Вікіпэдыя

MacOS: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
абнаўленьне зьвестак
дапаўненьне
Радок 7:
|распрацоўнік = [[Apple Inc.]]
|сямейства = [[BSD]]/[[Darwin]]/[[NEXTSTEP]]
|зыходны_код = [[закрыты код]] (знекаторыя кампанэнты маюць [[openадчынены sourceкод]] кампанэнтамі)
|стан = Актуальны
|выпуск =
Радок 29:
 
Mac OS X уключыла мноства магчымасьцяў, якія робяць яе больш стабільнай за папярэднюю вэрсію [[Mac OS 9]].
Mac OS X выкарыстоўвае [[шматзадачнасць]] і [[абарона памяці|абарону памяці]], якія дазваляюць запускаць некалькі працэсаў, якія не змогуць перапыніць або пашкодзіць адзін адногааднаго. На архітэктуру Mac OS X паўплываў [[OPENSTEP]], які быў задуманы як партабельная аперацыйнаяапэрацыйная сістэмасыстэма. Да прыкладу, [[NEXTSTEP]] быў партаваны з арыгінальнае [[68k]] плятформы NeXT кампутара, да таго як NEXTSTEP быў набыты Apple. Так і OPENSTEP быў партаваны на [[PowerPC]] у рамках праекту [[Rhapsody (АС)|Rhapsody]].
Найбольш прыкметнай зьменаю была тэма Aqua. ВыкарыстаннеВыкарыстаньне закругленых кутоў, паўпразрыстых колераў і сьветлых палосаў гэтак сама паўплывала і на вонкавы выгляд апаратнага забесьпячэньня першых [[iMac]]'аў. Некаторым карыстальнікам гэта не спадабалася — яны ўважалі гэта за непрафэсійныя ўласьцівасьці [http://www.thinksecret.com/archives/0100.html]. Іншыя былі задаволеныя і лічылі гэта новым крокам наперад. [http://www.thinksecret.com/archives/0100.html]. Пасьля выданьня першае вэрсіі Mac OS X іншыя распрацоўнікі таксама сталі выкарыстоўваць дызайн Aqua. Каб пазьбегчы выкарыстаньня гэтага дызайну на іншых плятформах, Apple скарысталася паслугамі юрыстаў [http://web.archive.org/web/20011031104835/http://www.zdnet.com/zdnn/stories/newsbursts/0,7407,2681914,00.html?chkpt=p1bn]
 
Mac OS X таксама ўлучае асяродзьдзе распрацоўваньня праграмнага забесьпячэньня — Xcode. Xcode дазваляе распрацоўваць праграмы на некалькіх мовах, у тым ліку [[C (мова праграмаваньня)|C]], [[C++]], [[Objective-C]] і [[Java]]. Яно падтрымваепадтрымлівае кампіляцыю ў так званыя «тоўстыя праграмы» (fat binaries, у прэс-рэлізах Universal Binary), якія можна выконваць на некалькіх плятформах ([[x86]], [[PowerPC]]).
 
== Сумяшчальнасьць ==
 
=== Праграмнае забесьпячэньне ===
Для забесьпячэньня бестурботнага пераходу з [[Mac OS 9]] на Mac OS X быў створаны [[Carbon]]. Праграмы, напісаныя з дапамогаю Carbon, можна выконваць на абедзьвюх АС адначасова. Зь іншага боку, як было сказана вышэй, Mac OS X атрымваеатрымлівае ў спадчыну шмат што з [[OPENSTEP]], які зваротна несумяшчальны зь іншымі вэрсіямі Mac OS. [[Apple Inc.|Apple]] цяпер рэкамэндуе гэты API, які завецца [[Cocoa]]. Гэтая спадчына добра відочная для распрацоўнікаў на Cocoa: назвы многіх клясаў пачынаюцца з NS (NSObject, NSArray; NS расшыфроўваецца як NEXTSTEP).
 
