'''ВалёныВалё́ны''' (саманазва: ''Walons'') — раманскі [[этнас]] у [[Бэльгія|Бэльгіі]], які насяляе паўднёвыя правінцыі краіны (фэдэральны суб’ект [[Валёнія]] і галоўным чынам места [[Брусэль]]).
Колькасьць складае каля 3,5 млн чалавек. АбшчыныГрамады валёнаў існуюць таксама ў [[Францыя|Францыі]] і [[Злучаныя Штаты Амэрыкі|ЗША]]. Размаўляюць на [[француская мова|францускай]] і [[валёнская мова|валёнскай мовамі]] мовах. Вернікі належаць да [[каталіцтва|каталіцкай канфэсіі]].
Валёны зьяўляюцца нашчадкамі раманізаваныхраманізаванага дараманскага [[кельты|кельцкага]] насельніцтва — [[Бэльгі|бэльгаў]], якія выпрабавалізазналі на сабе таксама і пазьнейшы [[германцы|германскі]] (франкаўскі) уплыў. Блізкім народам сучасных валёнаў зьяўляюцца [[французы]]. У [[16 стагодзьдзе|ХVI]]—[[19 стагодзьдзе|ХIХ стагодзьдзях]] большасьць валёнаў сьвядома перайшла на стандартную [[француская мова|францускую мову]], з прычыны ейнага большага прэстыжу, але захавала пры гэтым выдатную этнічную самасьвядомасьць, абумоўленую пражываньнем на тэрыторыі іншай дзяржавы. Як і француская мова, валёнская належыць да дыялектаў [[ойль]], асабліва ў мінулыя часы акрэсьлівалася тэрмінам ''патуа'' (зьняважлівы тэрмін, які выкарыстоўваўся носьбітамі францускае мовы ў дачыненьні да іншых роднасных моваў). Прыкладна з гэтага ж часу дзякуючы эканамічным пераўтварэньням валёны пачынаюць імкліва засяляць сумежны з Валёніяй поўдзень [[Фляндрыя|Фляндрыі]] й Брусэль, што спрычынілася да перавагі валёнаў у гэтых рэгіёнах.
Пры непасрэдным удзеле валёнаў у сталіцы Бэльгіі горадзе [[Брусэль]] у [[19 стагодзьдзе|ХIХ]]—[[20 стагодзьдзе|ХХ стагодзьдзяў]] сфармаваўся яшчэ адзін франкамоўны субэтнас — [[брусэльцы]].
