Дэмакратычная партыя: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д выпраўленьне перанакіраваньня на шаблён
W (гутаркі | унёсак)
д +шаблён, спасылка
Радок 1:
{{Партыя
'''Дэмакратычная партыя ЗША''' ({{мова-en|Democratic Party, Democrats}}) — адна зь дзьвюх галоўных партый [[ЗША]], якія ўтвараюць двухпартыйную сыстэму. Зьяўляецца адной з самых старажытных палітычных партый у сьвеце. Яе неафіцыйны сымбаль — брыкаючыся асёл, яе колер — сіні.
| назва = Дэмакратычная партыя
| арыгінальная назва = {{мова-en|Democratic Party|скарочана}}
| тып =
| лягатып = US Democratic Party Logo.svg
| подпіс =
| памер =
| лідэр = [[Дэбара Шульц]]
| занавальнік = [[Дэмакратычна-рэспубліканская партыя]]
| заснаваная = [[1828]]
| дата роспуску =
| штаб-кватэра = [[Вашынгтон (акруга Калюмбія)|Вашынгтон]], [[ЗША]]
| супрацоўніцтва =
| ідэалёгія = [[Лібэралізм]]
| інтэрнацыянал =
| моладзевая арганізацыя = [[Маладыя дэмакраты Амэрыкі]]
| колькасьць =
| назва парлямэнту =
| дэпутатаў у парлямэнце =
| назва ніжняй палаты парлямэнту = [[Палата прадстаўнікоў ЗША|Палата прадстаўнікоў]]
| дэпутатаў у ніжняй палаце парлямэнту = 199 / 435
| назва верхняй палаты парлямэнту = [[Сэнат ЗША|Сэнат]]
| дэпутатаў у верхняй палаце парлямэнту = 53 / 100
| назва мясцовых саветаў = [[Губэрнатар]]ы
| дэпутатаў у мясцовых саветах = 21 / 50
| орган партыйнага друку =
| гімн =
| дэвіз =
| сайт = [http://www.democrats.org www.democrats.org]
}}
'''Дэмакратычная партыя ЗША''' — адна зь дзьвюх галоўных партыяў [[ЗША]], заснаваная ў 1828 годзе прыхільнікамі вылучэнца ў прэзыдэнты [[Эндру Джэксан]]а ў якасьці пераемніцы Рэспубліканска-дэмакратычнай партыі [[Томас Джэфэрсан|Томаса Джэфэрсана]]. Ёсьць найстаражытнейшай з існых партыяў сьвету і ня мае пастаяннага сяброўства. Яе неафіцыйны сымбаль — брыкаючыся асёл, яе колер — сіні. Аднойчы на 4 гады склікаецца партыйны зьезд, які ўхваляе праграму і абірае вылучэнцаў на пасады прэзыдэнта і віцэ-прэзыдэнта. Між зьездамі дзейнасьцю кіруе Нацыянальны камітэт. У ІІ палове 19 ст. — 20 ст. разьвівалася ў лібэральным кірунку.
 
Партыя пераважала на палітычнай сцэне ЗША ад заснаваньня да [[Грамадзянская вайна ў ЗША|грамадзянскай вайны 1861—1865 гадоў]], калі тая падтрымала [[мяцеж]]ныя паўднёвыя штаты<ref>{{Кніга|аўтар=|частка=Дэмакратычная партыя|загаловак=Беларуская энцыклапедыя ў 18 тамах|арыгінал=|спасылка=|адказны=[[Генадзь Пашкоў]]|выданьне=|месца=Менск|выдавецтва=[[Беларуская энцыкляпэдыя]]|год=1998|том=6|старонкі=346|старонак=576|сэрыя=|isbn=985-11-0106-0|наклад=10 000}}</ref>. Надалей да [[1912]] г. кіравала заснаваная [[Абрагам Лінкальн|Абрагамам Лінкальнам]] [[Рэспубліканская партыя ЗША]]. Адзіным прэзыдэнтам-дэмакратам у той пэрыяд быў Стывэн Кліўлэнд. У [[20 стагодзьдзе|XX]] стагодзьдзі 7 з 17 прэзыдэнтаў ЗША былі дэмакратамі.
Заснавальнікамі партыі лічацца [[Томас Джэферсан]] (які заклаў асновы партыі ў [[1792]]) і [[Эндру Джэксан]] (першы прэзыдэнт ЗША, абраны як кандыдат ад гэтай партыі ў [[1828]]).
 
