Кітайская мова: розьніца паміж вэрсіямі

'''Кіта́йская мова''' (中文 — [чжунвэньджунвэнь], або 汉语/漢語 [ханьюй]) — адна з мовай [[кітайскія мовы|сыніцкае]] галіны [[сына-тыбэцкія мовы|сына-тыбэцкае]] моўнае сям’і, альбо, у выпадку клясыфікацыі астатніх кітайскіх моваў як дыялектаў кітайскай, мова ў складзе непасрэдна сына-тыбэцкае сям’і. Зьяўляецца афіцыйнай мовай [[Кітай|КНР]], [[Кітайская Рэспубліка|Тайваню]] і [[Сынгапур]]у. На ёй размаўляюць звыш 1 млрд чалавек, для 900 млн чал. зь іх кітайская мова зьяўляецца [[родная мова|роднай]].

Кітайская мова зьяўляецца адной з самых старажытных зь цяпер існых моваў. Таксама яна валодае самой старажытнай з ужывальных у цяперашні час пісьменнасьцю, што ўзьнікла каля 13-га стагодзьдзя да [[Нараджэньне Хрыстовае|н. э.]]<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=З гісторыі кітайскай пісьменнасьці|спасылка=http://belarusian.cri.cn/65/2009/09/16/2s481.htm|выдавец=[[Міжнароднае радыё Кітаю]]|дата публікацыі=16 верасьня 2009|дата доступу=28 студзеня 2014}}</ref>. Падобную [[герогліф|герагліфічную]] пісьменнасьць, адаптаваную з кітайскай мовы, выкарыстоўвае [[японская мова]], раней падобныя пісьмовасьці выкарыстоўвалі [[карэйская мова|карэйская]] й [[віетнамская мова|віетнамская]]; апрача іх кітайскія герогліфы маюць або мелі ва ўжытку некаторыя малаколькасныя народы Кітаю. Складзены ў [[93]] годзе кітайскі слоўнік «Шавэнь цзэцзыдзэцзы» налічваў 9353 герогліфы. Слоўнік пачатку 18 ст. «Кансі ЦзыцьзяньДзыцьзянь», складзены пры імпэратары [[Кансі]], зьмяшчаў 49 тыс. знакаў. На [[2009]] год кітайская пісьменьнасьць налічвала звыш за 60 тыс. герогліфаў. Пры гэтым у кітайскіх школах вывучаецца толькі 4 тыс. герогліфаў, хоць чытаньне [[газэта]]ў, [[часопіс]]аў і літаратуры вымагае веданьня 6 тыс. знакаў<ref>{{Навіна|аўтар=|загаловак=Асаблівасьці кітайскай герагліфікі|спасылка=http://belarusian.cri.cn/65/2009/09/16/2s482.htm|выдавец=Міжнароднае радыё Кітаю|дата публікацыі=16 верасьня 2009|дата доступу=28 студзеня 2014}}</ref>. Некаторыя рэгіёны, напрыклад [[Ганконг]], могуць мець некаторыя ўласныя, адрозныя ад кантынэнтальных герогліфы.

Сродкам зносінаў носьбітаў розных дыялектаў служыць нарматыўная кітайская мова, якая ў Кітаі завецца [[путунхуа]] (普通话/普通話), у Сынгапуры хуаюй (华语/華語) у Ганконгу[[Ганконг]]у і Тайвані — [[гаюй]] (国语/國語), паміж імі існуюць малаважныя адрозьненьні ў фанэтыцы, на пісьме ў путунхуа і хуаюй выкарыстоўваюцца скарочаныя гіерогліфы, а ў гаюй — поўнае напісаньне гіерогліфаў. Пры крайняй неабходнасьці можна дамагчыся, каб цябе зразумелі, напісаўшы герогліфы на паперы або намаляваўшы іх рукой у паветры. Літаратурная мова абапіраецца на паўночныя дыялекты, на паўночных дыялектах, у тым ліку, заснаваныя гаюй і хуаюй, нягледзячы на тое, што, напрыклад, на Тайвані распаўсюджаныя ўласныя дыялекты кітайскае мовы.