'''Масаж''' ({{мова-fr|masser |скарочана}} — «расьціраць ») — сукупнасьць прыёмаў мэханічнага і рэфлекторнага ўзьдзеяньня на тканіны[[Тканка|тканкі]] ды органы праз трэньнецерце, ціск,націск і вібрацыі, якія ажыцьцяўляюцца непасрэдна на паверхні цела як рукамі, так і спэцыяльнымі апаратамі праз паветранае, воднае ці іншае асяродзьдзе. Мэтай масажу зьяўляецца, галоўным чынам, [[Мэдыцына|лячэбны]] эфэкт. Дадаткова да мэханічнага ўзьдзеяньня, для ўзмацненьня эфэкту, прымяняюць розныя араматычныя [[алеі ]] і лекавыя мазі, гелі і інш., а таксама ўзьдзеяньне тэмпэратурай (напрыклад, крыямасаж). ▼{{Артаграфія}}
{{Вікіфікаваць}}
▲'''Масаж''' ({{мова-fr|masser}} — «расьціраць») — сукупнасьць прыёмаў мэханічнага і рэфлекторнага ўзьдзеяньня на тканіны ды органы праз трэньне, ціск, вібрацыі, якія ажыцьцяўляюцца непасрэдна на паверхні цела як рукамі, так і спэцыяльнымі апаратамі праз паветранае, воднае ці іншае асяродзьдзе. Мэтай масажу зьяўляецца, галоўным чынам, [[Мэдыцына|лячэбны]] эфэкт. Дадаткова да мэханічнага ўзьдзеяньня, для ўзмацненьня эфэкту, прымяняюць розныя араматычныя алеі і лекавыя мазі, гелі і інш., а таксама ўзьдзеяньне тэмпэратурай (напрыклад, крыямасаж).
== Пагладжваньне ==
== Прыём: пагладжваньне ==
Гэты прыём ужываецца на пачатку і пры канцы масажу, а таксама пры змене аднаго прыёму іншым. Пагладжванне аказвае значны ўплыў на арганізм. Яно чысціць [[Скура|скуру ]] ад арагавелых лускавінак і рэшткаў сакрэту потавых[[пот]]авых і сальных залоз. У выніку такога ўздзеяння паляпшаецца скурнае дыханнедыханьне, актывізуецца функцыя сальных і потавых залоз. Абменныя працэсы ў скуры ўзмацняюцца, падвышаецца тонус скуры, у выніку чаго яна становіцца гладкай і гнуткай. Спрыяе пагладжваннепагладжваньне і паляпшэннюпаляпшэньню кровазвароту[[кровазварот]]у, т.я. у выніку расчыненнярасчыненьня рэзервовыхрэзэрвовых капіляраў павялічваецца аб'ем кіслароду[[кісларод]]у, які трапляе ў тканку. Карыснае ўздзеяннеўздзеяньне аказвае гэты прыём і на крывяносныя судзіны, робячы іх сценкісьценкі больш эластычнымі. Пры наяўнасці ацёку пагладжваннепагладжваньне спрыяе ягонаму памяншэннюпамяншэньню, т. яб. дапамагае адтоку пасакі і [[Кроў|крыві ]]. Спрыяе пагладжваннепагладжваньне і ачышчэннюачышчэньню арганізма, т.я. у выніку дадзенага ўздзеянняўздзеяньня выдаляюцца прадукты распаду. Ужываюць пагладжваннепагладжваньне ў мэтах абязбольванняабязбольваньня пры траўмах і іншых захворваннях[[Захворваньне|захворваньнях]]. УздзеяннеУзьдзеяньне пагладжванняпагладжваньня на нервовую[[Нэрвовая сыстэма|нэрвовую сістэму ]] залежыць ад дазоўкі і метадаўмэтадаў: глыбокае пагладжваннепагладжваньне здольнае ўзбуджаць нервовуюнэрвовую сыстэму, а павярхоўнае пагладжваннепагладжваньне, наадварот, супакойвае. Асабліва карысна выконваць прыёмы пагладжваньня пры бессані і падвышанай узбудлівасьці нэрвовай сыстэмы, пасьля вялікага фізычнага цяжару, пры траўматычных пашкоджаньнях і г.