Юзэф Казімер Касакоўскі: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д стыль
Радок 11:
| Подпіс гербу = Герб «[[Сьлепаўрон (герб)|Сьлепаўрон]]»
| Пасады =
{{Шляхціч/Пасада
| Пасада = Тытулярны біскуп цыненскі
| Сьцяг =
| Герб =
| Пасьлядоўнасьць пасады =
| Рымскі лік пасьлядоўнасьці =
| Пачатак пэрыяду = [[1775]]
| Заканчэньне пэрыяду = [[1781]]
| Папярэднік =
| Наступнік =
}}
{{Шляхціч/Пасада
| Пасада = [[Біскупы-суфраганы троцкія|Біскуп-суфраган троцкі]]
| Сьцяг =
| Герб =
| Пасьлядоўнасьць пасады =
| Рымскі лік пасьлядоўнасьці =
| Пачатак пэрыяду = [[1775]]
| Заканчэньне пэрыяду = [[1781]]
| Папярэднік = -
| Наступнік = [[Францішак Алёіз Гзоўскі]]
}}
{{Шляхціч/Пасада
| Пасада = [[Інфлянцкія біскупы|Інфлянцкі біскуп]]
| Сьцяг =
| Герб =
| Пасьлядоўнасьць пасады =
| Рымскі лік пасьлядоўнасьці =
| Пачатак пэрыяду = [[1781]]
| Заканчэньне пэрыяду = [[1794]]
| Папярэднік = [[Антоні Мацей Серакоўскі]]
| Наступнік = [[Ян Непамуцэн Касакоўскі]]
}}
| Пачатак пэрыяду =
| Заканчэньне пэрыяду =
Радок 50 ⟶ 17:
| Імя пры нараджэньні =
| Нарадзіўся = [[16 сакавіка]] [[1738]]
| Месца нараджэньня = [[Шылы]], [[ВКЛКовенскі павет|Ковенскага павету]]
| Памёр = [[9 траўня]] [[1794]]
| Месца сьмерці = [[Варшава]], [[Каралеўства Польскае]]
| Род = [[Касакоўскія]]
| Бацька = [[Дамінік Касакоўскі]]
| Маці = МарыянаМар'яна з [[ЗабелаЗабелы|Забелаў]]ў
| Жонка =
| Дзеці =
Радок 64 ⟶ 31:
}}
{{Цёзкі}}
'''Ю́зэф Казі́мер Касако́ўскі'''<ref>{{Заўвага|Таксама '''Язэп Казімер Касакоўскі''' — ''Крыніца'': <ref>[[Алег Дзярновіч|Дзярновіч А.]]. [http://kamunikat.fontel.net/www/knizki/historia/metriciana/02/03.htm Плач па Вялікім Княстве] // METRICIANA: Даследаванні і матэрыялы Метрыкі Вялікага Княства Літоўскага. Том ІІ.  Мн.Менск: Athenaeum  — Аддзел спецыяльных гістарычных навук ІГ НАНБ, 2003.  — 260  с. (Athenæum VIIІ)</ref> ({{мова-pl|Józef Kazimierz Korwin Kossakowski|скарочана}}; ([[16 сакавіка]] [[1738]], [[Шылы]] [[Ковенскі павет|Ковенскага павету]], цяпер [[Янаўскі раён (Летува)|Янаўскі раён]] [[Ковенскі павет|Ковенскага павету]] [[Летува|Летувы]] — [[9 траўня]] [[1794]], [[Варшава]], цяпер [[Польшча]]) — рымска-каталіцкі й дзяржаўны дзяяч [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]]. [[Пісар вялікі літоўскі]] (з [[1775]]), тытулярны біскуп цыненскі і [[Біскупы-суфраганы троцкія|біскуп-суфраган троцкі]] ([[1775]]—[[1781]]), [[інфлянцкія біскупы|біскуп інфлянцкі]] (з [[1781]]). Кавалер ордэнаў [[Ордэн сьвятога Станіслава|Сьвятога Станіслава]] ([[1778]]) і [[Ордэн Белага Арла|Белага Арла]] ([[1781]]).
 
