Вікіпэдыя

Царства Польскае: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Legobot (гутаркі | унёсак)
52 250 правак
д Bot: Migrating 30 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q221457 (translate me)
дапаўненьне
Радок 4:
| НазваЎРоднымСклоне = Царства Польскага
| НазваНаДзяржаўнайМове = Царство Польское, Królestwo Polskie
| Сьцяг = Merchant_ensign_of_Vistula_ships_of_Congress_Poland.svg
| Герб =
| НацыянальныДэвіз =
| Месцазнаходжаньне = Karte_kongresspolen.png
| ПапярэдняяДзяржава1 =
| СьцягПапярэдняйДзяржавы1 =
| ВыяваПапярэдняйДзяржавы1 =
| ГодПачаткуІснаваньня =
| ГодКанцаІснаваньня =
| ПэрыядІснаваньня =
| НаступнаяДзяржава1 = Каралеўства Польскае (1916—1918)
| СьцягНаступнайДзяржавы1 = Poland flag 300.png
| ВыяваНаступнайДзяржавы1 =
| АфіцыйнаяМова = [[Расейская мова|расейская]], [[Польская мова|польская]]
| Сталіца = [[Варшава]]
Радок 42 ⟶ 51:
| Дадаткі =
}}
{{Няма крыніцаў}}
'''ЦарстваЦа́рства ПольскаеПо́льскае''' (''Польскае каралеўства, Кангрэсавая Польшча, «кангрэсоўка»'', {{lang-ru|Царство Польское}}, {{lang-pl|Królestwo Polskie}})  — залежная тэрыторыя ў Эўропе, якая знаходзілася ў [[вунія|вуніі]] з [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыяй]] з [[1815]] па [[1917]] гады.▼
 
Пасьля [[Венскі кангрэс|Венскага кангрэса]] Расея атрымала Царства Польскае, [[Прусія]]  — [[Вялікае герцагства Пазнанскае]], [[Аўстрыя]]  — [[Галіччына|Галіччыну]].▼
▲'''Царства Польскае''' (''Польскае каралеўства, Кангрэсавая Польшча, «кангрэсоўка»'', {{lang-ru|Царство Польское}}, {{lang-pl|Królestwo Polskie}}) — залежная тэрыторыя ў Эўропе, якая знаходзілася ў [[вунія|вуніі]] з [[Расейская імпэрыя|Расейскай імпэрыяй]] з [[1815]] па [[1917]] гады.
 
▲Пасьля [[Венскі кангрэс|Венскага кангрэса]] Расея атрымала Царства Польскае, [[Прусія]] — [[Вялікае герцагства Пазнанскае]], [[Аўстрыя]] — [[Галіччына|Галіччыну]].
 
Ад гэтага кангрэсу утвораныя неафіцыйныя назвы тэрыторыі «кангрэсавая Польшча» ({{lang-pl|Królestwo Kongresowe}}) і «кангрэсоўка» ({{lang-pl|Kongresówka}}).
Радок 51 ⟶ 60:
== Разьмяшчэньне ==
 
Царства Польскае займала цэнтральную частку Польшчы: [[Варшава]], [[Лодзь]], [[Каліш]], [[Сувалкі]]. Плошча 127 тыс. км^(2)², насельніцтва 2, 7  млн. чал. ([[1816]]).
 
== Адміністрацыйны падзел ==
== Адміністрацыйнае дзяленьне ==
{| class="wikitable"
|--
!Губэрня||губэрнскі горад||Пляц, тыс. км<sup>2</sup>²||Насельніцтва, тыс. чал.,[[1905]]
|--
|[[Варшаўская губэрня]]||[[Варшава]]||17,6||2233
|--
|[[Каліская губэрня]]||[[Каліш]]||11,3||964
|--
|[[Кялецкая губэрня]]||[[Кельцы]]||10,2||899
Радок 70 ⟶ 79:
|[[Пётркоўская губэрня]]||[[Пётркаў]]||12,2||1640
|--
|[[Плоцкая губэрня]]||[[Плоцк]]||9,4 ||613
|--
|[[Радамская губэрня]]||[[Радам]]||12,4||917
Радок 85 ⟶ 94:
Польшча была зьвязаная з Расеяй [[Асабістая унія|асабістай уніяй]]. Главой дзяржавы быў Цар Польскі ({{мова-pl|Kro'l Polski|скарочана}}). Царамі Польскімі ў гэты пэрыяд станавіліся [[Расейская імпэрыя|імпэратары Расеі]]. Першапачаткова меркавалася, што для таго, каб заняць польскі трон, яны абавязкова павінны каранавацца ў Варшаве, аднак у рэальнасьці гэта зрабіў толькі [[Мікалай I]] у [[1829]] годзе.
 
