Друкарня Мамонічаў: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д →‎Пачатак працы: кірылічная «і»
афармленьне
Радок 1:
'''Друкарня Мамонічаў''' была заснаваная ў [[Вільня|Вільні]] [[Пётра Мсьціславец|Пётрам Мсьціслаўцам]] на сродкі магілёўскіх купцоў [[Мамонічы|Мамонічаў]] у [[1574 год]]зегодзе. У ёй былі аддрукаваны ад 80 да 100 кнігаў, зь іх каля паловы — [[Старабеларуская мова|па-старабеларуску]]. Кнігі вызначаліся высокім паліграфічным і мастацка-арнамэнтальным аздабленьнем.
 
Была адзінай беларускай друкарняй, якая выпускала зборнікі заканадаўчых актаў, у тым ліку [[Статут ВКЛ 1588 году|Статут ВКЛ]], «Трыбунал абывацелям Вялікага Княства Літоўскага», канстытуцыі «вальных» соймаў.
 
== Пачатак працы ==
 
У траўні [[1574 год]]у ў хаце Лукаша і Кузьмы Мамонічаў была арганізаваная друкарня [[Пётра Мсьціславец|Пётры Мсьціслаўца]]. Матэрыяльную дапамогу Мсьціслаўцу аказвалі таксама актыўныя прыхільнікі [[Праваслаўе|праваслаўя]] браты [[Зарэцкія]]. Маёмасьць Мсьціслаўца ў друкарні не выкарыстоўвалася<ref name="400years">{{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = 400 лет русского книгопечатания|арыгінал = |спасылка = http://www.ivki.ru/svitok/book/kvb.htm|адказны = |выданьне = |месца = Москва|выдавецтва = Наука|год = 1964|том = |старонкі = |старонак = |сэрыя = |isbn = |тыраж = }}</ref>.
 
Радок 16 ⟶ 15:
 
== Па Мсьціслаўцы ==
 
Пасьля гэтага чарговыя кнігі друкуюцца іншым шрыфтом, што можа сьведчыць пра спагнаньне судом належнага Мсьціслаўцу друкарскага абсталяваньня.
 
Радок 23 ⟶ 21:
У [[1583 год]]зе дзейнасьць друкарні была ўзноўленая пад кіраўніцтвам Кузьмы Мамоніча, ягонага брата Лукі і сына Кузьмы Льва (Лявона Кузьміча). Магчыма, зь імі супрацоўнічаў віленскі друкар {{Артыкул у іншым разьдзеле|Васіль Гарабурда||ru|Гарабурда, Василий Михайлович}}, які выдаў у [[1582]] (або [[1580]]) годзе [[Актоіх]]<ref name="400years"/>.
 
Да падпісаньня [[Берасьцейская унія|Берасьцейскай царкоўнай уніі]] [[1596 год]]у друкарня збольшага абслугоўвала патрэбы праваслаўных [[братэрства]]ў, братэрскіх школаў, цэркваў, простых [[Местачковец|местачкоўцаў]]. Выпускаліся [[Багаслоўе|багаслоўскія]] і [[Літургія|літургічныя]] выданьні, кнігі для чытаньня, [[Публіцыстыка|публіцыстычныя]] творы, [[падручнік]]і, зборнікі [[Заканадаўчы акт|заканадаўчых актаў]], выданьні [[права]]вога характару, канстытуцыі [[ВальныСойм соймРэчы Паспалітай|вальных соймаў]], [[Палеміка|палемічныя]] творы [[Іпаці Пацей|Іпаці Пацея]]<ref name="lew">[http://starbel.narod.ru/mam_verszy.htm Лев Мамонич — белорусский поэт и книгоиздатель конца XVI — начала XVII веков]</ref>.
 
