Хатынь: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д дапаўненьне, пачатак
д дапаўненьне
Радок 1:
{{Каардынаты|54.334493|27.944069|выяўленьне=загаловак|фармат=гхс|region:BY_type:landmark}}
[[Файл:Khatyn - Villages.jpg|значак|300пкс|Мэмарыяльны комплекс «Хатынь» на месцы спаленай вёскі.]]
'''Хатынь''' — колішняя вёска ў [[Лагойскі раён|Лагойскім раёне]] [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]] Беларусі. [[22 сакавіка]] [[1943]] году была зьнішчаная падчас карнага рэйду нямецкай акупацыйнай улады пры ўдзеле калябаранцкага батальёну, сфармаванага з былых палонных чыронаармейцаўчырвонаармейцаў («[[118-ы шуцманшафт батальён]]») у якасьці карнай акцыі за тое,забойства штонекалькіх жыхарынямецкіх ваеннаслужачых. У адпаведнасьці з прынцыпам калектыўнага пакараньня 149 жыхароў вёскі дапамагалібылі расстраляныя або спаленыя жыўцом за магчымае аказанне жыхарамі вёскі дапамогі савецкім партызанам.
 
У 1969 годзе на месцы спаленай вёскі быў адкрыты мэмарыяльны комплекс. Хатынь стала сымбалем масавага знішчэньня [[Нацызм|нацыстамі]] мірнага насельніцтва на акупаванай тэрыторыі ўсяго былога [[СССР]].
 
== Прычыны карнага рэйду ==
21 сакавіка 1943 году ў Хатыні заначавалі партызаны з атрада «Дзядзі Васі» (Васіля Варанянскага). Раніцай 22 сакавіка яны сышлі ў бок [[Плешчаніцы|Плешчаніц]]. Адначасова з Плешчаніц ім насустрач у кірунку [[Лагойск|Лагойску]] выехаў легкавік і два грузавіка 118 шуцманшафт батальёну 201 нямецкай ахоўнай дывізіі. На скрыжаваньні дарог у 6 км ад Хатыні калёна была абстраляная. Застаецца невядомым, кім былі абстраляныя немцы: ці то партызанамі «Дзядзі Васі», ці то нейкай іншай невялікай неарганізаванай узброенай групай. Былі забітыя шэф-камандзір першай роты капітан паліцыі Ганс Вэльке, кулямётчык Шнайдэр і трое паліцаяў, яшчэ двое былі параненыя. Камандзір узвода Мялешка, паранены ў галаву, аддаў загад зьнішчыць партызанаў. Падчас перасьледу карнікі натыкнуліся на жыхароў вёскі [[Казыры]], што працавалі на лесанарыхтоўцы, 26 зь якіх былі забітыя пры спробе ўцячы, а астатнія накіраваныя ў Плешчаніцы. Аб нападзе на карны батальён было дакладзена штурмбанфюрэру СС Оскару Дырлевангеру.
 
Дырлевангер, дазнаўшыся аб забойстве Ганса Вэльке, які быў чэмпіёнам [[Алімпійскія гульні 1936 году|Алімпійскіх гульняў 1936 году]] і быў асабіста знаёмы з [[Гітлер]]ам, загадаў зьнішчыць Хатынь разам з жыхарамі. Паручэньне было даручанае 118-й шуцманшафт батальёну. У другой палове дня 22 сакавіка 1943 году карнікі атачылі вёску.
 
== Спаленьне жыхароў ==
Зранку {{Артыкул у іншым разьдзеле|батальён||be|Батальён}} спэцыяльнага прызначэньня [[СС]] (ахоўныя атрады) на чале з Оскарам ДзірлевангерамДырлевангерам акружыў вёску. Жыхароў выгналі з дамоў і сагналі ў [[хлеў]] на ўскраіне, дзе раней захоўвалася [[сена]]. [[Салдат]]ы абклалі сьцены хлява [[салома]]й, аблілі [[бэнзін]]ам і падпалілі [[запалка]]мі. Калі людзі кінуліся на вуліцу, іх расстралялі. Загінула 149 жыхароў, зь іх 75 дзяцей. Таксама згарэла 26 дамоў.
 
Уратавацца ўдалося 5 дзецям і аднаму даросламу. Аляксандар Жалабковіч уцёк на кані ў суседнюю вёску, бо заўважыў набліжэньне вайскоўцаў. Уладзімер і Соф’я Яскевічы ([[брат]] і [[сястра]]) схаваліся. З падпаленага хлява выбраліся Антон Бараноўскі, Віктар Жалабковіч і 56-гадовы Восіп Камінскі.