Землятрус у Індыйскім акіяне 2004 году: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д →Навіны: кірылічная «с» |
Knedlik-Pod (гутаркі | унёсак) |
||
Радок 2:
[[Файл:2004 Indonesia Tsunami Complete.gif|справа]]
'''Землятру́с ля Сума́тры 2004''' — падводны буйнамаштабны [[землятрус]], які адбыўся ў Індыйскім акіяне
Гэта быў наймацнейшы землятрус на плянэце за апошнія сорак гадоў (пасьля землятрусу на [[Аляска|Алясцы]] ў
Землятрус выклікаў велізарныя хвалі [[цунамі]], якія ўдарыла па ўзьбярэжжы [[Шры-Ланка|Шры-Ланкі]], [[Індыя|Індыі]], [[Інданэзія|Інданэзіі]], [[Тайлянд
== Характарыстыка землятрусу ==
Гэты [[землятрус]] акрамя сваёй велізарнай сілы меў надзвычайна вялізны маштаб — адбылося сутыкненьне [[тэктанічныя пліты|тэктанічных плітаў]] на лініі даўжынёй 1200 кілямэтраў. Энэргія, якая вызвалілася ў выніку гэтага землятрусу (2 эксаджоўляў = 2×10<sup>18</sup> джоўляў), перавышае ўсю энэргію, якую спажывае ЗША за год (гэтай энэргіі хапіла б для таго, каб на кожнага жыхара плянэты ўскіпяціць некалькі
У выніку землятрусу зямная вось зьмясьцілася на некалькі сантымэтраў з Захаду на Ўсход, а папярэднія падлікі паказваюць, што ў выніку гэтага суткі скараціліся на 3 мікрасэкунды. Пра гэта паведамілі адмыслоўцы з італьянскай касьмічнай агенцыі. У выніку гэтага зруху Зямля будзе круціцца трошачкі павольней, што прывядзе да мікраскапічнага скарачэньня працягласьці сутак. Гэткія зьмяшчэньні восі кручэньня Зямлі адбываюцца падчас любых буйных прыродных катастрофаў. Часам нават без стыхійных бедзтваў зямная вось зьмяшчаецца нават больш, чым цяпер. Але цяперашні зрух адбыўся надзвычай хутка, што ўяўляе апроч іншага і навуковы інтарэс.
Радок 18:
[[Файл:Harta Ocean Indian Quake.png|міні|Мапа землятрусу ля ўзьбярэжжа Суматры]]
Паводле папярэдніх дадзеных у выніку хваляў цунамі, якія сягалі 15 мэтраў вышынёй і дасягалі хуткасьці 800 км/г, загінулі як найменей 160,000 чалавек. Паводле колькасьці загіблых, гэтае цунамі сталася адной з найбуйнешых катасторфаў сучаснасьці. Каля траціны ўсіх загінулых
Пацьверджаныя дадзеныя на гэты момант (колькасьць ахвяраў працягвае расьці):
Радок 29:
* Некалькі дзясяткаў чалавек загінулі ў Малайзіі, Бірме, Танзаніі, на Мальдывах;
Сярод ахвяраў да пяці
Адна з асноўных прычынаў вялікай колькасьці ахвяраў — адсутнасьць сыстэмы папярэджаньня. У
Эканамічная шкода ад землятрусу й цунамі ацэньваецца як найменей у 12-14 мільярдаў даляраў ЗША.
Паводле [[ААН]], прыблізна 1,7 мільёна чалавек у Інданэзіі і Шры-Ланцы павінны будуць атрымліваць харчовую дапамогу цягам многіх месяцаў. Таксама каля двух мільёнаў чалавек у Інданэзіі, Тайляндзе і Шры-Ланцы маюць патрэбу ў леках, ежы, чыстай вадзе, і ня маюць даху над галавой. Паводле ААН, пацярпелым краінаў будуць ахвяраваныя амаль тры мільярды даляраў. Найбольшыя сумы выдзелілі [[Аўстралія]] (810 мільёнаў даляраў), [[Нямеччына]] (660 мільёнаў даляраў), [[Японія]] (500 мільёнаў даляраў), [[ЗША]] (350 мільёнаў даляраў), [[Сусьветны банк]] (250 мільёнаў даляраў).
| |||