Пэтэр Плянцыюс: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д выпраўленьне спасылак |
д выпраўленьне перанакіраваньня на шаблён |
||
Радок 19:
|Сайт =
}}
'''Пэ́тэр Пля́нцыюс''' ({{
Праз магчымасьць перасьледу [[Інквізыцыя|Інквізыцыяй]], Плянцыюс вымушаны быў зьбегчы з [[Брусэль|Брусэлю]] ў [[Амстэрдам]], калі горад трапіў у валоданьне Гішпаніі ў 1585 годзе. Там ён праявіў цікавасьць да [[астраномія|астраноміі]] і [[картаграфія|картаграфіі]]. У яго быў доступ да марскіх мапаў, якія часта прывозілі з Партугаліі, таму ён хутка быў прызнаны дасьведчаным у пракладцы марскіх шляхоў да [[Індыя|Індыі]]. Плянцыюс сьвята верыў у магчымасьць пракладаньня [[Паўночны марскі шлях|Паўночнага морскага шляху]] праз [[Паўночная Амэрыка|Паўночную Амэрыку]], але сьмерць [[Вілем Барэнц|Вілема Барэнца]] ў час свайго трэцяга падарожжа ў 1597 годзе разбурыла ўсе надзеі на існаваньне магчымасьці гэтага шляху.
Радок 26:
== Навуковая дзейнасьць ==
У 1592 годзе Пэтэр Плянцыюс апублікаваў сваю найвядомейшую мапу сьвету пад назвай {{мова|la|''Nova et exacta Terrarum Tabula geographica et hydrographica''}} ({{
Ён быў адным з пачынальнікаў [[Галяндзкая Ост-Індзкая кампанія|галяндзкай Ост-Індзкай кампаніі]], для якой ён нарысаваў больш як 100 мапаў.
Радок 37:
У 1595 годзе ён папрасіў [[Пітэр Дырксон Кейсэр|Пітэра Дырксона Кейсэра]], галоўнага лёцмана карабля «Hollandia», занатаваць свае назіраньні, каб запоўніць белыя плямы на небе побач з паўднёвым нябесным полюсам. Кейсэр памёр у наступны год на [[Ява|Яве]] (экспэдыцыя панесла шмат стратаў), але ягоны каталёг з 135 зорак,<ref>{{артыкул|загаловак=On Frederick de Houtman's catalogue of southern stars, and the origin of the southern constellations|аўтар=Knobel, E. B.|выданьне=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society|нумар=77|старонкі=414—432|год=1917|url=http://adsabs.harvard.edu/full/1917MNRAS..77..414K}}</ref> імаверна складзены з дапамогай дасьледніка [[Фрэдэрык дэ Гаўтман|Фрэдэрыка дэ Гаўтмана]], пасьпяхова трапіў да Плянцыюса. Зоркі з таго каталёгу былі разьмеркаваныя паміж 12 новымі паўднёвымі [[сузор’е|сузор’ямі]]<ref name="ridpath">{{Спасылка | аўтар = | прозьвішча =Ridpath | імя =Ian | аўтарlink = | суаўтары = | дата публікацыі = | url =http://www.ianridpath.com/startales/startales1c.htm | копія = | загаловак =Scouting the southern sky / CHAPTER ONE continued... | фармат = | назва праекту =Ian Ridpath's Star Tales | выдавец = | дата = 4 студзеня 2013 | мова = en | камэнтар = }}</ref> і выяўленыя на 35-см нябесным глёбусе, створаным у канцы 1597 году (або пачатку 1598). Гэты глёбус быў створаны ў супрацы з амстэрдамскім картографам [[Ёдак Хондыюс|Ёдакам Хондыюсам]].
Сузор’і Плянцыюса збольшага былі асацыяваныя з жывёламі і цікавымі рэчамі, пра якія пісалі ў падарожных кнігах яго сучасьнікі: [[Муха (сузор’е)|Пчала]] ({{
Гэтыя сузор’і, разам з [[Голуб (сузор’е)|Голубам]], уведзеным Плянцыюсам у 1592 годзе, былі ўнесеныя [[Ёган Баер|Ёганам Баерам]] у 1603 годзе ў яго атляс зорнага неба «[[Uranometria]]».
|