== Прэзыдэнты ==
У [[1828]]- [[1860]] дэмакраты дамінавалі на палітычнай сцэне ЗША, часам выпускаючы ўладу ў рукі [[Вігі|вігаў]]. Але з пачатку [[Грамадзянская вайна ў ЗША|Грамадзянскай вайны]] ([[1861]]) і аж да [[1912]] кіруючай партыяй практычна ўвесь гэты час была заснаваная [[Абрагам Лінкальн|Абрагамам Лінкальнам]] [[Рэспубліканская партыя ЗША]]. Адзіным палітыкам-дэмакратам, які быў абраны прэзыдэнтам у той пэрыяд, быў [[Стывэн Гровэр Кліўлэнд]].
19 ст.:
* [[Эндру Джэксан]] ([[1829]]—[[1837]])
* [[Марцін Ван Бюран]] (1837—[[1841]])
* [[Джэймс Нокс Полк|Джэймз Полк]] (1845—[[1849]])
* [[Франклін Пірс]] ([[1853]]—[[1857]])
* [[Джэймз Б’юкэнэн]] (1857—[[1861]])
* [[Стывэн Гровэр Кліўлэнд|Стывэн Кліўлэнд]] ([[1885]]—[[1889]] і [[1893]]—[[1897]])
 
20 ст.:
У [[20 стагодзьдзе|XX]] стагодзьдзі дэмакратычная партыя здабыла другое дыханьне і дала такіх выбітных прэзыдэнтаў, як [[Томас Вудра Вільсан|Томас Вільсан]], [[Франклін Дэлана Рузвэльт|Франклін Рузвэльт]] і [[Джон Фіцджэральд Кенэдзі|Джон Кенэдзі]].
* [[Томас Ўудра Ўілсан|Ўудра Ўілсан]] ([[1913]]—[[1921]])
* [[Франклін Дэлана Рузвэльт|Франклін Рузвэльт]] ([[1933]]—[[1945]])
* [[Гары С. Труман|Гары Труман]] (1945—[[1953]])
* [[Джон Фіцджэральд Кенэдзі|Джон Кенэдзі]] ([[1961]]—[[1963]])
* [[Ліндан Бэйнс Джонсан|Ліндан Джонсан]] (1963—[[1969]])
* [[Джэймз Эрл Картэр|Джымі Картэр]] ([[1971]]—[[1975]])
* [[Біл Клінтан]] ([[1993]]—[[2001]])
 
21 ст.:
== Прэзыдэнты ЗША ад Дэмакратычнай партыі ==
* [[Барак Абама]] (з [[2009]]-га)
* [[Эндру Джэксан]]
 
* [[Марцін Ван Бюран]]
== Крыніцы ==
* [[Джэймс Нокс Полк]]
{{Крыніцы}}
* [[Франклін Пірс]]
 
* [[Джэймз Б’юкэнэн]]
== Вонкавыя спасылкі ==
* [[Томас Вудра Вільсан]]
* [http://www.yda.org Маладыя дэмакраты Амэрыкі]{{ref-en}}
* [[Франклін Дэлана Рузвэльт]]
 
* [[Гары С. Труман|Гары Труман]]
{{Накід:Палітыка}}
* [[Джон Фіцджэральд Кенэдзі]]
* [[Ліндан Бэйнс Джонсан|Ліндан Джонсан]]
* [[Джэймз Эрл Картэр|Джымі Картэр]]
* [[Біл Клінтан]]
* [[Барак Абама]]
 
[[Катэгорыя:Палітычныя партыі ЗША]]
[[Катэгорыя:Лібэральныя партыі]]
[[Катэгорыя:Зьявіліся ў 1828 годзе]]
 
{{Link FA|vi}}