Канфэдэрацыя народаў Каўказу: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 14:31, 16 траўня 2014

Сувязь горскіх народаў Каўказа — грамада, якая была створана дзя аб’яднаньня народаў Каўказа й для стварэньня адзінай краіны, адасобленай ад СССР. Пачала ўзьнікаць у канцы 1980-х гадоў у сувязі з распадам СССР. Сувязь была створана ў 1989 годзе. У 1992 годзе з назвы Сувязі была забранае слова “горскіх”.

Склад Сувязі

У склад сувязі увайшлі назіральнікі з такіх частак Расеі й Грузіі: Абхазія, Паўднёвая Асэтыя, Адыгея, Кабардына-Балкарыя, Карачаева-Чаркесія, Паўночная Асэтыя, Дагестан, Ічкерыя.

Гісторыя

Грамады, якія ймкнуліся да злучэньня Каўказу былі раней: Паўночна-каўкаскі імамат (дзевятнаццатае стагоддзе), Сувязь аб’яднаных народаў Каўказа (1917 год), Горская рэспубліка (1918 год). Зараз існуе Каўкаскі Эмірат. У жніўні 1989 года паслы каўкаскіх народных рухаў правялі зьезд у Сухуме, дзе была створана Сабор горскіх народаў Каўказа. З 13 па 14 кастрычніка 1990 года прайшоў другі зьезд у Нальчыку. На ім было абвешчана, грамада зьяўляецца правапераемнікам Горскай рэспублікі. Зь 1 па 2 лістапада 1991 года трэці зьезд адбыўся ў Сухуме. Тады паслы дваннацаці народаў Каўказа падпісалі дагавор і ўхвалілі абвяшчэньне сувязі горскіх народаў Каўказа, таксама рашылі стварыць Сойм, Вярхоўны суд, Раду абароны й іншыя дзяржаўныя ўрады. Вырашылі, што сталіца Сувязі будзе места Сухумі.

Расея была вельмі занепакоена адбыўшымся зьездам і яго рашэньнямі. Яны пагражалі цэласнасьці Расеі. У склад Сувязі ўвайшлі прыхільнікі поўнага выхаду са складу Расеі - Джахар Дудаеў. На зьезьдзе прысутнічалі прадстаўнікі Грузіі. Цэлую істэрыку ў Расеі выклікалі адкрытая гаворка Дж. Дудаева з прэзідэнтам Грузіі Зьвіядам Гамсахурдзія аб стварэньні адзінай Сувязі народаў Каўказа у якую ня будзе ўваходзіць Расея.

Удзел у вайне паміж Абхазіяй і Грузіяй у 1992-1993 гадах

Сувязь пародаў Каўказа займела свае войскі, якія прынялі чынны ўдзел у вайне за незалежнасьць Абхазіі ад Грузіі. Вайна ў Абхазіі стала сродка ціску Расеі на Грузію, каб яна стала сябрам СНД. Расея узбройвала прыхільніказ Сувязі народаў Каўказа для пашырэньня вайны ў Абхазіі.

Ціск ураду расеі на Сувязь народаў Каўказа

Дзейнасьць Сувязі па стварэньні незалежнай ад Расеі краіны прымусіла ўрад Расеі да дзеяньняў. Пачаліся арышты. У верасьні 1992 года паводле патрабаваньняў Грузіі, якая лічыла Сувязь народаў Каўказа варожай грамадой, расейскія ўлады арышттавалі старшыню Сувязі Мусу Юнусавіча Шанібава. Праўда пасьля шэрагу вулічных шэсьцяў яго вызвалілі. Пасьля гэтага Сувязь народаў Каўказа ніколі адкрыта на падтрымлівала ніводнай ваны на Каўказе.

Першая расейска-чачэнская вайна. Адносіны да яе

Пад час вайны ў Чачэніі Сувязь народаў Каўказа не выступала ні з адным з бакоў вайны. Сувязь заклікала да мірнага рашэньня пытаньня, галоўным чынам праз вядзеньне перамоваў. Гэта прывяло да выхаду шмат прыхільнікаў “збройнага” рашэньня пытаньня аддзяленьня ад Расеі. Сярод іх Шаміль Басаеў, Джахар Дудаеў .

Далейшая дзейнасьць

Старшыня сувязі народаў Каўказа Юсуп Сасламбекаў, наступны пасьля Шанібава старшыня сувязі правёў у 1996 годзе аднаўленчы зьезд, але аднавіць былую славу й значнасьць у грамадзкім жыцьці для Сувязі народаў Каўказа яму не ўдалося. Існуе Расейскі сабор народаў Каўказа, якую апякуе Галоўнае разведвальнае ўпраўленьне Гэнэральнага штабу войска Расеі. Пасьля Сувязі яе месца ў грамадзкім жыцьці заняў Каўкаскі Эмірат. У Грузіі йснуе Сувязь народаў Каўказа, якая адкрыта займае варожыя да Расеі погляды.