Франклін Дэлана Рузвэлт: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Removing Link FA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not featured |
д афармленьне |
||
Радок 1:
{{Палітык
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|месца_нараджэньня = [[Гайд Парк]], [[Нью-Ёрк]], [[ЗША]]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
}}
'''Франклін Дэлана Рузвэлт''' ([[1882]]—[[1945]]) — 32-ы прэзыдэнт [[ЗША]] й цэнтральная фігура ў падзеях сьвету ў сярэдзіне [[20 стагодзьдзе|XX стагодзьдзя]], кіраваўшы Злучанымі Штатамі падчас [[Вялікая дэпрэсія|сусьветнай эканамічнай крызы]] й [[Другая сусьветная вайна|сусьветнай вайны]]. Адзіны амэрыканскі прэзыдэнт абраны больш чым на два тэрміны. Рузвэлт перамог дзеючага прэзыдэнта рэспубліканца [[Гэрбэрт Кларк Гувэр|Гэрбэрта Гувэра]] ў лістападзе [[1932]] году, падчас Вялікай дэпрэсіі. Спалучэньне ў Рузвэлта якасьцяў аптымізму й актыўнасьці спрыяла адраджэньню нацыянальнага духу. У цесным супрацоўніцтве з [[Ўінстан Чэрчыль|Ўінстанам Чэрчылем]] і [[Ёсіф Сталін|Ёсіфам Сталіным]], вядучымі саюзьнікамі супраць [[Трэці Райх|нацыскай Нямеччыны]] й [[Японія|Японіі]] ў Другой сусьветнай вайне, ён памёр калі перамога была ўжо дзелам часу.
Радок 87:
На прэзыдэнцкіх выбарах [[1936]] году, Рузвэлт прадставіў праграму, якая працягвала Новы курс. Ягоны супраціўнік, губэрнатар штата [[Канзас]] [[Альф Лэндон]] шмат што пераняў з Новага курса Рузвэлта, але атрымаў паразу. Рузвэлт заваяваў 60,8% галасоў і атрымаў перамогу ў кожным штаце, за выключэньнем [[Мэн (штат)|Мэна]] й [[Вэрмонт|Вэрманта]]. Дэмакраты атрымалі яшчэ больш месцаў у [[Кангрэс]]е. Рузвэлт быў падтрыманы кааліцыяй выбаршчыкаў, якая ўключала традыцыйных дэмакратаў па ўсёй краіне, дробных фэрмэраў, «Самавіты Поўдзень», каталікоў, выбаршчыкоў зь вялікіх гарадоў, прафзьвязы, афраамэрыканцаў поўначы, габрэяў, прадстаўнікоў інтэлігенцыі й палітычных лібэралаў. Гэтую кааліцыю часьцяком адносяць да кааліцыі Новага курса, і яна заставалася амаль нязьменнай для [[Дэмакратычная партыя ЗША|Дэмакратычнай партыі]] да [[1960]] году.
У адрозьненьне ад першага прэзыдэнцкага тэрміну, вельмі мала асноўных законаў было прынята падчас другога, сярод іх стварэньне
Вярхоўны суд быў галоўнай перашкодай на шляху праграмы Рузвэлта падчас ягонага другога тэрміну, ён аналяваў многія зь яго праграмаў. У прыватнасьці ў [[1935]] годзе Суд аднагалосна пастанавіў, што закон аб нацыянальным індустрыяльным аздараўленьні быў неканстытуцыйнай праявай перадачы заканадаўчай улады прэзыдэнту. Рузвэлт ашаламіў Кангрэс напачатку [[1937]] году, прапанаваўшы закон, які дазваляў яму прызначаць да шасьці новых судзьдзяў, каб «уліць новую кроў»<ref>{{Спасылка|аўтар=Pusey, Merlo J.|url=http://www.americanheritage.com/articles/magazine/ah/1958/3/1958_3_24.shtml|загаловак=F.D.R. vs. the Supreme Court|копія =http://web.archive.org/web/20060507103227/http://www.americanheritage.com/articles/magazine/ah/1958/3/1958_3_24.shtml | дата копіі =7 траўня 2006 }}, American Heritage Magazine, April 1958,Volume 9, Issue 3</ref>. Гэты плян сутыкнуўся зь інтэнсіўным палітычным супрадзьдзеяньнем ягонай уласнай партыі, на чале зь віцэ-прэзыдэнтам [[Джон Нэнс Гарнэр|Гарнэрам]], так як ён парушаў прынцыпы [[падзяленьне ўлады|падзяленьня ўлады]] й надаваў прэзыдэнту кантроль над судом. Прапановы Рузвэлта былі разьбіты. Суд таксама адступіў ад канфрантацыі з адміністрацыяй, прызнаўшы законы аб працоўных узаемаадносінах і сацыяльным забесьпячэньні адпаведнымі канстытуцыі. Сьмерці й выхады на пэнсію неўзабаве дазволілі Рузвэлту прасунуць у Вярхоўны суд лаяльных да сябе судзьдзяў. Паміж [[1937]] і [[1941]] гадамі, ён прызначыў восем судзьдзяў.
Радок 111:
== Крыніцы ==
{{
{{Прэзыдэнты ЗША}}
|