Яланда Вугорская: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д →‎Жыцьцяпіс: выпраўленьне спасылкі
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Violant_of_Hungary?oldid=604217024
Радок 15:
|Рэгент =
|Сукіраўнік =
|Папярэднік = [[Элеанора Кастыльская]]
|Наступнік = [[Тарэза Жыль дэ Відор]]
 
|Пасада2 =
Радок 105:
}}
{{Ня блытаць|Ялента Польская|Ялентай Польскай|польскай каралевай}}
'''Яла́нда Вуго́рская''' ({{Мова-la|Jolans Regina ex Pannonia}}, {{Мова-hu|Jolán magyar királyi hercegnő}}, {{Мова-ca|Violant d’Hongria}}, {{Мова-arg|Violant d’Hongría}}, {{Мова-es|Violante de Hungría}}; каля [[1216]], [[Эстэргом]], [[каралеўства Вугоршчына]] — [[9 кастрычніка]] [[1251]], [[Ўэска]], [[Арагонская карона]]) — [[Сьпіс каралеваў Арагону|каралева Арагонская]], другая жонка караля [[Якуб I Арагонскі|Якуба I Заваёўніка]] з [[Каралеўства Вугоршчына|вугорскай]] дынастыі [[Арпадзкая дынастыя|Арпадаў]].
 
== Жыцьцяпіс ==
Радок 122:
# Элеанора (нарадзілася ў 1251, памерла ў маленстве)
 
Побач з мужам Яланда была ўплывовай асобай у дзяржаве і адной з найбольш таленавітых ягоных дарадцаў. Яе меркаваньні паўплывалі на заключэньне такіх істотных міжнародных дамоваў, як [[Альмісранская дамова|Альмісранская]] з [[Кастылія (каралеўства)|Кастылія]]й у 1244 року. Угода была падпісаная з умовай, што [[Саян ібн Марданіш]] вызваліць [[Валенсія|Валенсію]], куды Яланда з мужам урачыста ўвайшлі 9 кастрычніка 1238.
Яланда памерла ў 1253 року. Пахаваная разам з дачкой Санчай у [[Кляштар Вальбона|кляштары Санта-Марыя дэ Вальбона]] ў [[Вальбона-дэ-лес-Манжэс|Вальбоне-дэ-лес-Манжэс]] ([[Каталёнія]]).
 
Яланда памерла ў 1253 року (паводле іншых зьвестак у 1251). Пахаваная разам з дачкой Санчай у [[Кляштар Вальбона|кляштары Санта-Марыя дэ Вальбона]] ў [[Вальбона-дэ-лес-Манжэс|Вальбоне-дэ-лес-Манжэс]] ([[Каталёнія]]). У 2002 вугорскі ўрад вылучаў 12 000 эўра на рэстаўрацыю ейнае магілы, аднак кляштар ня даў дазволу на ўскрыцьцё саркафагу. Такім чынам Яланда засталася адзінай прадстаўніцай Арпадаў, чыя магіла засталася непатурбаванай.
 
Ейны муж пасьля ажаніўся яшчэ раз са сваёй каханкай [[Тарэза Жыль дэ Відор|Тарэзай Жыль дэ Відор]].
 
== Памяць ==
З XIX стагодзьдзя ў гонар каралевы пачалі называць вуліцы ў Барсэлёне, [[Сарагоса|Сарагосе]] й іншых местах былое [[Арагонская карона|Арагонскае кароны]].
 
Валенсійская грамада 9 кастрычніка адзначае дзень хрысьціянскае адваёвы места і ўзгадвае ўваход караля Якуба I і Яланды. Сьвята завецца Макадарада сьвятога Дыяніса, паколькі ў гэты дзень адзначаецца ўспамін пра [[Дыянісі Парыскі|Дыянісія Парыскага]]. Мужчыны дораць сваім жонкам шарф (макадор) зь печанай садавінай і гароднінай; паводле легенды, менавіта гэтыя дарункі ўручалі валенсійскія мусульмане Якубу і Яланце падчас іхняга ўваходу ў заваяванае места.
 
== Крыніцы ==
Радок 137 ⟶ 144:
[[Катэгорыя:Арпадзкая дынастыя]]
[[Катэгорыя:Вугорскія прынцэсы]]
[[Катэгорыя:Барсэлёнскія графіні]]
[[Катэгорыя:Валадары Арагону]]
[[Катэгорыя:Валадары Валенсіі]]
[[Катэгорыя:Валадары Мальёркі]]