З [[XVII стагодзьдзе|XVII стагодзьдзя]] друкарня забясьпечвала патрэбы выключна [[Уніяцтва|ўніятаў]]<ref name="400years"/>. Справамі распараджаўся [[Лявон Мамоніч|Лявон Кузьміч Мамоніч]], імя якога ў выходных зьвестках выданьняў зьявілася ў [[1609 год]]зе. Адсутнасьць кнігаў для праваслаўных сьведчыць пра адхіленьне Кузьмы і Лукі Мамонічаў ад справаў і пераходу кіраваньнем у рукі Лявона<ref name="400years"/>. Па сьмерці Кузьмы [[16 ліпеня]] [[1607 год]]у Лявон успадкаваў друкарню<ref name="lew"/>.
Радок 30 ⟶ 28:
 
== Статут ВКЛ ==
 
[[Файл:Statut Vialikaha Kniastva Litoŭskaha. Статут Вялікага Княства Літоўскага.jpg|міні|зьлева|150пкс|[[Статут ВКЛ 1588 году]]]]
 
Радок 40 ⟶ 37:
 
== Выданьні ==
 
[[Файл:Tribunal-1586.png|міні|150пкс|«Трыбунал абывацелям Вялікага Княства Літоўскага» ([[1586]])]]
 
=== Пётры Мсьціслаўца ===
 
* «Эвангельле напрастольнае» ([[1575]])
* «Псалтыр» ([[1576]])
Радок 50 ⟶ 45:
 
=== Мамонічаў ===
 
* «Службоўнік» ([[1583]]; шрыфт скапіяваны са шрыфту Мсьціслаўца<ref name="400years"/>)
* «Зборнік» ([[1585]]; выданьне прысьвечанае [[Канцлер вялікі літоўскі|канцлеру]] [[Астафей Валовіч|Валовічу]]<ref name="400years"/>)
Радок 68 ⟶ 62:
 
== Глядзіце таксама ==
 
* [[Мамонічы]]
* [[Пётра Мсьціславец]]
Радок 75 ⟶ 68:
== Крыніцы і заўвагі ==
{{Крыніцы}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
* {{Спасылка
| аўтар = Рыгор Максімовіч.
| аўтарlink =
| дата публікацыі =
| url = http://kamunikat.fontel.net/www/knizki/historia/tumasz/vybranyja/06.htm#2
| загаловак = Тры выданьні Трэцяга Статуту Вялікага Княства Літоўскага
| фармат =
| назва праекту = Вітаўт Тумаш, Выбраныя працы
| выдавец = Беларуская інтэрнэт-бібліятэка «Камунікат»
| дата = 20 лістапада 2010
| мова =
| камэнтар =
}}
* {{Спасылка
| аўтар = Ніна Баршчэўская.
| аўтарlink = Ніна Баршчэўская
| дата публікацыі =
| url = http://kamunikat.org/7959.html
| загаловак = Беларускае кнігадрукаваньне ў асьвятленьні эміграцыйных часопісаў
| фармат =
| назва праекту =
| выдавец = Беларуская інтэрнэт-бібліятэка «Камунікат»
| дата = 20 лістапада 2010
| мова =
| камэнтар =
}}
 
== Літаратура ==
 
* {{Кніга
|аўтар = Н. Березкина.
Радок 179 ⟶ 143:
}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
[[Катэгорыя:Друкарства]]
* {{Спасылка
| аўтар = Рыгор Максімовіч.
| аўтарlink =
| дата публікацыі =
| url = http://kamunikat.fontel.net/www/knizki/historia/tumasz/vybranyja/06.htm#2
| загаловак = Тры выданьні Трэцяга Статуту Вялікага Княства Літоўскага
| фармат =
| назва праекту = Вітаўт Тумаш, Выбраныя працы
| выдавец = Беларуская інтэрнэт-бібліятэка «Камунікат»
| дата = 20 лістапада 2010
| мова =
| камэнтар =
}}
* {{Спасылка
| аўтар = Ніна Баршчэўская.
| аўтарlink = Ніна Баршчэўская
| дата публікацыі =
| url = http://kamunikat.org/7959.html
| загаловак = Беларускае кнігадрукаваньне ў асьвятленьні эміграцыйных часопісаў
| фармат =
| назва праекту =
| выдавец = Беларуская інтэрнэт-бібліятэка «Камунікат»
| дата = 20 лістапада 2010
| мова =
| камэнтар =
}}
 
[[Катэгорыя:ДрукарстваДрукарні]]
[[Катэгорыя:Вільня]]