д. ПагладжваннеПагладжваньне дапамагае таксама паслабленнюпаслабленьню цягліцаў[[цягліца]]ў перад наступнымі масажнымі прыёмамі. Пры выкананнівыкананьні пагладжванняпагладжваньня рукі вольна слізгаюцьсьлізгаюць па целе, рухі мяккія і рытмічныя. Гэтыя прыёмы ніколі не закранаюць глыбокіх пластоў цяглічнай масы, скура не павінная зрушвацца. На скуру спачатку наносіцца [[алей ]], а затым пры дапамозе шырокіх плаўных рухаў алей уціраецца ў цела, якое пры гэтым расслабляецца і разаграваецца. Рукі пры пагладжванніпагладжваньні расслабленыя, яны слізгаюцьсьлізгаюць па паверхні скуры, датыкаючыся да яе вельмі лёгка. Выконваць пагладжваннепагладжваньне трэба ў адным напрамку, як правіла, па ходзе пасачных судзінаў і жылаў. ВыключэннеВыключэньне складае плоскаснае павярхоўнае пагладжваннепагладжваньне, якое можна праводзіць па-за залежнасцюзалежнасьцю ад напрамку пасакатоку. Калі ёсць ацёк або застой, то пачынаць пагладжваннепагладжваньне трэба з вышэйшых абласцейабласьцей, каб палегчыць адток вадкасцівадкасьці. Ужываць пагладжваннепагладжваньне можна самастойна, у выглядзе асобнага масажнага ўздзеянняўзьдзеяньня. Але часцей за ўсё пагладжваннепагладжваньне ўжываецца ў спалучэнніспалучэньні ззь іншымі прыёмамі масажу. Звычайна працэдура масажу пачынаецца з пагладжванняпагладжваньня. ПагладжваннемПагладжваньнем можна сканчаць кожны асобны масажны прыём. Пры выкананнівыкананьні прыёму пагладжванняпагладжваньня варта памятаць, што спачатку заўсёды выкарыстоўваецца павярхоўнае пагладжваннепагладжваньне, толькі пасля яго можна ўжываць глыбокае пагладжваннепагладжваньне. Не варта пагладжваць з залішне моцным ціскамнаціскам, які можа выклікаць [[боль ]] і прыкрыя адчуванніадчуваньні ў масажаванага. Глыбейшым павіннае быць пагладжваннепагладжваньне участкаў згінаннязгінаньня канцавінаў, менавіта тут праходзяць самыя буйныя крывяносныя і пасачныя судзіны. Выконваюцца ўсе прыёмы пагладжванняпагладжваньня павольна, рытмічна, за 1 хвіліну варта выканаць прыкладна 24-26 слізгальныхсьлізгальных пагладжванняўпагладжваньняў. Нельга выконваць пагладжваннепагладжваньне занадта рэзкімі і хуткімі рухамі, каб не адбывалася зрушэннезрушэньне скуры. Паверхня далоняў павінная шчыльна прылягаць да масажаванай паверхні. Пры выкананнівыкананьні кожнага сеансу пагладжванняпагладжваньня можна выбіраць толькі тыя прыёмы, якія найбольш эфектыўнаэфэктыўна будуць уздзейнічацьузьдзейнічаць на дадзены ўчастак цела масажаванага. ▼
=== Агульныя зьвесткі ===
