Герб: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма апісаньня зьменаў |
рода -› роду; ордэна -› ордэну; блякітны -› блакітны; феадал -› фэўдал |
||
Радок 1:
[[Файл:Szlachta Herby.jpg|міні|300пкс|Шляхецкія гербы]]
'''Герб''' (ад ням. ''erbe'' — спадчына) — сымбалічная эмблема, візуальны адпаведнік пэўнай асобы ці
== Агульная гісторыя ==
Першыя гербы ўзьніклі ў канцы 11—12 ст. ў часы [[Крыжовыя паходы|крыжовых паходаў]]. Крыніцамі гербавых [[эмблема]]ў найчасьцей былі [[пячатка|пячаткі]], вядомыя са старажытнасьці. Раньні герб уяўляў сабою [[шчыт (зброя)|шчыт]] з выяваю (гал. атрыбут), потым у склад гербу ўвайшлі [[Прылбіца|гелм]], [[Клейнод|кляйнот]] (фігура на гелме), [[Намітка (геральдыка)|намёт]] (напачатку — намочаная тканіна, якой накрывалі гелм ад сонца), [[Карона (геральдыка)|карона]]. У позьнім сераднявеччы ў гербу зьявіліся менш абавязковыя элемэнты — [[Пахолак|шчытаношы]], [[Дэвіз (геральдыка)|дэвізная стужка]] і [[ордэн]]ы.
Гербавыя выявы падзяляюцца на [[геральдычныя фігуры]] (1-га і 2-га парадку) і звычайныя (натуральныя і [[Штучныя фігуры ў геральдыцы|штучныя]]). Колеры ў гербе ствараюцца фарбамі (чырвоная,
== Тэрміналёгія ==
Радок 14:
У [[ВКЛ]] гербы зьявіліся ў 2-й пал. 14 ст., найбольш старажытны герб вядомы па пячатцы баярына Вайдылы ([[1380]]). Легендарная частка [[Літоўска-беларускія летапісы|літоўска-беларускіх летапісаў]] згадвае гербы «[[Кітаўрус (герб)|Кітаўрус]]», «[[Калюмны]]», «[[Урсін]]», «[[Ружа герб|Ружа]]» і «[[Пагоня]]».
У сераднявеччы герб быў знакам шляхціча і атаясамліваўся з пашырэньнем яго ўлады на пэўную тэрыторыю. Калі гэтая ўлада была працяглаю ў часе герб замацоўваўся і ператвараўся ў зямельны ці дзяржаўны — і нават пры ўладзе ўжо іншага
Пазьней узьніклі гербы каталіцкіх ордэнаў і гарадоў (першы гарадзкі герб у ВКЛ атрымала [[Вільня]] ў 1387).
| |||