Вікіпэдыя

Міхась Кавыль: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Stary Jolup (гутаркі | унёсак)
38 263 праўкі
Няма апісаньня зьменаў
Lš-k. (гутаркі | унёсак)
13 332 праўкі
крыніца — be:Міхась Кавыль
Радок 9:
|Псэўданімы = Міхась Кавыль, В'юрок, Я.Ляшчына, Я.Маёвы
|Дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|1|12|1915}}
|Месца нараджэньня = в. [[Покрашава]], [[Слуцкі раён|Слуцкагапавет]], [[Расейская раёнаімпэрыя]]
|Дата сьмерці =
|Месца сьмерці =
|Грамадзянства = {{Сьцяг БНР}}
|Род дзейнасьці = пісьменьнік, перакладчык і, грамадзкі дзяяч
|Гады актыўнасьці =
|Напрамак =
|Жанр = проза, паэзія,
|Мова = беларуская
|Мова2 =
|Дэбют =
|Значныя творы = "«Міжагнёўе" »
|Прэміі =
|Узнагароды =
Радок 31:
|Сайт =
}}
'''МіхасьМіха́сь Кавыль''', '''В’юрок, Я.Ляшчына, Я.МаёвыКавы́ль''' (сапраўднае імя '''Язэп Казіміравіч Лешчанка''',; нар.:{{Н}} [[1 сьнежня]] [[1915]]{{заўвага|У літаратуры, напр. даведніках Гардзіцкага і Маракова, сустракаецца памылковая дата нараджэньня г— 1.11.1915, у вэнцыкляпэдыі «Беларускія пісьменнікі» у 6 т. у 3-м томе таксама памылкова — 1.2.1915 года. Праўдзівую дату '''1.12.1915''' пацьвярджае уласнаручна запоўненая М. Кавылём анкета, альманах «Ля чужых берагоў» і зборнік «Міжагнёўе».}}, [[Покрашава]] цяпер [[Слуцкі раён|Слуцкага]], раёна[[Беларус]]ь) — беларускі паэт, празаік, крытык. Псэўданімы: ''В’юрок, Я. Ляшчына, Я. Маёвы''.
 
== ЖыцьцяпісБіяграфія ==
Вучыўся ў Грэскай сямігодцы, пасьля ў Грозаўскай, а потым зноў у Грэскай, якую скончыў у 1930 годзе. У [[1930]]—[[1933]] гадох вучыўся ў Беларускім пэдагагічным тэхнікуме (Менск). [[23 лютага]] [[1933]] году арыштаваны і асуджаны на 3 гады зьняволеньня за прыналежнасьць да так званага [[Саюз вызваленьня Беларусі|«Саюзу вызваленьня Беларусі»]]. Пакараньне адбываў на [[Далёкі Ўсход|Далёкім Усходзе]] (4-е аддзяленьне Дальлагу). У [[1935]] годзе вызвалены. Пасьля вызваленьня вярнуўся дадому, але неўзабаве зьехаў (празь перасьлед НКУС). Жыў у [[Варонеж]]ы ([[1935]]—[[1941]]), дзе вучыўся ў пэдагагічным інстытуце, працаваў на машынабудаўнічым заводзе «Камінтэрн», настаўнічаў.
На апошнім курсе Белпэдтэхнікуму быў беспадстаўна арыштаваны за беларускія вершы, якія друкаваў у Менскіх перыядычных выданьнях. Быў высланы на [[Далёкі Усход]]. Пасьля [[ГУЛАГ]]у яму не дазволілі жыць на Беларусі. З кастрычніка [[1935]] г. жыў у [[Варонеж]]ы, вучыўся ў пэдінстытуце і адначасова працаваў настаўнікам. Зь першых дзён [[Вялікая Айчынная вайна|вайны]] на фронце, дзе трапіў у палон каля [[Харкаў|Харкаву]], у [[1943]] г. вярнуўся ў Менск. З [[1944]] г. пайшоў у выгнаньне, жыў спачатку ў Нямеччыне, працаваў на шахтах Бэльгіі. З [[1950]] г. жыве ў [[ЗША]], у [[Саўт-Рывэр]]ы (штат [[Нью-Джэрсі]]) дасюль<ref>[http://budzma.by/news/25-hadovy-shlyakh-backawshchyny-hutarka-z-lidziyay-savik.html 25-гадовы шлях «Бацькаўшчыны». Гутарка з Лідзіяй Савік], zbsb.org 10.09.2015</ref>.
 
З пачаткам [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] на тэрыторыі [[СССР]] на Украінскім фронце. У [[1942]] трапіў у палон, у [[1943]] выпушчаны на волю, вярнуўся ў [[Менск]]. Скончыў прапагандысцкія курсы ў Вустраве пад Бэрлінам, на якіх рыхтавалі будучых кіраўнікоў [[Саюз беларускай моладзі|Саюзу беларускае моладзі]], працаваў у аддзеле прапаганды ў Менску.
 