▲Гэты прыём ужываецца на пачатку і пры канцы масажу, а таксама пры змене аднаго прыёму іншым. Пагладжванне аказвае значны ўплыў на арганізм. Яно чысціць скуру ад арагавелых лускавінак і рэшткаў сакрэту потавых і сальных залоз. У выніку такога ўздзеяння паляпшаецца скурнае дыханне, актывізуецца функцыя сальных і потавых залоз. Абменныя працэсы ў скуры ўзмацняюцца, падвышаецца тонус скуры, у выніку чаго яна становіцца гладкай і гнуткай. Спрыяе пагладжванне і паляпшэнню кровазвароту, т.я. у выніку расчынення рэзервовых капіляраў павялічваецца аб'ем кіслароду, які трапляе ў тканку. Карыснае ўздзеянне аказвае гэты прыём і на крывяносныя судзіны, робячы іх сценкі больш эластычнымі. Пры наяўнасці ацёку пагладжванне спрыяе ягонаму памяншэнню, т.я. дапамагае адтоку пасакі і крыві. Спрыяе пагладжванне і ачышчэнню арганізма, т.я. у выніку дадзенага ўздзеяння выдаляюцца прадукты распаду. Ужываюць пагладжванне ў мэтах абязбольвання пры траўмах і іншых захворваннях. Уздзеянне пагладжвання на нервовую сістэму залежыць ад дазоўкі і метадаў: глыбокае пагладжванне здольнае ўзбуджаць нервовую сыстэму, а павярхоўнае пагладжванне, наадварот, супакойвае. Асабліва карысна выконваць прыёмы пагладжваньня пры бессані і падвышанай узбудлівасьці нэрвовай сыстэмы, пасьля вялікага фізычнага цяжару, пры траўматычных пашкоджаньнях і г.д. Пагладжванне дапамагае таксама паслабленню цягліцаў перад наступнымі масажнымі прыёмамі. Пры выкананні пагладжвання рукі вольна слізгаюць па целе, рухі мяккія і рытмічныя. Гэтыя прыёмы ніколі не закранаюць глыбокіх пластоў цяглічнай масы, скура не павінная зрушвацца. На скуру спачатку наносіцца алей, а затым пры дапамозе шырокіх плаўных рухаў алей уціраецца ў цела, якое пры гэтым расслабляецца і разаграваецца. Рукі пры пагладжванні расслабленыя, яны слізгаюць па паверхні скуры, датыкаючыся да яе вельмі лёгка. Выконваць пагладжванне трэба ў адным напрамку, як правіла, па ходзе пасачных судзінаў і жылаў. Выключэнне складае плоскаснае павярхоўнае пагладжванне, якое можна праводзіць па-за залежнасцю ад напрамку пасакатоку. Калі ёсць ацёк або застой, то пачынаць пагладжванне трэба з вышэйшых абласцей, каб палегчыць адток вадкасці. Ужываць пагладжванне можна самастойна, у выглядзе асобнага масажнага ўздзеяння. Але часцей за ўсё пагладжванне ўжываецца ў спалучэнні з іншымі прыёмамі масажу. Звычайна працэдура масажу пачынаецца з пагладжвання. Пагладжваннем можна сканчаць кожны асобны масажны прыём. Пры выкананні прыёму пагладжвання варта памятаць, што спачатку заўсёды выкарыстоўваецца павярхоўнае пагладжванне, толькі пасля яго можна ўжываць глыбокае пагладжванне. Не варта пагладжваць з залішне моцным ціскам, які можа выклікаць боль і прыкрыя адчуванні ў масажаванага. Глыбейшым павіннае быць пагладжванне участкаў згінання канцавінаў, менавіта тут праходзяць самыя буйныя крывяносныя і пасачныя судзіны. Выконваюцца ўсе прыёмы пагладжвання павольна, рытмічна, за 1 хвіліну варта выканаць прыкладна 24-26 слізгальных пагладжванняў. Нельга выконваць пагладжванне занадта рэзкімі і хуткімі рухамі, каб не адбывалася зрушэнне скуры. Паверхня далоняў павінная шчыльна прылягаць да масажаванай паверхні. Пры выкананні кожнага сеансу пагладжвання можна выбіраць толькі тыя прыёмы, якія найбольш эфектыўна будуць уздзейнічаць на дадзены ўчастак цела масажаванага.