== Сям’яБіграфія ==
ЗПрадстаўнік шляхецкага роду [[Касакоўскія|Касакоўскіх]] гербу «[[Сьлепаўрон (герб)|Сьлепаўрон]]», сын [[Дамінік Касакоўскі|Дамініка]] і МарыяныМар'яны з [[Забелы|Забелаў]]. Меў братоў: гетмана [[СыманСымон Марцін Касакоўскі|Сымона]], кашталяна [[Антоні Касакоўскі|Антонія]] й ваяводу [[Міхал Касакоўскі|Міхала]].
 
== Дзейнасьць ==
[[Файл:Juzef Kazimier Kasakoŭski. Юзэф Казімер Касакоўскі (XIX).jpg|міні|180пкс|зьлева|Ю. К. Касакоўскі, [[XIX стагодзьдзе|XIX ст.]]]]
 
Скончыў [[Ковенскі езуіцкі калегіюм]]. ПадчашыУ ковенскі[[1758]] адатрымаў [[1758Урад (Вялікае Княства Літоўскае)|урад]] падчашага ковенскага, потым судзьдзясудзьдзі земскіземскага, абіраўся [[Пасол соймавы|пасолпаслом]] на сойм. У [[1761]] высьвечаны на сьвятара, навучаўся ў [[Віленскі ўнівэрсытэт|Віленскай акадэміі]], дзе атрымаў ступень доктара філязофіі, і Варшаве. Выконваў абавязкі [[пробашч]]а ў [[Воўпа|Воўпе]] й [[канонік]]а ў [[Вільня|Вільні]]. Ад [[1764]] кусташ віленскі. Прыхільна ставіўся да [[Барская канфэдэрацы|Барскае канфэдэрацыі]], для яе падтрымкі разам з братам ШыманамСымонам спрабаў стварыць Генэральную канфэдэрацыю [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]], за што яго ўзялі пад арышт расейскія ўлады.
 
[[Файл:Józef Kazimierz Kossakowski.PNG|міні|180пкс|зьлева|Невядомы мастак, па [[1780]]]]
 
[[13 сакавіка]] [[1775]] прызначаны тытулярным біскупам Цыну з абавязкамі біскупа-суфрагана троцкага [[Віленская дыяцэзія|Віленскае дыяцэзіі]], адначасна — [[пісар вялікі літоўскі]]. Варагаваў з [[Антоні Тызэнгаўз|Антоніем Тызэнгаўзам]], пасьля адстаўкі якога перавёў шмат рамесьнікаў з [[Горадня|Горадні]] ў свае маёнткі. [[17 верасьня]] [[1781]] прызначаны [[інфлянцкія біскупы|інфлянцкім біскупам]], быў таксама адміністратарам [[Курляндзкая дыяцэзія|Курляндзкае дыяцэзіі]]. У [[1783]] інфлянцкая дыяцэзія на кароткі час увайшла ў склад [[Магілёўская архідыяцэзія|Магілёўскае архідыяцэзіі]].
 
ДляДзеля ўласнага ўзбагачэньня шмат займаўся фінансавымі махінацыямі й ашуканствам. Быў прыхільнікам прарасейскае партыі, у [[1787]] пачаў атрымліваць сталую пэнсію з расейскае амбасады, быў пратэжэ амбасадара [[Ота Магнус фон Штакельбэрг|Ота Магнуса фон Штакельбэрга]], зь яго намінацыі засядаў у [[1782]]—[[1786]] у [[Пастаянная Рада|Пастаяннай Радзе]] (у [[1784]]—[[1786]] старшыня дэпартамэнту справядлівасьці). Удзельнічаў у працы [[Чатырохгадовы сойм|Чатырохгадовага сойму 1788—1792]]. [[19 сьнежня]] [[1791]] прызначаны біскупам-каад’ютарам віленскім.
У [[1778]] годзе атрымаў [[Ордэн сьвятога Станіслава]], а ў [[1781]] годзе — [[Ордэн Белага Арла]].
 
