Вікіпэдыя

Сэм’юэл Бэкет: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
д Removing Link FA template (handled by wikidata)
Jarash (гутаркі | унёсак)
6950 правак
артаграфія
Радок 26:
== Жыцьцяпіс ==
=== Дзяцінства і адукацыя ===
Бэкетава сям’я (раней ''Becquet'') быццам бы выводзілася з роду [[ГугенотГугеноты|Гугенотаў]]аў і перабралася ў Ірляндыю з [[Францыя|Францыі]] пасьля адхіленьня [[Нантскі Эдыкт|Нантскага Эдыкту]] ў [[1685]] годзе, хаця гэтая тэорыя здаецца непраўдападобнай<ref>Кронін, 3–4</ref>. Бэкеты былі вернікамі [[Ірляндзкі Касьцёл|Ірляндзкага Касьцёла]]. Сямейны дом, Кулдрынэг у [[Дублін]]е ў раёне [[Фоксрок]], быў вялікай сядзібай з садам і тэністымцяністым кортам, пабудаванай у 1903 годзе Бэкетавым бацькам Ўільямам. Сядзіба і сад, разам з навакольнымі краявідамі, дзе Сэм’юэл Бэкет часта шпацыраваў са сваім бацькам, недалёкі Леапардстаўн Рэйскоўрс, чыгуначны вакзал у Фоксрок і вуліца Харкоўрт, апошняя станцыя гарадзкой лініі, — усе гэтыя месцы выступаюць у яго раньняй прозе і дзеятворах.
 
Пяцігадовым хлопчыкам, Бэкет хадзіў у мясцовую музычную школку, дзе ўпершыню пачаў вывучаць музыку, а пасьля перайшоў у Эрльсфард Хаўс Скул, якая месьцілася ў цэнтры гораду, непадалёк ад вуліцы Харткоўрт. У [[1919]] годзе Бэкет пайшоў у [[Партора Роял Скул]] у [[Эніскілэн]]е, [[Каўнты Фэрмэнэг]] — школа, у якой вучыўся таксама [[Оскар Ўайлд]]. Будучы прыроджаным атлетам, Бэкет выдатна гуляў у [[крыкет]] у ролі леваручнага [[бітны (крыкет)|бітнага]] і леваручнага сярэднехуткага [[кідала (крыкет)|кідалы]]. Пазьней ён гуляў за [[Дублінскі ўнівэрсытэт]] і згуляў дзьве першалігавыя гульні супраць [[Нортхэмптоншайр]]. У выніку Бэкет стаўся адзіным ляўрэатам [[Нобэлеўская прэмія|Нобэлеўскай прэміі]], якому быў прысьвечаны артыкул у [[Ўіздэн Крыкетэрс Альманак]] — бібліі крыкету.
Радок 32:
== Творчасьць ==
=== Пачатак творчасьці ===
З [[1923]] да [[1927]] году Бэкет вывучаў [[француская мова|францускую]], [[італьянская мова|італьянскую]] і [[ангельская мова|ангельскую]] мовы ў [[Трыніці каледж (Дублін)|Трыніці каледжы]] ў [[Дублін]]е. Адным зь ягоных настаўнікаў у Трыніты коледж быў вядомы Бэркелаўскі навуковец, доктар А. А. Люс. Бэкет атрымаў тытул [[Бакаляўр мастацтва|Бакаляўра мастацтва]], і пасьля кароткай настаўніцкай практыкі ў [[Кэмпбэл коледж]] у [[Бэлфаст|Бэлфасьце]] заняў пасаду ''lecteur d'anglais'' у [[Ecole Normale Supérieure]] ў [[Парыж]]ы. Працуючы там, Бэкет пазнаёміўся са славутым ірляндзкім пісьменьнікам [[Джэймз Джойс|Джэймзам Джойсам]], а таксама з паэтам [[Томасам Макгрыві]], які таксама працаваў у Парыжы і які стаўся блізкім сябрам Бэкета. Гэтае знаёмства ў хуткім часе значна паўплывала на маладога чалавека і Бэкет пачаў розным чынам дапамагаць Джойсу, асабліва ў дасьледваньняхдасьледаваньнях, якія пазьней выліліся ў кніжку [[Фыныганс Ўэйк]].
 