=== Прыёмы і тэхніка пагладжваньня ===
Два самыя галоўныя прыёмы пагладжваньня — гэта плоскаснае і абхопліваючае пагладжваньне. Рабіць іх трэба ўсёй ручыцай, паклаўшы яе на масажаваную паверхню. Плоскаснае пагладжваньне ўжываецца на роўных і шырокіх паверхнях цела, якімі зьяўляюцца сьпіна, жывот, [[грудзі]]. Пры такім пагладжваньні ручыца расслабленая, пальцы павінныя быць выпрастанымі і стуленымі. Напрамкі руху могуць быць рознымі. Можна выконваць рухі ў папярэчным і падоўжаным кірунку, па коле альбо па сьпіралі. Пагладжваньне можна рабіць як адной, так і двумадзьвюма рукамі:
Абхопліваючае пагладжваннепагладжваньне выкарыстоўваюць для масажу верхніх і ніжніх канцавінаў, вобласцівобласьці галаў, [[Шыя|шыі ]], а таксама бакавых паверхняў тулава. Робяць абхопліваючае пагладжванне расслабленай ручыцай, пры гэтым вялікі палец павінны быць адведзены ў бок, а астатнія пальцы павінныя быць стуленымі. Ручыца павінна шчыльна абхапляць масажаваную паверхню. Рухі могуць быць бесперапыннымі, а могуць быць і перарывістымі (у залежнасцізалежнасьці ад усталяваных мэт): ▼
Выконваць пагладжваннепагладжваньне можна адной рукой, а можна і дзвюмадзьвюма рукамі, рукі пры гэтым павінныя трымацца паралельна і ў рытмічнай паслядоўнасціпасьлядоўнасці. Калі пагладжваннепагладжваньне робіцца на вялікіх участках, у якіх засяроджаны залішні падскурны тлушчавы пласт, можна ўзмацніць ціскнаціск, робячы масажаваннемасажаваньне цяжкай ручыцай. У гэтым выпадку адна ручыца накладаецца на другую зверху, тым самым ствараючы дадатковы ціск. ПагладжваннеПагладжваньне можа быць павярхоўным і глыбокім. Павярхоўнае пагладжваннепагладжваньне розніццарозьніцца вельмі далікатнымі і лёгкімі рухамі, аказвае на нервовуюнэрвовую сістэмусыстэму заспакаяльнае дзеяннедзеяньне, дапамагае цяглічнаму расслабленнюрасслабленьню, паляпшае працэсы кровазвароту і [[Мэтабалізм|абмен рэчываў ]] у скурных пакровах. Глыбокі масаж варта рабіць з намаганнемнамаганьнем, пры гэтым націсканнінацісканьні лепш рабіць запясцемзапясьцем. Гэты прыём пагладжванняпагладжваньня спрыяе вывядзеннювывядзеньню з тканак прадуктаў абмену, ухіленнюухіленьню ад ацёкаў і застойных з'яваўзьяваў. Пасля глыбокага пагладжванняпагладжваньня значна паляпшаецца праца крывяноснае і пасачнае сістэмаўсыстэмаў арганізма. ПагладжваннеПагладжваньне, асабліва плоскаснае, можна рабіць не толькі ўсёй унутранай паверхняй далоні, але таксама і тыльным бокам двух альбо некалькіх [[Пальцы|пальцаў ]] і бакавымі паверхнямі пальцаў — гэта залежыць ад участку цела, які масажуецца. Напрыклад, пры масажы невялікіх участкаў паверхні твару, у месцы ўтварэнняўтварэньня касцяногакасьцянога мазаля, а таксама пры масажы міжкосткавых цягліцаў ступні альбо ручыцы можна выкарыстоўваць пагладжваннепагладжваньне падушачкамі паказальнага або большага пальца. ПагладжваннеПагладжваньне падушачкамі пальцаў ужываецца пры масажы асобных цягліцаў і сухажылляўсухажыльляў, пры масажы пальцаў і твару. Пры правядзенніправядзеньні масажу вялікіх паверхняў цягліцаў спіны, грудзей, сцёгнаўсьцёгнаў можна выкарыстоўваць пагладжваннепагладжваньне далоннюдалоньню альбо кулаком. Акрамя таго, пагладжваннепагладжваньне можа быць бесперапынным і перарывістым. Пры бесперапынным пагладжванніпагладжваньні далонь павінная шчыльна прылягаць да масажаванай паверхні, быццам слізгаючысьлізгаючы па ёй. Такое пагладжваннепагладжваньне выклікае тармажэннетармажэньне рэакцыі з боку нервовайнэрвовай сістэмысыстэмы, супакойваючы яе. Акрамя таго, бесперапыннае пагладжваннепагладжваньне спрыяе адтоку пасакі і вынішчэннювынішчэньню ацёкаў. Бесперапыннае пагладжваннепагладжваньне можа быць папераменным, пры гэтым другая рука павінная занасіцца над першай, якая завяршае пагладжваннепагладжваньне, і выконваць такія ж рухі, але ў