Сымбалізм (мастацтва): розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Removing Link FA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not featured
афармленьне
Радок 1:
'''Сымбалі́зм''':
# у шырокім сэнсе — мастацкі мэтад, які палягае ў сыстэматычным карыстаньні дзеля выражэньня пэўнае ідэі вобразамі ці знакамі (сымбалямі), асацыяванымі з гэтай ідэяй (у гэтым сэнсе сымбалізм распаўсюджаны, напрыклад, у мастацтве [[Сярэднявечча]] ды [[Рэнэсанс|Рэнэсансу]]у);
# у больш вузкім сэнсе — напрамаккірунак у літаратуры й выяўленчым мастацтве другой паловы [[19 стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]], ўу якім мэтад сымбалізму зьяўляецца базавым.
 
Сымбалізм як мастацкі стыль узьнік у сярэдзіне [[19 стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]] як альтэрнатыва [[рэалізм (мастацтва)|рэалізму]] ды [[натуралізм|натуралізму]]у. Непасрэднымі яго папярэднікамі лічацца [[Шарль Бадлер|Ш. Бадлер]] ды [[Эдгар Алан По|Э. По]], першымі сымбалістамі — францускія паэты [[Поль Вэрлен|П. Вэрлен]], [[Арцюр Рэмбо|А. Рэмбо]], [[Стэфан Малярмэ|С. Малярмэ]]. У [[1886]] годзе [[Жан Марэа]] апублікаваў ''«Маніфэст сымбалізму»'', у якім дэкляруе непрыманьне простага апісаньня фактаў, імкненьне адлюстраваць ідэальнае, знайсьці форму, якая здолее максымальна раскрыць гэты ідэал. Тэксты паэтаў-сымбалістаў шматзначныя, багатыя на мэтафары, у іх часта сустракаюцца містычныя матывы, тэмы сьмерці, нематэрыяльнага сьвету. Першым сымбалістам уласьцівая [[дэкаданс|дэкадэнцкая]] эстэтыка, у пазьнейшых аўтараў гэта менш прыкметна.
Сымбалізм як мастацкі стыль узьнік у сярэдзіне [[19 стагодзьдзе|XIX стагодзьдзя]] як альтэрнатыва
[[рэалізм|рэалізму]] ды [[натуралізм|натуралізму]]. Непасрэднымі яго папярэднікамі лічацца [[Шарль Бадлер|Ш. Бадлер]] ды [[Эдгар Алан По|Э. По]], першымі сымбалістамі — францускія паэты [[Поль Вэрлен|П. Вэрлен]], [[Арцюр Рэмбо|А. Рэмбо]], [[Стэфан Малярмэ|С. Малярмэ]]. У [[1886]] годзе [[Жан Марэа]] апублікаваў ''«Маніфэст сымбалізму»'', у якім дэкляруе непрыманьне простага апісаньня фактаў, імкненьне адлюстраваць ідэальнае, знайсьці форму, якая здолее максымальна раскрыць гэты ідэал. Тэксты паэтаў-сымбалістаў шматзначныя, багатыя на мэтафары, у іх часта сустракаюцца містычныя матывы, тэмы сьмерці, нематэрыяльнага сьвету. Першым сымбалістам уласьцівая [[дэкаданс|дэкадэнцкая]] эстэтыка, у пазьнейшых аўтараў гэта менш прыкметна.
 
Да сымбалізму належыць, альбо адчула яго моцны ўплыў, творчасьць такіх аўтараў, як [[Марыс Мэтэрлінк|М. Мэтэрлінк]], [[Эміль Вэрхэрн|Э. Вэрхэрн]], [[Поль Адам|П. Адам]], [[Ўільям Блэйк|Ў. Блэйк]], [[Оскар ЎайльдЎайлд|О. ЎайльдЎайлд]], [[Ўільям Батлэр Ейтс|Ў. Ейтс]], [[Томас Стэрнз Эліёт|Т. Эліёт]], [[Канстанцін Бальмонт|К. Бальмонт]], [[Валеры Брусаў|В. Брусаў]], [[Дзьмітры Меражкоўскі|Д. Меражкоўскі]], [[Аляксандар Блок|А. Блок]] і шмат іншых. Рысы сымбалізму можна заўважыць у творчай спадчыне беларускіх паэтаў — [[Янка Купала|Я.Янкі Купалы]], [[Максім Багдановіч|М.Максіма Багдановіча]], [[Алесь Гарун|А.Алеся Гаруна]].
 
Нарадзіўшыся ў межах літаратуры, сымбалізм пранік і ў іншыя галіны мастацтва. Вядомыя мастакі-сымбалісты — [[Гюстаў Маро|Г. Маро]], [[Адылён Рэдон|А. Рэдон]], [[Анры Фантэн-Лятур|А. Фантэн-Лятур]], [[Лявон Бакст|Л. Бакст]]... Да сымбалізму часам адносяць скульптуру [[Агюст Радэн|А. Радэна]] і жывапіс [[Эдуард Мунк|Э. Мунка]]. У музыцы адбітак сымбалізму нясуць творы [[КлодКлёд Дэбюсі|К. Дэбюсі]], [[Рыхард Вагнэр|Р. Вагнэра]]. У першыя гады [[20 стагодзьдзе|XX стагодзьдзя]] сымбалізм паступова губляе папулярнасьць, і да пачатку [[першая сусьветная вайна|першай сусьветнай вайны]] ([[1914]]) фактычна саступае месца новым, [[мадэрнізм|мадэрністычным]] мастацкім плыням.
Нарадзіўшыся ў межах літаратуры, сымбалізм пранік і ў іншыя галіны мастацтва. Вядомыя мастакі-сымбалісты
— [[Гюстаў Маро|Г. Маро]], [[Адылён Рэдон|А. Рэдон]], [[Анры Фантэн-Лятур|А. Фантэн-Лятур]], [[Лявон Бакст|Л. Бакст]]... Да сымбалізму часам адносяць скульптуру [[Агюст Радэн|А. Радэна]] і жывапіс [[Эдуард Мунк|Э. Мунка]]. У музыцы адбітак сымбалізму нясуць творы [[Клод Дэбюсі|К. Дэбюсі]], [[Рыхард Вагнэр|Р. Вагнэра]]. У першыя гады [[20 стагодзьдзе|XX стагодзьдзя]] сымбалізм паступова губляе папулярнасьць, і да пачатку [[першая сусьветная вайна|першай сусьветнай вайны]] ([[1914]]) фактычна саступае месца новым, [[мадэрнізм|мадэрністычным]] мастацкім плыням.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons}}
{{Commons|Category:Symbolist paintings|выгляд=міні}}
 
[[Катэгорыя:Мастацкія кірункі]]