Гэтак сама Mac OS X падтрымвае [[Java]]. Гэта значыць, што праграмы, напісаныя на [[Java]] і якія выкарыстоўваюць [[Swing]], выглядаюць так сама, як праграмы, якія выкарыстоўваюць [[Cocoa]]. Традыцыйна праграмы пад Cocoa распрацоўваюць на [[Objective C]] альбо на [[Java]]. Аднак 25 ліпеня Apple абвесьціла, што далейшыя пашырэньні ў [[Cocoa]] ня будуць перанесеныя ў [[Java]].
 
Mac OS X, у адрозненьнеадрозьненьне ад папярэднікаў, заснаваная на грунце [[UNIX]]. Гэта значыць, што бальшыня праграмаў, напісаных для [[BSD]], [[Linux]] ды іншых [[UNIX]]-падобных сыстэмаў, скампілююцца і будуць працаваць на Mac OS X амаль бязь зьменаў (часам наогул бязь зьменаў). Для зручнага ўсталяваньня такіх праграмаў распрацаваныя кіраўнікі пакункаў, такія як [[Fink]] і [[MacPorts]] (раней DarwinPorts). Яны падобныя да [[apt]] у [[Debian]] або ports у [[FreeBSD]].
 
Пачынаючы з вэрсіі 10.3 таксама распаўсюджваецца X11.app — адаптаваная вэрсія [[X-сэрвэр]]а. Гэта дазваляе выконваць на Mac OS X праграмы, распрацаваныя для X11 (напрыклад, для [[gtk]], [[QT]]/X11 (вэрсія 4 падтрымваепадтрымлівае Mac OS X)). Для рысавання X11.app выкарыстоўвае [[Quartz]]. Аднак X11.app мае пэўныя праблемы, напрыклад, нястачу стылю для Mac OS X і дрэнную падтрымку некаторых моваў інтэрфэйсу.
Першыя вэрсіі могуць уключаць X-сэрвэр пры дапамозе [[XDarwin]].
 
=== Апаратнае забесьпячэньне ===
Першыя вэрсіі Mac OS X падтрымваліпадтрымлівалі ўсе кампутары Macintosh (ноўтбукі, дэсктопы і сэрвэры) на працэсарах [[PowerPC]] G3, G4 і G5. Пазьнейшыя вэрсіі Mac OS больш не падтрымваюцьпадтрымліваюць старое абсталяваньне: напрыклад, Panther не падтрымваепадтрымлівае старыя G3, Tiger не падтрымваепадтрымлівае сыстэмы без FireWire портаў, бэта-вэрсія Leopard, прэзэнтаваная на WWDC, не падтрымваепадтрымлівае G3 наогул. Аднак ёсьць службовыя праграмы, напрыклад, XPostFacto, і латкі для інсталяцыйнага дыску, распрацаваныя збочнымі асобамі, для ўсталяваньня новых вэрсіяў Mac OS X на абсталяваньні, якое афіцыйна не падтрымваепадтрымлівае Apple, у тым ліку на некаторыя сыстэмы, ранейшыя за G3. Акрамя некаторых магчымасьцяў, якія вымагаюць пэўнага абсталяваньня (напрыклад, графічнае паскарэньне, DVD-запіс), апэрацыйная сыстэма прапаноўвае аднолькавую функцыянальнасьць на ўсім абсталяванніабсталяваньні, якое падтрымваепадтрымлівае гэтая сыстэма.
 
PowerPC-вэрсія Mac OS X застаецца сумяшчальнаю з старымі праграмамі для Mac OS праз сымуляцыю так званай Classic-сыстэмы, якая дазваляе карыстальнікам выконваць сыстэму Mac OS 9 як працэс у Mac OS X, таму многія старыя праграмы выконваюцца, нібы ў старой апэрацыйнай сыстэме. Classic не падтрымваепадтрымлівае кампутары з працэсарамі [[Intel]].
 
У красавіку 2002 [[eWeek]] паведаміў чутку пра тое, што ў Apple ёсьць вэрсія Mac OS X з кодавай назваю Marklar, якая выконваецца на працэсарах Intel x86. Ідэя Marklar была ў пераходзе Mac OS X на альтэрнатыўную плятформу, якая дазволіць Apple пераадолець праблемы разьвіцьця плятформы [[PowerPC]]. Чуткі не былі пацьверджаныя да траўня 2005, калі ў файлаабменных сетках зьявілася вэрсія Mac OS X для працэсараў Intel.
 
