружанскі раён|Пружанскага раёнаў]]. Статус паселішча панізілі да вёскі. На [[1940]] год тут было 290 двароў. За часамі [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] ў сакавіку 1944 рокугоду нацысты спалілі 90 двароў вёскі і замардавалі 535 жыхароў.

На [[1972]] год у Лыскаве быў 201 двор<ref>[[Валеры Шаблюк|Шаблюк В.]] Лыскава // {{Літаратура/ЭГБ|4к}} С. 408.</ref>, на [[2003]] год — 200, на [[2005]] год — 191. Па скасаваньні [[Лыскаўскі сельсавет|Лыскаўскага сельсавету]] [[7 верасьня]] [[2006]] рокугоду вёску далучылі да [[Зеляневіцкі сельсавет|Зеляневіцкага сельсавету]]<ref>{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча = | імя = | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url = http://bankzakonov.com/regional_pravo_by_2010/blocki6/rtf-z4k3a3.htm| загаловак = Решение Брестского областного Совета депутатов от 07.09.2006 N 261 «Об изменениях в административно-территориальном устройстве Пружанского района Брестской области»| фармат = | назва праекту = | выдавец = Банк законов| дата = 26 сакавіка 2012| мова = ru| камэнтар = }}</ref>. У [[2000-я]] гады Лыскаў атрымаў афіцыйны статус [[аграгарадок|аграгарадку]].

Łyskaŭ. Лыскаў (N. Orda, 31.05.1877XIX).jpg|МагілаСтарая Ф. Карпінскага. [[Напалеон Орда|Н.царква Орда]],Покрыва [[1877]]Багародзіцы

Łyskaŭ. Лыскаў (18781941).jpg|ДрэварытНовая паводлецарква малюнкаРаства Н.Багародзіцы, Орды1941

Łyskaŭ, Rynak. Лыскаў, Рынак (XIX1941).jpg|ЦаркваКасьцёл і кляштар Покрывамісіянэраў, Багародзіцы1941

Łyskaŭ, Rynak. Лыскаў, Рынак (19411942).jpg|Царква РастваРынак, Багародзіцы1942

* '''[[XIX стагодзьдзе]]''': [[1884]] год — 895 чал., зь іх 682 юдэі<ref>Sulistrowski F. Łysków // {{Літаратура/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|5|862}}—863.

</ref>; [[1897]] год — 868 чал.

* '''[[XX стагодзьдзе]]''': [[1902]] год — 1150 чал.<ref>{{Літаратура/Геаграфічны слоўнік Каралеўства Польскага|XV-II|287}}.</ref>; [[1921]] год — 899 чал.<ref name="skorowidz">{{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom V - Województwo Białostockie|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданьне = |месца = [[Варшава|Warszawa]]|выдавецтва = [[Цэнтральны статыстычны офіс Польшчы|Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej]]|год = 1924|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |наклад = }}</ref>; [[1940]] год — 1250 чал.; [[1959]] год — 596 чал.; [[1970]] год — 622 чал.; [[1972]] год — 611 чал.

* '''[[XXI стагодзьдзе]]''': [[2003]] год — 400 чал.; [[2005]] год — 401 чал.; [[2009]] год — 357 чал.

* [[Траецкі касьцёл (Лыскава)|Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы]] і [[кляштар місыянэраў (Лыскава)|кляштар місыянэраў]] ([[XVIII стагодзьдзе|XVIII ст.]])

* Брацкая магіла ([[1941]]—[[1944]]1941—1944)

* Замак ([[XVI стагодзьдзе|XVI ст.]])

* [[Еўна Азэф]] ([[1869]]—[[1918]]1869—1918) — расейскі сацыялістычны рэвалюцыянэр-правакатар

* [[Аляксандар Мікалай Гараін]] ([[1651]]—[[1735]]1651—1735) — рымска-каталіцкі дзяяч Вялікага Княства Літоўскага

* [[Францішак Карпінскі]] ([[1741]]—[[1825]]1741—1825) — польскі паэт эпохі асьветніцтва