Кісьля: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма апісаньня зьменаў Меткі: Рэдагаваньне з мабільнай прылады Праўка праз мабільную вэрсію сайту |
|||
Радок 1:
[[Файл:Carborane-acid-3D-vdW.png|значак|Малекула [[супэркісьля|супэркісьлі]] — [[Карбаранавая кісьля|карбарану]]]]
'''
Тыповымі прыкладамі кісьляў зьяўляюцца [[воцатная кісьля]] (воцат), [[серная кісьля]] (выкарыстоўваецца ў [[аўтамабільны акумулятар|аўтамабільных акумулятарах]]) і [[вінная кісьля]] (выкарыстоўваецца ў выпечцы). Гэтыя прыклады паказваюць, што кісьлі могуць існаваць у выглядзе рашчыны, [[вадкасьць|вадкасьці]] й [[цьвёрдае цела|цьвёрдага цела]]. Такія [[газ]]ы, як то [[хлярысты вадарод]], могуць існаваць у якасьці кісьлі, калі яны раствораны ў [[вада|вадзе]]. Моцныя кісьлі й некаторыя канцэнтраваныя слабыя кісьлі выклікаюць [[карозія|карозію]], але ёсьць і выключэньні, як то [[карбаранавая кісьля|карбаранавая]] й [[борная кісьля|борная кісьлі]].
Радок 6:
Існуюць тры агульныя азначэньні для кісьляў, то бок вызначэньне Арэніюсам, вызначэньне Брэнстэда—Лоўры й вызначэньне Льюіса. У вызначэньні Арэніюса гаворыцца, што кісьлі зьяўляюцца [[рэчыва]]м, якое павышае канцэнтрацыю [[іён]]аў [[гідраксоніюм]]а (H<sub>3</sub>O+) у рашчыне. Вызначэньне Брэнстэда—Лоўры мае на ўвазе, тое, што кісьля зьяўляецца рэчывам, якое можа выступаць у якасьці донару [[пратон]]аў. Большасьць кісьляў, якія сустракаюцца ў паўсядзённым жыцьці зьяўляюцца воднымі рашчынамі альбо могуць быць раствораныя ў вадзе, і гэтыя два вызначэньні зьяўляюцца найбольш актуальнымі. Асноўным чыньнікам таго, што [[рН]] кісьляў зьяўляюцца меншым за 7,0 ёсьць тое, што канцэнтрацыя іёнаў гідраксоніюма большае за 10<sup>−7</sup> [[моль]] на [[літар]]. З прычыны таго, што рН вызначаецца як адмоўны [[лягарытм]] канцэнтрацыі іёнаў гідраксоніюма. Паводле вызначэньня Брэнстэда—Лоўры, любое злучэньне, якое можа быць лёгка дэпратанізавана можна лічыць кісьляй. Прыклады ўключаюць у сябе [[сьпірт]]ы й [[амін]]ы, якія ўтрымліваюць O-H або N-H фрагмэнты.
Вызначэньне кіслотнасьці паводле Льюісу часьцяком сустракаецца ў [[хімія|хіміі]]. Кісьлямі паводле гэтага вызначэньня зьяўляюцца пары электронаў-акцэптараў. Прыклады кісьляў Льюіса ўключаюць у сябе ўсе [[катыён]]ы [[мэтал]]аў, і электрон-дэфіцытныя малекулы, як то [[трыфтарыд бора]] й [[трыхлярыд алюміна]]. Іёны гідраксоніюма зьяўляюцца кісьлямі паводле ўсіх трох вызначэньняў. Цікава, што хоць сьпірты й аміны могуць быць кісьлямі паводле вызначэньня Брэнстэда—Лоўры, як паказана вышэй, яны таксама могуць функцыянаваць у якасьці [[аснова (хімія)|асновы]] паводле вызначэньня Льюіса з-за непадзельных параў электронаў на атамы [[тлен
== Вызначэньне ==
Вызначэньне кісьлі й асновы зьведалі значную эвалюцыю па меры пашырэньня тэарэтычных уяўленьняў аб прыродзе [[хімічная сувязь|хімічнай сувязі]] і мэханізмаў [[хімічныя рэакцыі|хімічных рэакцыяў]].
У [[1778]] годзе францускі хімік [[Антуан Лявуазье]] выказаў меркаваньне, што кіслотныя ўласьцівасьці абумоўленыя наяўнасьцю ў малекуле атамаў [[тлен
У [[1839]] годзе нямецкі хімік [[Юстус Лібіх]] вызначыў кісьлі, як вадародазьмяшчальнае злучэньне, вадарод якога можа быць замешчаны на мэтал разам са стварэньнем солі. Сучасныя вызначэньні кісьляў датычацца фундамэнтальных хімічных рэакцыяў, агульных для ўсіх кісьляў.
| |||