супрацьлеглым напрамку. Пры выкананнівыкананьні перарывістага пагладжванняпагладжваньня становішча рук такое ж, як і пры бесперапынным, але рухі рук павінныя быць кароткімі, скокападобнымі і рытмічнымі. Перарывістае пагладжваннепагладжваньне аказвае раздражняльнае ўздзеянне на нервовыя[[нэрв]]овыя рэцэптары скуры, таму такі масаж узбуджае цэнтральную нервовуюнэрвовую сістэмусыстэму. Дзякуючы гэтаму перарывістае пагладжваннепагладжваньне здольнае актывізаваць кровазварот тканак, танізуе судзіны і актывізуе цяглічную дзейнасцьдзейнасьць. ▼▲Абхопліваючае пагладжванне выкарыстоўваюць для масажу верхніх і ніжніх канцавінаў, вобласці галаў, шыі, а таксама бакавых паверхняў тулава. Робяць абхопліваючае пагладжванне расслабленай ручыцай, пры гэтым вялікі палец павінны быць адведзены ў бок, а астатнія пальцы павінныя быць стуленымі. Ручыца павінна шчыльна абхапляць масажаваную паверхню. Рухі могуць быць бесперапыннымі, а могуць быць і перарывістымі (у залежнасці ад усталяваных мэт):
У залежнасці ад напрамку рухаў можна падзяліць пагладжваннепагладжваньне на наступныя разнастайнасціразнастайнасьці: ▼▲Выконваць пагладжванне можна адной рукой, а можна і дзвюма рукамі, рукі пры гэтым павінныя трымацца паралельна і ў рытмічнай паслядоўнасці. Калі пагладжванне робіцца на вялікіх участках, у якіх засяроджаны залішні падскурны тлушчавы пласт, можна ўзмацніць ціск, робячы масажаванне цяжкай ручыцай. У гэтым выпадку адна ручыца накладаецца на другую зверху, тым самым ствараючы дадатковы ціск. Пагладжванне можа быць павярхоўным і глыбокім. Павярхоўнае пагладжванне розніцца вельмі далікатнымі і лёгкімі рухамі, аказвае на нервовую сістэму заспакаяльнае дзеянне, дапамагае цяглічнаму расслабленню, паляпшае працэсы кровазвароту і абмен рэчываў у скурных пакровах. Глыбокі масаж варта рабіць з намаганнем, пры гэтым націсканні лепш рабіць запясцем. Гэты прыём пагладжвання спрыяе вывядзенню з тканак прадуктаў абмену, ухіленню ад ацёкаў і застойных з'яваў. Пасля глыбокага пагладжвання значна паляпшаецца праца крывяноснае і пасачнае сістэмаў арганізма. Пагладжванне, асабліва плоскаснае, можна рабіць не толькі ўсёй унутранай паверхняй далоні, але таксама і тыльным бокам двух альбо некалькіх пальцаў і бакавымі паверхнямі пальцаў — гэта залежыць ад участку цела, які масажуецца. Напрыклад, пры масажы невялікіх участкаў паверхні твару, у месцы ўтварэння касцянога мазаля, а таксама пры масажы міжкосткавых цягліцаў ступні альбо ручыцы можна выкарыстоўваць пагладжванне падушачкамі паказальнага або большага пальца. Пагладжванне падушачкамі пальцаў ужываецца пры масажы асобных цягліцаў і сухажылляў, пры масажы пальцаў і твару. Пры правядзенні масажу вялікіх паверхняў цягліцаў спіны, грудзей, сцёгнаў можна выкарыстоўваць пагладжванне далонню альбо кулаком. Акрамя таго, пагладжванне можа быць бесперапынным і перарывістым. Пры бесперапынным пагладжванні далонь павінная шчыльна прылягаць да масажаванай паверхні, быццам слізгаючы па ёй. Такое пагладжванне выклікае тармажэнне рэакцыі з боку нервовай сістэмы, супакойваючы яе. Акрамя таго, бесперапыннае пагладжванне спрыяе адтоку пасакі і вынішчэнню ацёкаў. Бесперапыннае пагладжванне можа быць папераменным, пры гэтым другая рука павінная занасіцца над першай, якая завяршае пагладжванне, і выконваць такія ж рухі, але ў супрацьлеглым напрамку. Пры выкананні перарывістага пагладжвання становішча рук такое ж, як і пры бесперапынным, але рухі рук павінныя быць кароткімі, скокападобнымі і рытмічнымі. Перарывістае пагладжванне аказвае раздражняльнае ўздзеянне на нервовыя рэцэптары скуры, таму такі масаж узбуджае цэнтральную нервовую сістэму. Дзякуючы гэтаму перарывістае пагладжванне здольнае актывізаваць кровазварот тканак, танізуе судзіны і актывізуе цяглічную дзейнасць.