З [[1944]] году на эміграцыі ў [[Нямеччына|Нямеччыне]], [[Бэльгія|Бэльгіі]], дзе працаваў на шахтах. З [[1950]] году ў [[ЗША]], пасяліўся ў [[Саўт-Рывэр]]ы. Рэдактар першых трох нумароў газэты «Беларуская трыбуна», потым рэдактар не пазначаўся. У 1950-х году браў актыўны ўдзел у працы Беларускага кангрэсавага камітэту Амэрыкі (БККА). Быў віцэ-старшынёй на [[Кангрэс беларусаў Амэрыкі|Першым Кангрэсе беларусаў Амэрыкі]] ([[11 лютага]] [[1951]] году)
 
З падвоенага № 27—28 ([[1983]]) быў сталым рэдактарам часопісу [[Беларуская думка (ЗША)|«Беларуская думка»]], аднак, праз праблемы са здароўем рэдактарскія функцыі перайшлі да друкара і выдаўца часопісу Ж. Навумчыка.
 
Сумесна зь [[Янка Золак|Янкам Золакам]] у [[1958]] годзе рэдагаваў літаратурна-мастацкі часопіс «Прыйсьце».
 
== Творчасьць ==
Друкавацца пачаў з [[1929]] г., быў сябрам «[[Маладняк (літаратурнае аб’яднаньне)|Маладняк]]а». На эміграцыі адбылося пераўтварэньне савецкага паэта Я.Маёвага ў вольнага таленавітага мастака паэтычнага слова Міхася Кавыля. Друкаваў вершы, прозу, крытычныя артыкулы амаль ва ўсіх эмігранцкіх газэтах і часопісах, выдаў зборнікі паэзіі «''Ростань''», «''Пад зорамі белымі''», «''Першая рана''», «''Цяжкія думы''», а таксама том выбранага «''Міжагнёўе''» ([[1990]]).
 
Шырока выкарыстоўваў клясычныя формы верша, першы ў беларускай літаратуры стварыў вянок і карону санэтаў («''Цяжкія думы''», «''Мярэжа''», «''Чорны лёд''»). Тэматыка і праблематыка яго творчасьці найперш зьвязана з Бацькаўшчынай, яе гісторыяй, мовай, культурай (вершы «''Ростань''», «''Беларусь''», «''Беларусь б’е ў сэрцы''», «''Я душу нявыгойна параніў''», «''Менск''», «''Сакавіковая ноч''», «''Дзень той прыйдзе''», «''Кастусь Каліноўскі''», «''Бэнгалія''», «''Край красы''», «''Случчына''», «''Пагоня''», «''Прытокаю Случы''», «''Случчакі''», «''Памяці герояў''», «''Сыны Беларусі''», «''Слаўны мой род''» і інш.).
Радок 43 ⟶ 51:
Напісаны цыкл турэмных вершаў, а таксама вершы, прысьвечаныя рэпрэсаваным беларускім пісьменьнікам, сябрам-пісьменьнікам, зь якімі разам падзяляў пакуты выгнаньня. У глыбока зьмястоўных паэмах «''Пад небам Случчыны каханай''», «''Міжагнёўе''», «''Непакорныя''» апісаў лёс свайго пакаленьня і лёс Бацькаўшчыны.
 
Займаўся перакладамі, быў рэдактарам часопісачасопісу «[[Беларуская думка (1960)|Беларуская думка]]», пісаў публіцыстычныя і крытычныя артыкулы, рэцэнзіі, апавяданніапавяданьні. У аўтабіяграфічным рамане «Із агню ды ў полымя» паказаў падзеі вайны на акупаванай Беларусі.
 
== Бібліяграфія ==
=== Літаратурныя ===
* Ростань: Вершы. — Рэгенсбург, 1947. — 44 с.<ref>Printed with the permission of UNRRA team 906. Технічними засобами вид. С-ки «Украінське Слово». Druk: «Mittelbayerische Zeitung», Regensburg. Вокладка мастака М. Білінськага.</ref>
* На Парнасе // Беларуская інфармацыйная служба. — 1948. — № 21. — 1 верасьня. — С. 3—4.
* Пад зорамі белымі: Вершы. —Ню-Ёрк: [выдавецтва Злучанага Беларуска-Амэрыканскага Дапамаговага Камітэту ў Ню-Ёрку], 1954. — 70 с.
* Першая рана. — Манчэстэр: выдавецтва Беларускага Вызвольнага Руху, 1960. — 41 с.
* Цяжкія Думы: Санэты. — Саўт Рывэр: выданьне Беларуска-Амэрыканскага Дапамаговага Камітэту, 1961. — 61 с.
* Лясная казка: [П'еса]. — Саўт Рывэр, 1967. — 6 с.
* Міжагнёўе: Выбраныя творы. — Нью Ёрк: БІНІМ, 1990. — XXI, 343 с. — (Byelorussian Poets and Writers Series; № 4).
* Мой шлях. — Grand Rapids, Mi.: «Беларускі Сьвет», 1991. — 10 с.
 
=== Публіцыстычныя ===
* «Дзярлівая птушка» К. Акулы // Беларуская думка. — 1965. — № 8. — С. 8.
* Казённы дом і казённая дарога // Запісы БІНІМ. — 1992. — № 20. — С. 65—101.
* Мой адказ Рамановічу [Рыгору Крушыне] // Бацькаўшчына. — 1959. — № 1—2 (437—438). — С. 7<ref>Адказ на артыкул К. Рамановіча «Думкі аб паэзіі»</ref>.
 
== Заўвагі ==
{{Заўвагі}}
 
== Крыніцы ==
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Міхась_Кавыль»