Ёган Гутэнбэрг: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
артаграфія
Jarash (гутаркі | унёсак)
афармленьне
Радок 7:
|імя пры нараджэньні = Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg
|род дзейнасьці = [[Гравюра]], [[вынаходніцтва]], [[друк]]
|дата нараджэньня = {{каля|13981399}}
|месца нараджэньня = [[Майнц]], [[Майнцкае арцыбіскупства]]
|грамадзянства =
|падданства =
|дата сьмерці = {{памёр|3|2|1468}}
|месца сьмерці = [[Майнц]], [[Майнцкае арцыбіскупства]]
|бацька =
|маці =
|муж =
|жонка =
|дзеці =
Радок 21 ⟶ 20:
|сайт =
|дадаткова =
|commons =Johannes_Gutenberg
}}
[[Файл:Metal movable type.jpg|thumb|225пкс|Наборныя літары і трафарэт для іх, упершыню зробленыя Гутэнбэргам.]]
 
'''Ёган Гутэнбэ́рг''' ({{мова-de|Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg}}; {{каля|[[14001399]]}}<ref>[http://slounik.org/154073.html Гутэнберг Іаган] // {{Літаратура/Культуралёгія: Энцыклапедычны даведнік. Менск: Беларуская Энцыкляпэдыя, 2003|к}}</ref>, Майнц, [[СьвяшчэннаяСьвятая Рымская імпэрыя]] — [[3 лютага]] [[1468]]) — [[Нямеччына|нямецкі]] [[ювэлір]], [[вынаходнік]] і [[друкар]], якому прыпісваецца вынаходніцтва кнігадрукаваньня (каля [[1445]]). Галоўны здабытак, [[Біблія Гутэнбэрга]], яшчэ вядомая як 42-радковая біблія, лічыцца ўзорам паводле аздабленьня і якасьці.
 
Сярод астатніх знаходак Гутэнбэрга можна назваць стварэньне мэталічных літар, вынаходніцтва працэсу вытворчасьці літар у вялікай (фактычна, масавай) колькасьці, выкарыстаньне [[чарніла]]ў на аснове [[алей|алею]] і выкарыстаньне драўлянага [[друкарскі прэс|друкарскага прэсу]], крыху іншыя мадэлі якога на той час выкарыстоўваліся для выцісканьня [[віно|віна]] і [[аліўкі|аліўкавага]] алею. Лічыцца, што Гутэнбэрг быў вядомым друкаром, існуе меркаваньне, што ён працаваў гравёрам па [[медзь|медзі]] з мастаком вядомым, як ''Master of the Playing Cards''. Традыцыйна лічыцца, што мэтад Гутэнбэрга ўключае выкарыстаньне адмысловага [[сплаў|сплаву]] і [[трафарэт]]у пры наборы літар.
 
Выкарыстаньне зьменных літар стала рэвалюцыйным ходам у вырабе кніг у [[Эўропа|Эўропе]]. Тэхналёгія другу Гутэнбэрга хутка распаўсюдзілася па ўсім кантынэнце і была адным з найважнейшых момантаў [[Эпоха АдраджэньняАдраджэньне|Адраджэньня]]. Асоба Гутэнбэрга сённясёньня па-ранейшаму застаецца папулярнай: у [[1999]] годзе Гутэнбэрга назвалі №1 у сьпісе «Людзі тысячагодзьдзя», а часопіс ''Time-life'' назваў вынаходніцтва Гутэнбэрга самым важным у другім тысячагодзьдзі.
 
== Надрукаваныя кнігі ==
{{асноўны артыкул|Біблія Гутэнбэрга}}
Паміж 1450 і 1455 гадамі Гутэнбэрг надрукаваў некалькі тэкстаў, некаторыя зь якіх дагэтуль ня вызначаныя. У ягоных тэкстах не пазначалася імя і дата друкара, таму суаднясеньне кнігі і друкара магчымае толькі паводле тыпаграфічных прыкметаў і вонкавых спасылак. У прыватнасьці, вядома, што Гутэнбэргам былі надрукаваныя некаторыя царкоўныя дакумэнты, у тым ліку папскі ліст і дзьве [[індульгенцыя|індульгенцыі]] (адна зь якіх была выдадзеная ў [[Майнц]]ы). Зразумеўшы перавагу друкарства ў большай колькасьці копіяў, былі заказаныя сем рэдакцыяў у двох стылях  — у выніку было надрукавана некалькі тысяч копіяў<ref>{{Кніга|аўтар =Meggs, PhilipP. B., Purvis, AlstonA. W. ''|загаловак =History of Graphic Design''. |месца =Hoboken, N.J:. |выдавецтва =Wiley, |год =2006. p.|pages =71. }}</ref>. Магчыма, Гутэнбэргам былі надрукаваныя лацінскія граматыкі [[Ars grammatica|''Ars Minor'']] аўтарства [[Эліюс Данат|Эліюса Даната]]  — іх датуюць 1451–521451-52 або 1455 гадамі.
 
У 1455 годзе Гутэнбэрг скончыў выданьне прыгожа аформленай [[Біблія|Бібліі]] (''Biblia Sacra''), на кожнай старонцы якой зьмяшчалася 42 радкі. Кошт адной копіі складаў 30 [[флярын]]аў<ref>{{Кніга|аўтар =Cormack, LesleyL. B.; Ede, Andrew (2004)A.|загаловак ''=A History of Science in Society: From Philosophy to Utility''. |выдавецтва =Broadview Press. ISBN|год =2004 |isbn =1-55111-332-5. }}</ref>, што складала тры гадавыя заробкі сярэднеадукаванага чалавека. У любым выпадку, гэта было значна таньней за манускрыпт, на падрыхтоўку якога ў пісара гэта адняло б цэлы год. Як і рукапісныя кнігі таго часу, Біблія Гутэнбэрга была вытанчана расьпісаная і ўпрыгожаная.
 
Да нашых дзён уцалелі 48 копіяў бібліі зь вядомых, у тым ліку дзьве копіі ў [[Брытанская бібліятэка|Брытанскай бібліятэцы]]  — тэксты абодвух асобнікаў можна праглядзець і параўнаць у Інтэрнэце<ref>[{{Спасылка|url=http://prodigi.bl.uk/treasures/gutenberg/search.asp "|загаловак=Treasures in Full: Gutenberg Bible"]. |выдавец=[[Брытанская бібліятэка|British Library]].|дата=19 Праверанакастрычніка 2006-10-19.}}</ref>. Тэксту бракуе такіх сучасных элемэнтаў [[тыпаграфіка|тыпаграфікі]], як [[нумарацыя старонак|нумарацыі старонак]], абзацных [[водступ]]аўводступаў і ўласна абзацаў.
 
== Крыніцы ==
Радок 43 ⟶ 42:
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
{{Commons|Category:Johannes Gutenberg|выгляд=міні}}
 
{{САРТЫРОЎКА_ПА_ЗМОЎЧВАНЬНІ:Гутэнбэрг, Ёган}}