▲У залежнасці ад напрамку рухаў можна падзяліць пагладжванне на наступныя разнастайнасці:
* просталінейнае;
* зыгзагападобнае;
* зігзагападобнае;
* спіралепадобнае;
* камбінаванае;
* колападобнае;
* канцэнтрычнае;
* падоўжнае пагладжваннепагладжваньне адной альбо двумадзьвюма рукамі (фінскі варыянт).
Пры выкананнівыкананьні просталінейнага пагладжванняпагладжваньня рухі робяцца далоннюдалоньню, ручыца расслабленая, а пальцы прыціснутыя адно да аднаго, акрамя вялікага, які варта адвесціадвесьці трохі ў бок. Ручыца павінная шчыльна прылягаць да масажаванай паверхні цела, рухі варта рабіць вялікім і паказальным пальцамі. Яны павінныя быць лёгкімі і слізгацьсьлізгаць. Пры правядзенніправядзеньні зігзагападобнага пагладжванняпагладжваньня ручыца павінная рабіць хуткі і плаўны зігзагападобны рух, які накіраваны наперад. Зігзагападобнае пагладжваннепагладжваньне выклікае адчуваннеадчуваньне цеплыні і супакойвае цэнтральную нервовуюнэрвовую сістэмусыстэму. Выконваць гэтае пагладжваннепагладжваньне можна з розным ціскамнаціскам. Спіралепадобнае пагладжваннепагладжваньне выконваецца без напругі, лёгкімі і слізгальнымісьлізгальнымі рухамі, як і зігзагападобнаезыгзагападобнае. Траекторыя руху рук павінная нагадваць спіраль. Такое пагладжваннепагладжваньне аказвае танізавальнае ўздзеяннеўзьдзеяньне. Можна аб'яднаць просталінейныя, зігзагападобныязыгзагападобныя і спіралепадобныя рухі ў камбінаванае пагладжваннепагладжваньне. Выконваць камбінаванае пагладжваннепагладжваньне трэба бесперапынна ў розных напрамках. Пры масажаваннімасажаваньні дробных суставаў можна выконваць колападобнае пагладжваннепагладжваньне. Рабіць рухі варта асновай далоні, робячы колавыя рухі ў бок мезенца. Пры гэтым рухі правым ручыцай будуць накіраваныя па гадзіннікавай стрэлцы, а рухі левай — супраць. Для масажу буйных суставаў можна выкарыстаць іншае колавае пагладжваннепагладжваньне — канцэнтрычнае. Далоні варта пакласціпакласьці на масажаваны ўчастак, размясціўшы іх блізка адно да аднаго. Пры гэтым вялікія пальцы будуць аказваць уздзеяннеузьдзеяньне на вонкавы бок сустава, а астатнія пальцы — на ўнутраны. Такім чынам выконваецца рух у форме васьмёркі. На пачатку руху націсканненацісканьне варта ўзмацніць, а да канца руху трохі паслабіць. Пасля гэтага ручыцы павінныя вярнуцца ў пачатковы стан і паўтарыць рух. Для выкананнявыкананьня падоўжнага пагладжванняпагладжваньня вялікі палец трэба адвесціадвесьці як мага далей, затым ручыцу варта накласцінакласьці ўздоўж масажаванай паверхні. Рухі варта вырабляць кончыкамі пальцаў наперад. Калі падоўжнае пагладжваннепагладжваньне выконваецца двума рукамі, рухі трэба вырабляць напераменку.
Пры пагладжванніпагладжваньні выкарыстоўваюцца таксама дапаможныя прыёмы:
* грэбнепадобныя;
* граблепадобныя;
* абцугападобныя;
* крыжападобныя;
* гладжаньне.
