Гарынь: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
афармленьне, катэгорыя
д стыль
Радок 17:
|мапа = Horyn.png
}}
'''Гары́нь''' — рака ўва [[Украіна|Ўкраіне]] й [[Берасьцейская вобласьць|Берасьцейскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]], правы прыток [[Прыпяць|Прыпяці]] (басэйн [[Дняпро|Дняпра]]). Даўжыня 659 км (у межах Беларусі 82 км). Плошча вадазбору 27,7 тыс. км² (на тэрыторыі Беларусі 1,2 тыс. км²). Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,33‰ (у Беларусі 0,1‰). [[Выдатак вады]] ў вусьці 110 м³/с. АгульнаяАгульны падзеньнеспад ракі 218 м.
 
== Асноўныя прытокі ==
* ''ПраваручПравыя'': [[Случ (прытока Гарыні)|Случ]], [[Жырак]], [[Полква]], [[Цьвітоха]], [[Зульня]]
* ''ЛеваручЛевыя'': [[Стубла]], [[Вілія (басэйн Дняпра)|Вілія]], [[Беражанка (прыток Гарыні)|Беражанка]], [[Сыран]], [[Вусьця]]
 
== На рацэ ==
Радок 30:
Пачынаецца з крыніцы, што выходзіць на паверхню каля вёскі Воліца [[Тэрнопальская вобласьць|Тэрнопальскай вобласьці]] Ўкраіны на вышыні 345 м над узроўнем мора. У Беларусі цячэ праз [[Столінскі раён]]. Упадае ў Прыпяць 2 рукавамі (левы называецца [[Вятліца]]) у слаба асвоенай і незаселенай мясцовасьці. Тэрыторыя вадазбору мае няправільную грушападобную форму, яго даўжыня 300 км, сярэдняя шырыня 92 км, найбольшая шырыня ў сярэдняй частцы 200 км, у ніжняй — рэзка зьмяншаецца да 10 км. Мяжуе на захадзе з басэйнамі рэчак [[Іква]], [[Стыр]] і [[Стубла]] на ўсходзе з басэйнамі рэчак [[Убарць]] і [[Сьцьвіга]], на поўдні — з басэйнам ракі [[Днестар]].
 
Даліна трапэцападобная з высокімі і стромкімі берагамі, на тэрыторыі Беларусі невыразная, дасягае шырыні 2,5 км. [[Абалона]] двухбаковая, шырыня ў высокайверхняй плыні 0,1—0,7 км, сярэдняй 1—1,5 км, у нізкайніжняй да 2,5 км. У нізкай плынінізоўі цячэ празь [[Пінскія балоты]]. Рэчышча зьвілістае, шырыня яго ў нізкайніжняй плыні 150—200 м<ref>{{Літаратура/Блакітная кніга Беларусі|к}}</ref>.
 
== Рэльеф ==
Верхняя частка басэйну да ўтоку ракі [[Вусьця|Вусьці]] разьмяшчаецца на [[Валынска-Падольскае ўзвышша|Валынска-Падольскім ўзвышшы]] і ўяўляе [[плято]] з адзнакамі 385,5—215 м, моцна падзеленае далінамі рэчак і ярамі (шчыльнасьць сеткі складае 1—1,25 км на 1 км² паверхні). Сярэдняя й ніжняя часткі вадазбору ляжаць на значна забалочанай нізіннай раўніне Палесься, адметнай плоскім рэльефам зь пясковымі пагоркамі.
 
== Карысныя выкапні ==
Радок 39:
 
== Гаспадарчая дзейнасьць ==
Рака ў высокай плынівярхоўі выкарыстоўваецца, як крыніца гідраэнэргіі і для разьвядзеньня рыбы. Ад места [[Давыд-Гарадок]] да вусьця рака суднаходная на працягу 291 км. Значная частка басэйну разараная (больш за 60%). Заплыўныя лугі часткова разараныя, акультураныя або знаходзяцца пад выпасамі, што вядзе да іх дэградацыі, а таксама змыву пры паводках у рэчышча значных дамешкаў — арганічных, бактэрыяльных і цьвёрдага сьцёку.
 
== Гідранімія ==
Радок 49:
== Літаратура ==
* {{Літаратура/Блакітная кніга Беларусі}}
* Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1—2. — Л., 1971.
* Природа Белоруссии: Попул. энцикл. / БелСЭ; Редкол.: И. П. Шамякин (гл.ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 599 с., 40 л. ил.
* Государственный водный кадастр: Водные ресурсы, их использование и качество вод (за 2004 год) / М-во природных ресурсов и охраны окружающей среды. — Мн., 2005. — 135 с.
* Гидроэкологическое состояние бассейна Горыни в районе Хмельницкой АЭС / Под ред. [[Хильчевский Валентин Кириллович|В.К. Хильчевского]] – Киев: Ника–центр, 2011. — 176 с. (укр.)
* Государственный водный кадастр: Водные ресурсы, их использование и качество вод (за 2004 год) / М-во природных ресурсов и охраны окружающей среды. — Мн., 2005. — 135 с.
* Природа Белоруссии: Попул. энцикл. / БелСЭ; Редкол.: И.  П.  Шамякин (гл.ред.) и др.  — Мн.: БелСЭ, 1986.  — 599  с., 40 л. ил.
* Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1—2.  — Л., 1971.
 
== Вонкавыя спасылкі ==