|
'''Ква́нтавая мэха́ніка''' ('''хва́левая мэха́ніка''') — разьдзел [[фізыка|фізыкі]], які вывучае законы [[мэханічны рух|руху]] мікрачасьцінкаў з улікам іх [[хваля]]вых уласьцівасьцяў.
== Сутнасьць квантаваеквантавай мэханікі ==
Яна апісвае эвалюцыю ў часе фізычных сыстэмаў з дапамогай матэматычнаематэматычнай структуры, якая называецца хвалевай функцыяй, якая інкапсулюе [[імавернасьць]] таго, што сыстэма павінна быць знойдзена ў дадзеным стане ў дадзены момант часу. Квантавая мэханіка дазваляе разьлічыць эфэкт ад сыстэмы прыняцьця вымярэньня уласьцівасьцяў сыстэмы, вызначаючы ўплыў гэтых вымярэньняў на хвалевую функцыю. Гэта прыводзіць да вядомага [[прынцып нявызначанасьці|прынцыпу нявызначанасьці]], а таксама да трывалых дэбатаў з нагоды ролі экспэрымэнтатара, увасоблены ў разумовы экспэрымэнт пад назовам «Кот Шродынгера».
Квантавая мэханіка істотна адрозьніваецца ад [[клясычная мэханіка|клясычнаеклясычнай мэханікі]] ў сваіх прагнозах, калі разглядаюцца зьявы ў [[атам]]ным і субатамным маштабах, так званаезванай квантаваеквантавай сфэры. Аднак, многія макраскапічныя ўласьцівасьці сыстэмы можна ў поўнай меры зразумець і растлумачыць з дапамогай квантаваеквантавай мэханікі. Такія зьявы, як [[звышправоднасьць]] ці уласьцівасьці матэрыялаў, як то [[паўправаднік]]і й ядзерныя й хімічныя мэханізмы рэакцыі, якія назіраюцца як макраскапічныя паводзіны, ня могуць быць растлумачаны з дапамогай клясычнаеклясычнай мэханікі.
== Гісторыя квантаваеквантавай мэханікі ==
Тэрмін «квантавая мэханіка» быў прыдуманы [[Макс Плянк|Максам Плянкам]], і выцякае з таго, што [[энэргія]] можа быць заменена на сукупнасьць дыскрэтнаедыскрэтнай колькасьці, альбо [[квант]]амі, якія ёсьць кратнымі пастаяннаепастаяннай Плянка.
Перадпасылкамі для зьяўленьня квантаваеквантавай мэханікі былі некаторыя праблемы, якія не маглі быць вырашаныя сродкамі клясычнаеклясычнай фізыкі. Галоўную праблему спэктру выпрамяненьня [[Абсалютна чорнае цела|абсалютна чорнага цела]] матэматычна вырашыў Макс Плянк. Ён выказаў гіпотэзу пра выпрамяненьне сьвятла квантамі.
Матэматычныя фармулёўкі квантаваеквантавай мэханікі зьяўляюцца абстрактнымі. Многія з вынікаў, часьцяком выглядаюць нелягічнымі з пункту гледжаньня клясычнаеклясычнай фізыкі, акрамя таго многія з іх не маюць мадэлі, якія лёгка можна было бы візуаляваць у клясычнай мэханіцы, напрыклад, асноўным станам у квантава-мэханічнай мадэлі зьяўляецца стан ненулявоененулявой энэргіі, які зьяўляецца самым нізкім магчымым энэргетычным станам сыстэмы, у той час калі ў традыцыйнай клясычнай сыстэме стан спакою ёсьць стан з нулявой [[кінэтычная энэргія|кінэтычнай энэргіяй]].
{{Накід:Фізыка}}
| 