* гладжанне.
Грэбнепадобнае пагладжваннепагладжваньне выкарыстоўваецца пры глыбокім масажаваннімасажаваньні буйных цягліцаў спінысьпіны і лагва, а таксама на далоневай і падэшвеннай паверхнях. Такое пагладжваннепагладжваньне дапамагае пранікаць у глыбіню масіўных цяглічных пластоў, а таксама ўжываецца пры значных падскурных тлушчавых адкладанняхадкладаньнях. Грэбнепадобнае пагладжваннепагладжваньне выконваецца з дапамогай касцяныхкасьцяных выступаў фалангаў пальцаў, напаўсагнутых у кулак. Сагнутыя пальцы павінныя ляжаць вольна і без напругі, не варта шчыльна прыціскаць іх. Выконваць грэбнепадобнае пагладжваннепагладжваньне можна як адной, так і двумадзьвюма рукамі:
Граблепадобнае пагладжваннепагладжваньне ўжываецца пры масажы міжрубавых прамежкаў, валасяное часткі галавы, а таксама на тых участках скуры, дзе неабходна абыйсціабыйсьці пашкоджаныя ўчасткі. Для выкананнявыкананьня граблепадобных рухаў трэба расставіць і выпрастаць пальцы. Яны павінныя дакранацца масажаванае паверхні пад кутом у 45°. Праводзіць граблепадобныя пагладжванніпагладжваньні варта ў падоўжным, папярочным, зігзагападобнымзыгзагападобным і колападобным напрамках. Выконваць іх можна адной альбо двумадзьвюма рукамі. Калі рухі выконваюцца двумадзьвюма рукамі, рукі могуць рухацца паралельна альбо паслядоўнапасьлядоўна. Дзеля ўзмацнення ціскунаціску граблепадобныя рухі можна рабіць з абцяжарваннемабцяжарваньнем (пальцы адной рукі накладваюцца на пальцы другой):
Абцугападобнае пагладжваннепагладжваньне ўжываецца пры масажы сухажылляўсухажыльляў, пальцаў, твару, вушных ракавін, а таксама невялікіх цяглічных гуртоў. Пальцы варта скласціскласьці абцунападобна, і, захопліваючы цягліцу, сухажылле альбо скурную зморшчыну з дапамогай вялікага, паказальнага і сярэдняга пальцаў, рабіць просталінейныя рухі:
Крыжападобнае пагладжваннепагладжваньне звычайна выкарыстоўваецца ў спартовым масажы і ўжываецца пры масажаваннімасажаваньні канцавінаў. Праводзяць таксама крыжападобнае пагладжваннепагладжваньне ў сістэмесыстэме рэабілітацыі пасля цяжкіх хваробаў і аперацыяўапэрацыяў. У гэтых выпадках можна рабіць крыжападобныя пагладжванніпагладжваньні спінысьпіны, лагва, вобласцівобласьці галаў, задніх паверхняў ног. Дапамагаюць крыжападобныя пагладжванніпагладжваньні ў прафілактыцы пролежняў. Пры выкананнівыкананьні крыжападобнага пагладжванняпагладжваньня ручыцы трэба сашчапіць у замок і абхапіць масажаваную паверхню. Выконваецца такое пагладжваннепагладжваньне ўнутранымі паверхнямі далоняў абедзвюхабедзьвюх рук. ГладжаннеГладжаньне — прыём мяккі і далікатны, таму яго часта выкарыстоўваюць у дзіцячым масажы. Выкарыстоўваюць гладжаннегладжаньне таксама для масажу скуры і цягліцаў твару[[твар]]у і шыі, а таксама пры масажы спінысьпіны, жывата і падэшваў. ГладжаннеГладжаньне з абцяжарваннемабцяжарваньнем выкарыстоўваецца для масажаваннямасажаваньня ўнутраных органаў. Выконваецца гладжаннегладжаньне адной альбо двумадзьвюма рукамі. Пальцы рук варта сагнуць у пястна-фалангавых суставах пад простым кутом. Калі гладжанне трэба правесціправесьці з абцяжарваннемабцяжарваньнем, варта на сціснутыя ў кулак пальцы адной рукі накласцінакласьці ручыцу другой.
== Вонкавыя спасылкі ==
| 