|
'''Амонімы''', таксама — '''гамонімы''', '''аднагучнікі'''<ref>[http://slounik.org/bnt15/%D0%BE%D0%BC Омоним] // [http://slounik.org/bnt15 Слоўнік граматычна-лінгвістычнае тэрмінолёгіі]. [[Менск]]: [[Інбелкульт]], [[1927]]. </ref> ({{мова-grc|ὁμός}} — аднолькавы + ὄνομα — імя) — розныя па значэннізначэньні, але аднолькавыя па напісаннінапісаньні адзінкі [[мова|мовы]] (словы, марфэмы і інш.). Тэрмін уведзены [[Арыстотэль|Арыстотэлем]]. Ня варта блытаць з [[амафон]]амі і [[паронім]]амі.
== Прыклады ==
== Тыпы амонімаў ==
* '''Лексычныя амонімы''' — словы, аднолькавыя па гучаннігучаньні і напісаннінапісаньні ва ўсіх (ці большасьці) формах, гэта словы адной часьціны мовы (''бабка — старая жанчына, бабка — страва з дранай бульбы'').
* '''МарфалагічныяМарфалягічныя амонімы''' (амаформы) — словы, што супадаюць гучаннемгучаньнем і напісаннемнапісаньнем толькі ў асобных граматычных формах. Як правіла, гэта словы розных часцінаўчасьцінаў мовы (''паўтары тоны — паўтары верш'').
* '''Фанэтычныя амонімы''' (амафоны) — словы з аднолькавым гучаннемгучаньнем, але розныя па напісаннінапісаньні і значэннізначэньні. Яны выступаюць як амонімы толькі ў вуснай мове (''грып — грыб, плод — плот'').
* '''Амографы''' — словы, што аднолькава пішуцца, але адрозніваюццаадрозьніваюцца значэньнем і гучаннемгучаньнем (''мука́ — му́ка'').
== УзнікненнеУзьнікненьне амонімаў ==
Амонімы ўзнікаюцьўзьнікаюць у мове рознымі шляхамі:
# у выніку распаду [[мнагазначнасьць|мнагазначнасьці]] (полісэміі) і адрыву слова ад яго першапачатковага значэннязначэньня.
# пры супадзеньні гучаннягучаньня і напісаннянапісаньня спрадвечнабеларускіх і іншамоўных словаў.
# пры супадзеннісупадзеньні гучаннягучаньня і напісаннянапісаньня словаў, запазычаных з розных моваў.
# пры гукавым супадзеннісупадзеньні словаў, запазычаных з адной мовы, дзе яны ўжо былі аманімічнымі.
== Крыніцы ==
| 