Вугорская мова: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (гутаркі | унёсак)
д Bot: Migrating 121 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q9067 (translate me)
крыніца — https://en.wikipedia.org/wiki/Hungarian_language?oldid=590973585 + ад сябе
Радок 4:
|Краіны ўжываньня = [[Вугоршчына]], [[Румынія]], [[Славаччына]], [[Украіна]], [[Сэрбія]], [[Харватыя]], [[Аўстрыя]], [[Славенія]]
|Рэгіён = [[Цэнтральная Эўропа]]
|Колькасьць карыстальнікаў = 13-14 млн<ref>{{артыкул|аўтар=Nationalencyklopedin.|загаловак=Världens 100 största språk 2007|арыгінал=|спасылка=|аўтар выданьня=|выданьне=Nationalencyklopedin|тып=|месца=|выдавецтва=|год=|выпуск=|том=|нумар=|старонкі=|isbn=}}</ref><ref>{{артыкул|аўтар=Tapani Salminen.|загаловак=Uralic (Finno-Ugrian) languages|арыгінал=|спасылка=http://www.helsinki.fi/~tasalmin/fu.html|аўтар выданьня=|выданьне=Helsinki.fi|тып=|месца=|выдавецтва=|год=|выпуск=|том=|нумар=|старонкі=|isbn=}}</ref>
|Колькасьць карыстальнікаў = 13 млн
|Клясыфікацыя = [[Уральскіяуральскія мовы]]<br|Уральская />&nbsp;[[Фіна-вугорскія мовы]]<br />&nbsp;&nbsp;[[Вугорскія мовысям'я]]
* [[фіна-вугорскія мовы|Фіна-вугорская галіна]]
|Афіцыйная мова ў = [[Вугоршчына]], [[Эўрапейскі Зьвяз]]
** [[вугорскія мовы|Вугорская група]]
|Рэгулюецца = Інстытут лінгвістыкі Вугорскай Акадэміі Навук
*** '''Вугорская мова'''
|Афіцыйная мова ў = [[Вугоршчына|Вугоршчыне]],<br/>[[Эўрапейскі Зьвяз]],<br/>[[Сэрбія|Сэрбіі]] ([[Ваяводзіна]]),<br/>[[Аўстрыя|Аўстрыі]] ([[Бургенлянд]])
|Дапаможная мова ў = [[Румынія|Румыніі]],<br/>ва [[Украіна|Ўкраіне]],<br/>у [[Харватыя|Харватыі]],<br/>[[Славаччына|Славаччыне]],<br/>[[Славенія|Славеніі]],<br/>[[Сэрбія|Сэрбіі]],<br/>[[Аўстрыя|Аўстрыі]],<br/>[[Чэхія|Чэхіі]]
|Рэгулюецца = ІнстытутІнстытутам лінгвістыкі Вугорскай Акадэміі Навук
|Код па ISO 639-1 = hu
|Код па ISO 639-2(B) = hun
Радок 13 ⟶ 17:
|Код па SIL =
}}
'''Вуго́рскаяВугорская мо́вамова''' належыць(саманазва: да''magyar'', [[фіна-вугорскіявымаўл. мовы{{IPA|фіна-вугорскай групы моваў][ˈmɒɟɒr],}}) у якой яна разамадна з моваў [[мансійскаявугорскія мовамовы|мансійскайвугорскае]] ігрупы [[хантыйскаяфіна-вугорскія мовамовы|хантыйскайфіна-вугорскае]] мовамі складаегаліны [[вугорскіяуральскія мовы|вугорскую групуўральскае]] сям'і моваў. У Эўропе роднаснымі мовамі зьяўляюцца [[фінская мова|фінская]] і [[эстонская мова|эстонская]], аднак гэтыя мовы маюць досыць далёкую роднасьць з вугорскай і носьбіты гэтых моваў разумець вугорцаў ня ў стане (да канца [[19 стагодзьдзе|XIX]] стагодзьдзяст. сам факт прыналежнасьці вугорскай мовы да фіна-вугорскіх лічыўся сумнеўным). Зь іншага боку, большая колькасьць агульных каранёў выяўляецца ў мовах народаў [[комі-зыране|комі]] і [[марыйцы|мары]]{{няма крыніцы}}, якія пражываюць на тэрыторыі Расеі.
 
