Калюмны: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (гутаркі | унёсак)
д Bot: Migrating 7 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q611856 (translate me)
Радок 1:
[[Файл:COA of Gediminids.svg|thumb|Герб «Калюмны»]]
'''«Калюмны»''' — герб, адзін ззь дзяржаўных сымбаляў [[ВКЛ|Вялікага княства Літоўскага]]: у чырвоным полі тры белыя слупы, злучаныя ўнізе.
 
Паводле легенды, гэты герб прывёз з сабою з Рыма [[Палямонавічы|Палямон]], ім карысталіся ягоныя «нашчадкі» — літоўскі княжацкі род. «Калюмны» сустракаюцца на манетахманэтах Вялікага княства Літоўскага пасьля 1386-1420. Пачатак выкарыстаньня сымбаля ў якасьці дзяржаўнага зьвязаны з пэрыядам княжаньня [[Гедзімін]]а, і ён атрымаў таксама назву «Слупы Гедзіміна». У [[Грунвальдзкая бітва|Грунвальдзкай бітве 1410]] з 40 харугваў ВКЛ 10 былі з выявай «Калюмнаў» (паводле [[Ян Дуглаш|Яна Длугаш]]а, такім знакам [[Вітаўт]] клеймаваў коней). Дасьледчыкі лічаць гэтыя харугвы надворнымі, якімі Вітаўт кіраваў як вялікі князь.<ref name="ReferenceA">ЭГБ</ref> «Калюмны» вельмі падобныя да знакаў [[Рурыкавічы|Рурыкавічаў]], так званых «трызубцаў», таму шэраг гісторыкаў выводзіць ад іх паходжаньне «Калюмнаў».<ref name="ReferenceA"/> Верагодна, спачатку «Калюмны» былі гербавым знакам [[Полацкае княства|Полацкага княства]], якое ў 1386 перастала быць удзельным і ўвайшло непасрэдна ў ВКЛ. Герб зямлі з такім высокім статусам зьявіўся на манетахманэтах і выкарыстоўваўся поруч з [[Пагоня (герб)|«Пагоняй»]], якая ўвасабляла Літву, а «Калюмны» — Русь.<ref name="ReferenceA"/> У гэтым значэньні «Калюмны» перасталі выкарыстоўвацца са згасаньнем дынастыі [[Дынастыя Ягелонаў|Ягелонаў]]. Вядома некалькі адзінкавых матэрыяльных помнікаў, дзе «Калюмны» — шляхецкі герб.
 
==Крыніцы й заўвагі==
Радок 8:
 
==Літаратура==
* Вяроўкін-Шэлюта У. «Калюмны» // ЭГБ, Т.4. - Мн., 1997.
 
==Вонкавыя спасылкі==