6 чэрвеня 2005 [[Стыў Джобс]] пацьвердзіў чуткі і паведаміў на канфэрэнцыі [[WWDC]], што на працягу двух гадоў Apple пяройдзе з працэсараў PowerPC на Intel. Да гэтага Apple мяняла плятформу з [[Motorola 68K]] на IBM/Motorola PowerPC — Apple дадала сымулятар Motorola 68K у новую АС, якая дазваляла выконваць бальшыню праграмаў для 68K. Apple падтрымвалападтрымлівала [[сымулятар]] на працягу 11 гадоў: аднак, пры пераходзе на Intel ён быў выдалены. У новую сыстэму ўлучылі сымулятар PowerPC, які называецца [[Rosetta]]. Гэтак сама новая вэрсія XCode і адпаведныя кансольныя службовыя праграмы дазваляюць распрацоўваць унівэрсальныя праграмы (universal binaries, fat binaries) — двайковыя файлы, якія могуць працаваць на некалькіх плятформах (ppc, ppc64, i386 і г. д.)
Цяпер большасьць праграмаў даступная толькі для PowerPC і падтрымваецца пры дапамозе Rosetta. Аднак Apple просіць распрацоўнікаў ствараць унівэрсальныя праграмы для абедзьвюх плятформаў. Унівэрсальныя праграмы працуюць хутчэй на кампутарах Intel, чым на PowerPC. Некаторыя праграмы для PowerPC, напрыклад, пашырэньні ядра і ўбудовы для сыстэмных наладаў (System Preferences) не падтрымваюццападтрымліваюцца на кампутарах Intel.
 
У час, калі MacIntel’ы могуць выконваць праграмы для PowerPC, x86 і ўнівэрсальныя праграмы, PowerPC Мак могуць выконваць толькі ўнівэрсальныя праграмы і праграмы для PowerPC. Падтрымка плятформы PowerPC застанецца ў 10.5. Джобс таксама пацьвердзіў чутку, маўляў, новая вэрсія Mac OS X працавала на працэсарах Intel амаль увесь час свайго існаваньня. Рэч у тым, што міжплятформавасьць ужо была ў Mac OS X; OPENSTEP быў перанесены на мноства плятформаў, у тым ліку на x86, і Darwin дадаў падтрымку PowerPC і x86. Apple абвесьціла, што Mac OS X ня будзе працаваць на пэрсанальных кампутарах Intel, якія не былі зробленыя Apple, аднак зламаныя вэрсіі Mac OS X працуюць на іншым абсталяваньні x86. Іх распрацоўвае супольнасьць [[OSx86]], і яны даступныя ў файлаабменных сетках.
Радок 74:
* 10.4 Tiger (Тыгр) — [[2005]].
* 10.5 Leopard (Леапард) — 26 кастрычніка 2007.
* 10.6 Snow Leopard — 28 жніўня 2009.
* 10.7 Lion — 20 ліпеня 2011.
* OS X 10.8 Mountain Lion — 25 ліпеня 2012.
* OS X 10.9 Maverics — 22 кастрычніка 2013.
* OS X 10.10 Yosemite — 16 кастрычніка 2014.
* OS X 10.11 El Capitan — восень 2015 (анансаваная 8 чэрвеня 2015<ref>[http://www.apple.com/pr/library/2015/06/08Apple-Announces-OS-X-El-Capitan-with-Refined-Experience-Improved-Performance.html Apple Announces OS X El Capitan]</ref>).
 
Ёсьць і сэрвэрныя вэрсіі Mac OS X: [[Mac OS X 10.4 Tiger Server|10.4 Tiger Server]], [[Mac OS X 10.5 Leopard Server|10.5 Leopard Server]]<!--магчыма, выйшла адначасова з 10.5 Leopard, але зь першага погляду не знайшоу-->.
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/MacOS»