У [[1929]] годзе Бэкет апублікаваў сваю першую працу, крытычнае [[эсэ]] пад назвай [[Дантэ...Бруна. Віка..Джойс]]. Эсэ бараніла працы і мэтады Джойса, пераважна перад закідамі аб беспадстаўнай незразумеласьці і цьмянасьці. Блізкае сяброўства з Джойсам і ягонай сям’ёй, аднак, ахаладзілася пасьля таго, як Бэкет адкінуў залёты джойсавай дачкі Люцыі. Якраз у гэты час у [[Джолас Пэрыёдыкал Транзышн]] было апублікаванае ягонае першае апавяданьне «Дапушчэньне». Праз год Бэкет атрымаў невялічкую літаратурную ўзнагароду за верш «Курваскоп», пасьпешліва напісаны пад уплывам жыцьцяпісу [[Рэнэ Дэкарт]]а.
 
У [[1930]] годзе Бэкет вяртнуўсявярнуўся ў Трыніты коледж у якасьці настаўніка, аднак неўзабаве гэтая праца яго вельмі расчаравала.
 
Бэкетавы п’есы голыя, вельмі мінімалістычныя, і глыбока пэсымістычныя ў сваім стаўленьні да людзкай натуры і чалавечай формы, хоць пэсымізм злагоджаны ў Бэкета чорным гумарам. Ягоныя позьнія творы паглыбляюць тыя тэмы ў яшчэ больш прыхаваным і лёгкім стылі. У [[1969]] Бэкет стаўся ляўрэатам [[Нобэлеўская прэмія|Нобэлеўскай прэміі]] ў галіне літаратуры.
 
=== II Сусьветная вайна ===
Бэкет далучыўся да [[Францускага Апору]] пасьля нямецкай акупацыі ў 1940 годзе, працуючы дастаўцам, і некалькі разоў, на працягу двух гадоў, быў ледзь ня зхопленысхоплены [[Гэстапа]]м.
 
У жніўні 1942, ягоная частка здрадзіла і ён пешкі ўцякаў на поўдзень, каб схавацца ў малой вёсцы [[Русіён (Ваклюз)|Русіён]], у [[Ваклюз]], мясцовацьмясцовасьць у францускіх Альпах, што пасьля знайшло свой адбітак у дзеятворы «Ў чаканьні Гадо». Тут ён працягваў садзейнічаць супраціву, перахоўваючы зброю ў агародзе за домам. Бегам двух гадоў Бэкет заставаўся ў Русіён, ён дапамагаў у [[Маквіз (II Сусьветная вайна)|Маквіскім]] сабатажы нямецкага войска ў Ваклюскіх гарах. Бэкет аднак рэдка ўзгадваў пра свой удзел у гэтай вайне.
 
За ягоныя заслугі ў змаганьні зь нямецкай акупацыяй, францускі ўрад, прызнаў Бэкету [[Croix de guerre]] і [[Médaille de la Résistance]]. Але да самай сьмерці, Бэкет будзе сьціпла называць свой удзел у францускім апоры «хлапечым скаўтствам».
Радок 70:
 
=== Беларускія пераклады ===
* Ня-я / Пераклад [[Лявон Баршчэўскі|Л. Баршчэўскага]] // Пры зачыненых дзmвярахдзьвярах: Драматычныя творы. Менск, 1995.
* У чаканьні Гадо / Пераклад В. Воранава. Менск, 2005.
* Канец гульні / Пераклад [[Зьміцер Колас|Зьм. Коласа]] // Сартр Ж.-П. Мухі; Камю А. Праведнікі; Бэкет С. Канец гульні. Менск, 2005 ("Бібліятэка францускай драматургіі", т.2).
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Сэм’юэл_Бэкет»