У [[1867]]  г. было зацьверджана Палажэньне аб губэрнскім і павятовым кіраваньні, у адпаведнасьці з якім Царства Польскае было падзеленае на 10 [[губэрня|губэрняў]]ў па тыпе расійскіх. У [[1866]]—[[1871]]  гг. былі скасаваныя адзіныя органы кіраваньня Польшчай  — Дзяржаўная рада, Адміністрацыйная рада, урадавыя камісіі і Выканаўчы камітэт. Польскае каралеўства як аўтаномная дзяржаўная адзінка фактычна перастала існаваць, ператварыўшыся ў [[Прывісьлінскі край]], які складаўся з уніфікаваных па расійскім узоры губэрняў. Аналягічныя мерапрыемствы праводзіліся і ў сфэры заканадаўства: у [[1866]]  г. на Польшчу было распаўсюджанае дзеяньне расейскага [[Крымінальны кодэкс|крымінальнага кодэксу]], у [[1875]]  г. судаводзтва было перакладзена на [[расейская мова|расейскую мову]].
 
Сталіца  — [[Варшава]].
 
[[Файл:Privisl_1861.jpg|150пкс|зьлева|міні|Царства Польскае ў 1861 годзе]]
Радок 93 ⟶ 102:
 
== Намесьнікі Царства Польскага ==
* [[22 сакавіка]] [[1832]]-[[20 студзеня]] [[1856]]  — [[генэрал-ад'ютант]], [[генэрал-фельдмаршал]] [[Іван Паскевіч]]
* [[20 студзеня]] [[1856]]-[[18 траўня]] [[1861]]  — [[генэрал-ад'ютант]], [[генэрал ад артылерыі]] [[Міхаіл Гарчакоў]]
* [[16 траўня]] [[1861]]-[[1 жніўня]] [[1861]]  — [[генэрал ад артылерыі]] [[Мікалай Сухазанет]], в. а.
* [[6 жніўня]] [[1861]]-[[9 кастрычніка]] [[1861]]  — [[генэрал-ад'ютант]], [[генэрал ад кавалерыі]] [[Карл Ламбэрт]]
* [[9 кастрычніка]] [[1861]]-[[16 чэрвеня]] [[1862]]  — [[генэрал ад інфантэрыі]] [[Аляксандар Лідэрс]]
* [[16 кастрычніка]]-[[27 кастрычніка]] [[1861]]  — [[генэрал ад артылерыі]] [[Мікалай Сухазанет]], в.а.
* [[16 чэрвеня]] [[1862]]-[[19 кастрычніка]] [[1863]]  — [[генэрал-ад'ютант]], [[генэрал-адмірал]] [[вялікі князь]] [[Канстанцін Мікалаевіч]]
* [[травень]] [[1863]]-[[6 студзеня]] [[1874]]  — [[генэрал-ад'ютант]], [[генэрал-фельдмаршал]], [[граф]] [[Фёдар Бэрг]].
 
== Царства Польскае і Беларусь ==
У [[Сувалцкая губэрня|Сувалцкую губэрню]] ўваходзілі паўночна-заходнія землі сёньняшняга [[Гарадзенскі раён|Гарадзенскага раёну]] Беларусі (тг. зв. [[Сапоцкін|Сапоцкіншчына]]шчына).
 
Гэта абумовіла адрознасьць ад агульнабеларускага ў разьвіцьці гэтай тэрыторыі. Гэтак, напраклад, [[грэка-каталіцтва]] было тут скасавана толькі ў [[1870-я|1870-х]], а большасьці жыхароў, не жадаючы пераходзіць у праваслаўе, выбрала пасьля [[1905]] году [[рыма-каталіцтва]].
 
 
 
{{Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Расейскай імпэрыі}}
Радок 113 ⟶ 120:
[[Катэгорыя:Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Расейскай імпэрыі]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Беларусі (1795—1918)]]
[[Катэгорыя:ГісторыяПольшча Польшчыў 20 стагодзьдзі]]
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Царства_Польскае»