Сёдэртэлье: розьніца паміж вэрсіямі

|Статус = горад

|Плошча = 25,.84

|Колькасьць насельніцтва = 64 61964619

'''Сёдэртэлье''' ({{Мова-sv|Södertälje}}) — горад у [[Швэцыя|Швэцыі]], на паўднёвы захад ад [[Стакгольм]]у (фактычна адно зь яго аддаленых прадмесьцяў). Цэнтар [[Сёдэртэлье (камуна)|аднайменнай камуны]] ў лэне [[Стакгольм (лэн)|Стакгольм]]. Насельніцтва 64 619 чалавек ([[2010]]).

Горад упершыню згадваецца ў хроніцы [[Адам Брэмэнскі|Адама Брэмэнскага]] ў [[1070]] годзе (спачатку ён называўся ''Тэлье'', ''Tælgia'' у тагачаснай артаграфіі; пазьней {{Мова-sv|Telge}}) — у гэты час гэта быў ужо важны царкоўны горад. У [[XVII стагодзьдзе|XVII стагодзьдзі]], дзякуючы герцагу Сёдэрманляндзкаму Карлу (будучыму каралю [[Карл IX (кароль Швэцыі)|Карлу IX]]), Тэлье становіцца важным гандлёвым і партовым цэнтрам. У [[1622]], у сувязі з узьнікненьнем на паўночны ўсход ад [[Стакгольм]]у гораду [[Нартэлье]] ({{Мова-sv|Norrtälje}}, даслоўна ''Паўночнае Тэлье''), да назвы гораду было дададзена ''Söder'', т.б. ''Паўднёвае Тэлье''. У пачатку [[XVIII стагодзьдзе|XVIII стагодзьдзя]] горад закранула эпідэмія чумы, а ў [[1719]] трэцяя частка гораду была спаленая [[Расея|расейцамі]] (але шэраг важных будынкаў, у т. л. царква [[Рагнгільда Швэдзкая|Сьвятой Рагнгільды]], ацалелі). Пасьля гэтых падзеяў насельніцтва Сёдэртэлье істотна скарацілася і не дасягала й 200 чалавек, але пасьля зьяўленьня ў горадзе ў [[1740]]-я|1740-х]] шэрагу мануфактураў, яно ўжо складала больш за 1 0001000 чалавек. У [[1806]]—[[1819]] гадох быў пабудаваны [[Сёдэртэльскі канал]], які злучаў возера [[Мэлярэн]] з [[Балтыйскае мора|Балтыйскім морам]], а ў [[1860]] чыгунка злучыла Сёдэртэлье са Стакгольмам. Прыкладна ў гэты самы час Сёдэртэлье становіцца папулярным курортам. У пачатку [[XX стагодзьдзе|XX стагодзьдзя]] ў горадзе разьмесьціліся буйныя фабрыкі і заводы, у т.л. машынабудаўнічыя. У [[1950]]-я]] гады стары драўляны цэнтар гораду быў зьнесены. Пачынаючы з [[1970]]-я|1970-х]], у сувязі з прамысловым ростам, гораду была патрэбная працоўная сіла, якую пачынаюць вэрбаваць спачатку ў [[Норлянд]]зе, а потым — у [[Фінляндыя|Фінляндыі]], [[Грэцыя|Грэцыі]], [[Італія|Італіі]], [[Югаславія|Югаславіі]]. Пазьней да іх дадаліся ўцекачы з [[Сырыя|Сырыі]] й [[Ірак]]у, і напачатку [[XXI стагодзьдзе|XXI стагодзьдзя]] 39% сёдэртэльцаў мелі замежнае паходжаньне.

* [[Б’ёрн Борг]] — былы тэнісіст