== Клясыфікацыя ==
Разам з [[хантыйская мова|хантыйскай]] і [[мансійская мова|мансійскай]] мовамі, носьбіты якой пражываюць у Заходняй [[Сыбір]]ы, утварае вугорскую групу ў складзе фіна-вугорскай галіны ўральскіх моваў.
 
Вугорская мова на падставе навуковых дасьледаваньняў, праведзеных на працягу апошніх 25 гадоў, уяўляеццапрадстаўляецца мовай, значна адрознай ад усіх астатніх вядомых эўрапейскіх моваў (як правіла, [[індаэўрапейскія мовы|індаэўрапейскіх]]). Адна зь нямногіх жывых моваў Эўропы, якая не адносіцца да [[індаэўрапейскія мовы|індаэўрапейскай]] сям'і.
 
Вугорская мова мае мінімальную колькасьць запазычаных і інтэрнацыянальных словаў, валодае ўнікальнай сыстэмай галосных. Акрамя [[Вугоршчына|Вугоршчыны]], шырока распаўсюджаная ў [[Закарпацкая вобласьць|Закарпацкай вобласьці]] [[Украіна|Ўкраіны]], а таксама ў месцах кампактнага пражываньня вугорскай нацыянальнай меншасьці ў [[Сэрбія|Сэрбіі]], [[Румынія|Румыніі]], [[Славаччына|Славаччыне]].
 
== Сынтаксіс ==
У вугорскай мове асобны [[назоўнік]] можа выступаць у ролі [[выказьнік]]ау, напр.: '''Apám tanító''' = (''Бацька — настаўнік''). У цяперашнім часе ў адзіночным і множным ліку 3-й асобы (напрыклад '''Pista tanuló''' = ''СцяпанСьцяпан — вучань''), адпадае зьвязка '''van''' = «''ёсьць''» — гэтаксама, як і ў беларускай мове. ШтоУ датычыць[[марфалёгія парадку(лінгвістыка)|марфалягічным]] словаў,дачыненьні вугорская мовапарадак належыцьсловаў дапаводле моваўсхемы «[[SOV»]] (дзейнік-прадметдапаўненьне-выказьнік).
 
Вугорская мова на падставе навуковых дасьледаваньняў, праведзеных на працягу апошніх 25 гадоў, уяўляецца мовай, значна адрознай ад усіх астатніх вядомых эўрапейскіх моваў (як правіла, індаэўрапейскіх).
 
== Пісьмовасьць ==
== Пісьменнасьць ==
ПісьменнасьцьПісьмовасьць на аснове [[лацінскі альфабэт|лацінскага альфабэту]]. Моўны код — <code>hu</code> або <code>hun</code> (па [[ISO 639]]).
 
{| class="wikitable"
Радок 119 ⟶ 126:
 
=== Фаналягічныя зьвесткі ===
У мове 14 галосных[[галосны]]х гукаў. КвантытатыўнаяКвантытатыўна яны падзяляюцца на кароткія: ''a, o, u, i, e, ö, ü''; і доўгія: ''á, ó, ú, í, é, ő, ű''. Паводле месца ўтварэньня падзяляюцца на галосныя пярэдняга раду: i, e, ö, ü, í, é, ő, ű; і задняга раду: a, o, u, á, ó, ú.
 
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
 
== Вонкавыя спасылкі ==
Радок 128 ⟶ 138:
{{МовыЭЗ}}
 
[[Катэгорыя:Вугоршчына]]
[[Катэгорыя:Вугорская мова| ]]
[[Катэгорыя:Уральскія мовы]]
 
{{Link GA|de}}