Аршанскі павет: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
стыль |
стыль |
||
Радок 75:
== Геаграфія ==
[[Файл:Vorša, Smalensk. Ворша, Смаленск (1767).jpg|міні|Граніца Аршанскага павету і [[Смаленскае ваяводзтва|Смаленскага ваяводзтва]], [[1767]]]]
Знаходзілася на ўсходзе краіны, на поўначы межавала зь [[Віцебскі павет|Віцебскім паветам]] і [[Полацкае ваяводзтва|Полацкім ваяводзтвам]], на захадзе — зь [[Менскі павет|Менскім паветам]], на поўдні — з [[Рэчыцкі павет|Рэчыцкім паветам]], на ўсходзе — з [[Амсьціслаўскае ваяводзтва|Амсьціслаўскім ваяводзтвам]] і [[Смаленскі павет|Смаленскім паветам]].
У склад Аршанскага павету ўваходзіла тэрыторыя [[Аршанскае староства|Аршанскага гродавава]], [[Бабінавіцкае староства|Бабінавіцкага]], [[Барысаўскае староства|Барысаўскага]], [[Вяляціцкае староства|Вяляціцкага]], [[Любавіцкае староства|Любавіцкага]], [[Любашанскае староства|Любашанскага]], [[Магілёўскае староства|Магілёўскага]], [[Сьвіслацкае староства|Сьвіслацкага]] старостваў і прылеглыя прыватнаўласьніцкія маёнткі ([[Чарэя]], [[Баркулабаў]], [[Буйнічы]], [[Быхаў]], Новы Быхаў, [[Цяцерын]], [[Галоўчын]], [[Княжыцы]]).
Радок 99 ⟶ 100:
== Архітэктура ==
[[Файл:Dubroŭna. Дуброўна (Lauvergne, 1840) .jpg|значак|
У [[XVII стагодзьдзе|XVII ст.]] на тэрыторыі Аршанскага павету склалася самабытныя архітэктурная школа [[Магілёўская школа дойлідзтва|магілёўскага барока]]. Найбольш выразна традыцыі школы ўвасобіліся ў цэрквах, дзе крыжова-цэнтрычная кампазыцыя спалучалася з асымэтрычнай базылікальнай, а 2-вежавы галоўны фасад аздабляўся паярусна разьмешчанымі нішамі рознай формы. Дэкараваныя нішамі ярусныя [[франтон|франтоны]] выконвалі функцыю сымбалічных вынасных вулічных іканастасаў. У [[XVIII стагодзьдзе|XVIII ст.]] магілёўскія майстры прынесьлі арыгінальны стыль зь земляў [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]] на Кіеўшчыну і левабярэжную [[Украіна|Ўкраіну]], дзе ён стаў асновай [[мазепінскае барока|мазепінскага барока]]. У [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыі]] архітэктар [[Барталямэа Растрэлі]] выкарыстаў матывы магілёўскага дэкору пры будаваньні Прачысьценскай саборнай царквы ў [[Смаленск|Смаленску]]. Многія помнікі магілёўскага барока страцілі аўтэнтычнае аблічча ў выніку перабудоваў [[XIX стагодзьдзе|XIX ст.]], што [[Сьпіс помнікаў архітэктуры Вялікага Княства Літоўскага, зруйнаваных уладамі Расейскай імпэрыі|праводзіліся ўладамі Расейскай імпэрыі]]. Аднак большасьць зь іх [[Сьпіс помнікаў гісторыі і архітэктуры Беларусі, зруйнаваных уладамі СССР|зьнішчылі за савецкім часам]]. Адзіны захаваны помнік — царква Сьвятога Мікалая ў Магілёве.
Радок 117 ⟶ 118:
<center><gallery caption="Драўлянае барока" widths=150 heights=150 perrow="4">
В. Азярцо - Спаса-Праабражэнская царква зь в. Барань PICT1015.jpg|
Vorša, Kuciejna. Ворша, Куцейна (1883).jpg|Богаяўленская царква, Ворша
Vorša, Słabadzkaja. Ворша, Слабадзкая (XX).jpg|Могілкавая царква, Ворша
Радок 124 ⟶ 125:
Hłuchi. Глухі (XIX).jpg|Царква, Глухі
Mahiloŭ, Mohiłkavy. Магілёў, Могілкавы (1926)..jpg|Могілкавая царква, Магілёў
Спасо-Преображенская церковь (Смоляны).jpg|
</gallery></center>
<center><gallery caption="Віленскае барока" widths=215 heights=170 perrow="3">
Vorša, Muzejny. Ворша, Музэйны (1909).jpg|
Kniažycy. Княжыцы (1869) .jpg|Касьцёл Сьвятога Мікалая, Княжыцы
Mahiloŭ, Spaski. Магілёў, Спаскі (1844).jpg|
Внешний вид с лицевой стороны сегодня.jpg|Касьцёл дамініканаў, Смаляны
Uniate Monastery in Tałačyn.JPG|
Faščaǔka. Фашчаўка (N. Orda, 1877).jpg|Касьцёл Спасланьня Сьвятога Духа, Фашчаўка
</gallery></center>
Радок 144 ⟶ 145:
=== Абарончая архітэктура ===
<center><gallery caption="
Bychaŭski zamak. Быхаўскі замак (1905).jpg|[[Быхаўскі замак|Замак]], Быхаў
Byhawskaja synagoga 01.Jpg|[[Быхаўская сынагога|Сынагога]], Быхаў
Mahiloŭ, Alejnaja brama. Магілёў, Алейная брама (J. Pieška, 1800) .jpg|Алейная брама, Магілёў
Smaljany, Bieły Koviel. Смальяны, Белы Ковель (J. Pieška, 1800).jpg|Руіны замка, Смаляны
| |||