Вікіпэдыя

Максім Танк: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма апісаньня зьменаў
афармленьне, выпраўленьне спасылак
Радок 1:
{{Пісьменьнік
|Імя = Максім Танк
|Партрэт = Gorelov2012. tankStamp of Belarus 36-2012-09-05-m.jpg
|Памер = 200пкс
|Апісаньне = ПартрэтМаксім МаксімаТанк Танкана [[Гаўрылапаштовай Гарэлаў|Г.марцы Гарэлава]]Беларусі 2012 году
|Імя пры нараджэньні = Яўген Іванавіч Скурко
|Псэўданімы = А. Граніт, А. Сівер, Максім Танк
|Дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|17|9|1912}}
|Месца нараджэньня = в. [[Пількаўшчына]], [[Вялейскі павет (РасейскаяВіленская імпэрыягубэрня)|Вялейскі павет]], [[Менская губэрня]], [[Расейская імпэрыя]]
|Дата сьмерці = {{Памёр|7|8|1995|гадоў=82}} (82 гады)
|Месца сьмерці = [[Менск]], [[Беларусь]]
|Грамадзянства = [[Расейская імпэрыя|Расея]]<br />[[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польшча]]<br />[[СССР]]<br />[[Беларусь]]
Радок 30:
|Сайт =
}}
'''Максі́м Танк''' (сапр. — '''Яўге́н Іва́навіч Скурко́'''; {{Нарадзіўся|17|9|1912}}, в. Пількаўшчына, [[Вялейскі павет (РасейскаяВіленская імпэрыягубэрня)|Вялейскі павет]], [[Менская губэрня]], [[Расейская імпэрыя]], цяпер [[Мядзельскі раён]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]] — {{Памёр|7|8|1995}}, [[Менск]], [[Беларусь]]) — [[беларусы|беларускі]] савецкі [[паэт]] і перакладчык; [[Народны паэт Беларусі|Народны паэт БССР]] ([[1968]]), акадэмік [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|АН Беларусі]] ([[1972]]). Ляўрэат [[Літаратурная прэмія імя Янкі Купалы|літаратурнай прэміі Янкі Купалы]] ([[1959]]), ганаровы грамадзянін [[Менск]]у ([[1987]]).
 
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў сялянскай сям’і праваслаўнага веравызнаньня. Яго бацька Іван Фёдаравіч у часе [[Першая сусьветная вайна|Першай сусьветнай вайны]] быў мабілізаваны ў войска і служыў салдатам у чыгуначным батальёне, потым — у вайсковай шавецкай майстэрні. У [[1916]] г. годзе з набліжэньнем фронту М. Танк разам з маці Домнай Іванаўнай (да замужжа — Хвалько) пераязджае ў [[Масква|Маскву]], дзе яны туляцца на ўскрайку гораду зь яшчэ чатырма сем’ямі бежанцаў. Дзякуючы шчасьлівай выпадковасьці на адной з маскоўскіх яны сустрэліся з Іванам Фёдаравічам<ref name=rahrod>{{артыкул|аўтар=[[Вячаслаў Рагойша|Рагойша В.]]|загаловак=Максім Танк: Па новых падручніках|арыгінал=|спасылка=|аўтар выданьня=|выданьне=Роднае слова|тып=|месца=|выдавецтва=|год=2001|выпуск=|том=|нумар=11|старонкі=38—42|isbn=}}</ref>, які пасьля дэмабілізацыі працаваў на заводзе. У Маскве М. Танк пайшоў у школу, дзе пасьпеў захапіцца паэзіяй.▼
[[Файл:2012. Stamp of Belarus 36-2012-09-05-m.jpg|значак|зьлева|Максім Танк на паштовай марцы Беларусі 2012 году]]
▲Нарадзіўся ў сялянскай сям’і праваслаўнага веравызнаньня. Яго бацька Іван Фёдаравіч у часе [[Першая сусьветная вайна|Першай сусьветнай вайны]] быў мабілізаваны ў войска і служыў салдатам у чыгуначным батальёне, потым — у вайсковай шавецкай майстэрні. У [[1916]] г. з набліжэньнем фронту М. Танк разам з маці Домнай Іванаўнай (да замужжа — Хвалько) пераязджае ў [[Масква|Маскву]], дзе яны туляцца на ўскрайку гораду зь яшчэ чатырма сем’ямі бежанцаў. Дзякуючы шчасьлівай выпадковасьці на адной з маскоўскіх яны сустрэліся з Іванам Фёдаравічам<ref name=rahrod>{{артыкул|аўтар=[[Вячаслаў Рагойша|Рагойша В.]]|загаловак=Максім Танк: Па новых падручніках|арыгінал=|спасылка=|аўтар выданьня=|выданьне=Роднае слова|тып=|месца=|выдавецтва=|год=2001|выпуск=|том=|нумар=11|старонкі=38—42|isbn=}}</ref>, які пасьля дэмабілізацыі працаваў на заводзе. У Маскве М. Танк пайшоў у школу, дзе пасьпеў захапіцца паэзіяй.
 