Супрацьстаяў [[Канстытуцыя 3 траўня 1791 году|Канстытуцыі 3 траўня]], разам з братам Сымонам узначальваў [[Таргавіцкая канфэдэрацыя|Таргавіцкую канфэдэрацыю]] ў Вялікім Княстве Літоўскім. З дапамогай расейскіх войскаў фактычна атрымаў уладу на Літве, якую намагаўся далучыць да Расеі. ДляДзеля адарваньня Вялікага Княства ад Кароны спрыяў утварэньню асобных дзяржаўных камісіяў ВКЛ, якімі фактычна кіраваў<ref>[[Валеры Пазднякоў|Валерый Пазднякоў В.]]. Касакоўскія // {{Літаратура/ЭВКЛ|2к}} С. 69.</ref>.
[[Файл:Józef Kazimierz Kossakowski.PNG|міні|180пкс|зьлева|Невядомы мастак, па [[1780]]]]
 
ПадчасУ час [[Паўстаньне 1794 году|паўстаньня на чале з Касьцюшкам]] [[22 красавіка]] [[1794]] ягоны маёнтак сканфіскаваў паўстанцкі ўрад<ref>Kronika powstań polskich 1794—1944. — Warszawa: Wydawnictwo Kronika, 1994. ISBN 83-86079-02-9. — S. 30.</ref>, а самога яго неўзабаве асудзілі й павесілі ў Варшаве як здрадніка.
Для ўласнага ўзбагачэньня шмат займаўся фінансавымі махінацыямі й ашуканствам. Быў прыхільнікам прарасейскае партыі, у [[1787]] пачаў атрымліваць сталую пэнсію з расейскае амбасады, быў пратэжэ амбасадара [[Ота Магнус фон Штакельбэрг|Ота Магнуса фон Штакельбэрга]], зь яго намінацыі засядаў у [[1782]]—[[1786]] у [[Пастаянная Рада|Пастаяннай Радзе]] (у [[1784]]—[[1786]] старшыня дэпартамэнту справядлівасьці). Удзельнічаў у працы [[Чатырохгадовы сойм|Чатырохгадовага сойму 1788—1792]]. [[19 сьнежня]] [[1791]] прызначаны біскупам-каад’ютарам віленскім.
 
Супрацьстаяў [[Канстытуцыя 3 траўня 1791 году|Канстытуцыі 3 траўня]], разам з братам Сымонам узначальваў [[Таргавіцкая канфэдэрацыя|Таргавіцкую канфэдэрацыю]] ў Вялікім Княстве Літоўскім. З дапамогай расейскіх войскаў фактычна атрымаў уладу на Літве, якую намагаўся далучыць да Расеі. Для адарваньня Вялікага Княства ад Кароны спрыяў утварэньню асобных дзяржаўных камісіяў ВКЛ, якімі фактычна кіраваў<ref>[[Валеры Пазднякоў|Валерый Пазднякоў]]. Касакоўскія // {{Літаратура/ЭВКЛ|2к}} С. 69.</ref>.
 
Падчас [[Паўстаньне 1794 году|паўстаньня на чале з Касьцюшкам]] [[22 красавіка]] [[1794]] ягоны маёнтак сканфіскаваў паўстанцкі ўрад<ref>Kronika powstań polskich 1794—1944. — Warszawa: Wydawnictwo Kronika, 1994. ISBN 83-86079-02-9. — S. 30.</ref>, а самога яго неўзабаве асудзілі й павесілі ў Варшаве як здрадніка.
 
== Творчасьць ==
Займаўся літаратурнай творчасьцю. У [[1786]] надрукаваў два раманы Ксёндз Плябан ({{мова-pl|Ksiądz Pleban|скарочана}}), у якім паказаў найдасканальнейшую парафію эпохі [[Асьветніцтва]], і «Паніч гаспадар» ({{мова-pl|Panicz gospodarz|скарочана}}). У [[1787]] напісаў раман «Абывацель» ({{мова-pl|Obywatel|скарочана}}), а ў [[1791]] — ''Czarownica'' (Чараўніца). Перакладаў з [[француская мова|францускае мовы]], аўтар мэмуараў.
 
== Заўвагі ==
== Крыніцы і заўвагі ==
{{Заўвагі}}
 
== Крыніцы і заўвагі ==
{{Крыніцы}}
 
Радок 96 ⟶ 63:
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Józef Kazimierz Kossakowski}}
* [http://www.sejm-wielki.pl/b/11.434.122 Józef Kazimierz Korwin-Kossakowski z Kossaków h. Ślepowron] {{ref-pl}}