Менскі павет: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Knedlik-Pod (гутаркі | унёсак) |
дапаўненьне |
||
Радок 4:
| Назва ў родным склоне = Менскага павету
| Арыгінальная назва =
| Герб = Miensk, Pahonia. Менск, Пагоня (1720).jpg
| Сьцяг =
| Краіна = [[Вялікае Княства Літоўскае]]
Радок 57:
}}
'''Ме́нскі паве́т''' — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе [[Віленскае ваяводзтва|Віленскага]], пазьней [[Менскае ваяводзтва|Менскага ваяводзтва]] [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. Плошча 20,8<ref name="evkl"/> тыс. км². Сталіца — [[места]] [[Менск]].
== Сымболіка ==
Павятовая харугва была чырвонага («гвазьдзіковага») колеру з выяваю «[[Пагоня|Пагоні]]» ў цэнтры<ref name="evkl">[[Вячаслаў Насевіч|Насевіч В.]]
Мескія гербы мелі [[Герб Барысава|Барысаў]], [[Герб Менску|Менск]] і [[Герб Радашкавічаў|Радашкавічы]].
== Гісторыя ==
Утварыўся ў [[XIV стагодзьдзе|XIV ст.]] на тэрыторыі [[Менскае княства|Менскага княства]], уваходзіў у склад [[Віленскае ваяводзтва|Віленскага ваяводзтва]]. Асноўны абшар павету займалі ўладаньні баяраў, што выходзілі на вайну ў складзе Менскай харугвы<ref name="evkl"/>. У [[1528]], паводле попісу войска Вялікага Княства Літоўскага, на Меншчыне было 30 баяраў і 4 баярскія ўдавы, якія разам выстаўлялі 79 коньнікаў.
Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай ([[1565]]—[[1566]]) увайшоў у склад [[Менскае ваяводзтва|Менскага ваяводзтва]]. Тэрыторыя павету значна пашырылася коштам колішніх Заслаўскага і Лагойскага княстваў, дзяржаўнай воласьці Краснае Сяло, а таксама Барысаўскай, Любашанскай і Сьвіслацкай воласьцяў на правым беразе ракі [[Бярэзіна]]<ref>[[Вячаслаў Насевіч|Насевіч В.]]
З [[1599]] у [[Менск]]у праз [[рок (год)|рок]],
== Геаграфія ==
У склад Менскага павету ўваходзіла тэрыторыя [[Менскае староства|Менскага гродавага]], [[Гайненскае староства|Гайненскага]], [[Краснасельскае староства|Краснасельскага]] і [[Радашкоўскае староства|Радашкоўскага]] старостваў (дзяржаўных воласьцяў) і прылеглыя прыватнаўласьніцкія маёнткі.
Найбольш значныя месты і мястэчкі: [[Барысаў]] (да [[1662]]), [[Бярэзань|Бярэзань Любашанская]], [[Гайна (вёска)|Гайна]], [[Докшыцы]], [[Заслаўе]], [[Ігумен]], [[Койданаў]], [[Лагойск]], [[Маладэчна]], [[Радашкавічы]], [[Ракаў]], [[Смалявічы]], [[Сьвіслач (Магілёўская вобласьць)|Сьвіслач]]<ref name="evkl296">[[Вячаслаў Насевіч|Насевіч В.]] Менскі павет // {{Літаратура/ЭВКЛ|2к}} С. 296.</ref>. На тэрыторыі павету таксама знаходзіліся месты і мястэчкі [[Акалова]], [[Багушэвічы]], [[Бягомель]], [[Бярэзань (Докшыцкі раён)|Бярэзань Горная]], [[Волма (Койданаўскі раён)|Волма]], [[Вязынь]], [[Гарадок (Маладэчанскі раён)|Гарадок]], [[Астрашыцкі Гарадок|Гарадок Астрашыцкі]], [[Сёмкаў Гарадок|Гарадок Сёмкаў]], [[Дзераўная]], [[Дудзічы]], [[Дукора]], [[Зэмбін]], [[Івянец]], [[Ільля (вёска)|Ільля]], [[Камень (Валожынскі раён)|Камень]], [[Камена|Камень Харэцкі]], [[Крайск]], [[Краснае]], [[Лоша]], [[Малыя Ляды|Ляды]], [[Магільна]], [[Мікалаеўшчына]], [[Мсьціж]], [[Налібакі]], [[Плешчаніцы]], [[Пухавічы]], [[Раванічы]], [[Рубяжэвічы]], [[Самахвалавічы]], [[Станькава|Станькаў]], [[Стоўпцы]], [[Сьмілавічы]], [[Узда]], [[Хатляны]], [[Хатаевічы]], [[Холы]], [[Хоўхла]], [[Шацак]], [[Шклянцы]].
Магдэбурскае права атрымалі [[Барысаў]] ([[1563]]), [[Койданаў]] ([[XVI стагодзьдзе|XVI ст.]]), [[Менск]] ([[14 сакавіка|14.03]].[[1499]]), [[Мікалаеўшчына]] ([[XVII стагодзьдзе|XVII ст.]]), [[Радашкавічы]] ([[1569]]), [[Ракаў]] ([[XVII стагодзьдзе|XVII ст.]]), [[Стоўпцы]] ([[1729]]).
== Дэмаграфія ==
На сяр. [[17 стагодзьдзе|XVII ст.]] налічваў 25 892 [[Дым (адзінка падаткаабкладаньня)|дымоў]] (прыкладна каля 175 тыс. чал.<ref name="evkl"/>). Паводле сучасных падлікаў, да [[Вайна 1654—1667 гадоў|
Паводле люстрацыі [[1775]]
== Ураднікі ==
{{Асноўны артыкул|Старосты менскія}}
== Архітэктура ==
На тэрыторыі Меншчыны склалася даўняя традыцыя драўлянага дойлідзтва. У [[XVII стагодзьдзе|XVII ст.]] у тутэйшую мураваную архітэктуру прыйшла стылістыка [[барока]], у [[XVIII стагодзьдзе|XVIII ст.]] — [[віленскае барока|віленскага барока]] і [[клясыцызм]]у.
== Галерэя ==
== Глядзіце таксама ==
Радок 106 ⟶ 102:
== Літаратура ==
* {{Літаратура/ЭВКЛ|2}}
* {{Літаратура/ЭГБ|5}}▼
* {{Літаратура/Памяць/Менск|1}}
▲* {{Літаратура/ЭГБ|5}}
{{Месты і мястэчкі гістарычнай Меншчыны}}
|