Увосень [[1922]] г.году з-за вялікага голаду ў Расеі сям’я Скурко вярнулася ў Пількаўшчыну (родную хату ў вайну пільнаваў дзед Фёдар Маркавіч). Увосень [[1923]] году М. Танк паступіў у першую клясу польскай пачатковай школы, якую скончыў праз тры гады; вучыўся ў суседніх вёсках Шкленікова і Сваткі. У [[1926]] г.годзе паступіў у трэцюю клясу ВілейскайВялейскай рускай прыватнай гімназіі. Праз два гады яе зачынілі польскія ўлады і М. Танк быў вымушаны перавесьціся ў больш аддаленую [[Радашкавіцкая беларуская гімназія|Радашкавіцкую беларускую гімназію]], дзе неўзабаве ўступіў у камсамольскую падпольную арганізацыю. За ўдзел у забастоўцы, арганізаванай гімназістамі ў пачатку 1929 г.году, яго адтуль адлічылі. Нейкі час вучыўся ў [[Віленская беларуская гімназія|Віленскай беларускай гімназіі]], зь якой таксама быў выключаны за вальнадумства і непаслушэнства<ref name=rahrod/>. Адзін час наведваў мэліярацыйныя курсы.
 
Урэшце М. Танку ўдалося ўладкавацца ў Віленскую рускую гімназію імя А. Пушкіна. Тут разам з аднакашнікам Я. Гарохам выдаў у [[1931]] г.годзе рукапісны часопіс «[[Пралом (часопіс)|Пралом]]» і зьмясьціў у ім пад псэўданімам свае першыя вершы. З [[1932]] г.году пачаў актыўна супрацоўнічаць зь нелегальнымі выданьнямі: «Праломам», «Маладым камуністам», рознымі газэтамі. У сакавіку 1932 г.году за ўдзел у падпольнай камсамольскай працы быў арыштаваны і першы раз трапіў у [[Лукіская турма|віленскую турму Лукішкі]]. Празь месяц выйшаў на волю. Увосень таго ж году пад уплывам савецкай прапаганды нелегальна перайшоў савецка-польскую мяжу і трапіў у [[Менск]], але быў арыштаваны і пасьля двух тыдняў турэмнага зьняволеньня быў накіраваны назад у Польшчу для ажыцьцяўленьня нелегальнай падрыўной дзейнасьці на карысьць СССР.
 
Максім Танк пачаў займацца падпольнай дзейнасьцю. Працаваў інструктарам ЦК камсамола Заходняй Беларусі, вёў рэвалюцыйную дзейнасьць на Віленшчыне і Наваградчыне. Неаднаразова арыштоўваўся польскімі органамі. Зь перапынкамі Максім Танк прасядзеў у турмах каля двух гадоў. У [[Лукіская турма|Лукішках]] у канцы 1933 г.году пры падтрымцы іншых палітвязьняў выдаваў рукапісны часопіс «[[Краты (часопіс)|Краты]]», у якім зьмяшчаў свае вершы і творы іншых зьняволеных. З другой паловы 1930-х на загад Кампартыі Заходняй Беларусі вёў беларускую калёнку ў польскім часопісе «Poprostu», а са сьнежня [[1935]] г. году літаратурны аддзел у газэце «[[Наша воля (1927)|Наша Воля]]», затым у часопісе «[[Беларускі летапіс (1933)|Беларускі летапіс]]», які выдаваў [[Рыгор Шырма]], супрацоўнічае з часопісам «[[Калоссе (1935)|Калосьсе]]».
 
У [[1939]]—[[1940]]1939—1940 гадах працаваў у абласной газэце «[[Вялейская праўда]]», якая ў пачатку 1940 году была перайменавана ў «Сялянскую газету». Адначасова займаў пасаду інспэктара нацыянальных школ пры абласным аддзеле народнай асьветы.
 
У [[1945]]—[[1948]]1945—1948 гадох працаваў літаратурным рэдактарам часопісу «[[Вожык (часопіс)|Вожык]]», у [[1948]]—[[1966]]1948—1966 гадох — галоўным рэдактарам часопісу «[[Полымя (часопіс)|Полымя]]», у 1966 годзе прызначаны першым сакратаром [[Саюз беларускіх пісьменьнікаў|Саюзу беларускіх пісьменьнікаў]], а ў [[1971]]—[[1990]]1971—1990 гадох быў старшынём праўленьня СП БССР.
 
== Творчасьць ==
Друкавацца пачаў у [[1932]] годзе ў часопісе «[[Пралом (часопіс)|Пралом]]» (які выдаваў разам з паэтам Я. Гарохам), «Часопісе для ўсіх», газэтах-аднадзёнках «На пераломе» і «Беларускае жыцьцё» (апошняя выдадзена ў [[Львоў|Львове]], у ёй зьмешчаны першы, падпісаны псэўданімам Максім Танк, верш «Заштрайкавалі гіганты-коміны»).
 
=== Кнігі паэзіі ===
Радок 131 ⟶ 130:
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
{{Commonscat|Maksim Tank}}
* [http://litaratura.info/tank.php Кароткія біяграфічныя зьвесткі пра Максіма Танка]
* [http://slounik.org/81373.html Біяграфія Максіма Танка на Slounik.org]
Радок 141 ⟶ 140:
 
{{Старшыні ВС БССР}}
{{Пісьменьнікі йі паэты Беларусі}}
 
{{Бібліяінфармацыя}}
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Танк, Максім}}
[[Катэгорыя:Максім Танк| ]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Мядзельскім раёне]]▼
[[Катэгорыя:Навучаліся ў Віленскай беларускай гімназіі]]
[[Катэгорыя:Вязьні Лукіскай турмы]]
Радок 153 ⟶ 154:
[[Катэгорыя:Беларускія паэты і паэткі]]
[[Катэгорыя:Старшыні Вярхоўнага Савету БССР]]
▲[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Мядзельскім раёне]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў Менску]]
[[Катэгорыя:Асобы на марках]]
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Максім_Танк»