Злоты: розьніца паміж вэрсіямі

'''Злоты''' ({{мова-pl|Złoty}}, скарочана  — zł, актуальны код [[ISO 4217]]: ''PLN'')  — афіцыйная грашовая адзінка [[Польшча|Польшчы]], складаецца са 100 [[грош]]аў.

Сярод іншых прапановаў пры выбары назвы былі  — «лех» і «пол» (накшталт [[Летувіскі літ|літа]] і [[Латвійскі лат|лата]]). Але перамагал назва гістарычна зьвязаная з Польшчай.

Пад час нямецкай акупацыі Польшчы ў [[1939]]—[[1944]] гадах немцы выпусьцілі ў абарот на землях [[Генэральнае Губэрнатарства|Генэральнага Губэрнатарства]] новыя грошы, з той самай назваю  — злоты. Перадваенныя польскія банкноты былі ў [[1940]] годзе замененыя на акупацыйныя. Меўся ліміт абмену адрозны для [[немцы|немцаў]], [[палякі|палякаў]] і [[жыды|жыдоў]]. Акупацыйныя злотыя выдаваліся праз «Эмісійны банк у Польшчы» зь сядзібаю ў [[Кракаў|Кракаве]]. Гэта быў адзіны інстытут ў [[Трэці Райх|Трэцім Райху]], дзе афіцыйна мелася назва '''Польшча'''. Кіраваў банкам [[Фелікс Млынарскі]], перадваенны віцэ-шэф Польскага Банку. Млынарскі таемна супрацоўнічаў з урадам Польшы на эміграцыі. банкоты мелі надпісы па-польску, але не было на іх польскага арла і іншых польскіх сымбаляў. Ад прозьвішча Млынарскага банкноты ў народзе былі названыя «млынаркі».

Пасьля вызваленьня Польшчы ад немцаў у [[1944]] годзе савецкія ўлады выпусьцілі папяровыя грошы наміналам 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 і 500 zł, а таксама ў [[1945]]  — 1000 zł.

[[30 кастрычніка]] [[1950]] у краіне былі ўведзеныя новыя грошы, якія абменьваліся ў стасунку 100:3 для заробкаў і 100:1 для банкнотаў у абароце і на банкаўскіх рахунках. Манэты мелі вартасьць 1, 2, 5, 10, 20, 50 gr iі 1 zł. Банкноты  — 2, 5, 10, 20, 50, 100 iі 500 zł. Банкноты 2 і 5 zł былі ў [[1960]] годзе абмененыя на манэты. У [[1965]] была выведзена з ўжытку банкнота 10 zł. У [[1966]] выдадзена новая банкнота вартасьцю 1000 zł.

У [[1976]] дадалася банкнота 200 zł, у [[1977]]  — 2000 zł, а 20 zł была замененая манэтамі. Пад час вайсковага стану ў [[1982]] з-за інфляцыі надрукавалі банкноты вартасьцю 5000 zł, затое манэты 10 і 20 zł былі замененыя на банкноты ў сувязі з бракам мэталу (біцьцё манэт аднавілі ў [[1986]]).

[[Гіпэрінфляцыя]] на пераломе 80-х і 90-х сталася вынікам выпуску дадаковых наміналаў  — 10 000 zł ([[1987]]), 20 000 zł ([[1989]]), 50 000 zł ([[1989]]), 100 000 zł ([[1990]]), 200 000 zł ([[1989]]), 500 000 zł (1990), 1 000 000 zł ([[1991]]) iі 2 000 000 zł ([[1993]]).

* манэты златовыя: 1 zł, 2 zł, 5 zł (існуюць шмат калекцыянэрскіх менэт вартасьцю 2 zł, срэбраныя  — 10 iі 20 zł і залатыя - — 100 iі 200 zł)

** часта ўжываныя: 10, 20, 50 iі 100 zł