Высакосны год: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 1:
'''Высакосны год''' ({{мова-la|bissextum}}
== Назва ==
Назва «высакосны» ўтварылася ад лацінскага слова «bissextum», што літаральна абазначае «двойчы шосты». У рымскім календары дні лічыліся не па парадку, а ў дачыненьні да наступных [[календы|календаў]] (першага дня кожнага месяцу). Гэтак, дзень [[24 лютага]] абазначаўся як ''ante diem sextum calendas martii'' («шосты дзень перад сакавіцкімі календамі»). [[Юліюс Цэзар]], у гонар якога названы календар, загадаў дадаваць да лютага другі шосты (''bis sextus'') дзень перад сакавіцкімі календамі, то бок другі дзень 24 лютага, каб ураўнаваць шасьцігадзіннае зрушаньне.
Грэцкі варыянт гэтага слова трапіў у [[славянскія мовы]], дзе адбылася трансфармацыя: пачаткова «б» зьмяніўся на «в»; паміж выбухным «к» і фрыкатыўным «с» разьвіўся рэдукаваны «ъ», які ў моцнай пазыцыі зьмяніўся на «о»; да яго прыпадобніўся папярэдні галосны «е»; канцавы зычны страціўся, а галосны рэдукаваўся. У выніку фанэтычнага спрашчэньня славянскае «високость» зьмянілася на «високосъ»
Магчыма, благая слава высакоснага году спрычыніла ўзьнікненьне ложнай [[Народная этымалёгія|народнай этымалёгіі]], паводле якой словы «касіць» і «высакосны» зьяўляюцца аднакаранёвымі<ref name=sd1/>.
Існуе
== Гісторыя ==
Радок 20:
=== Грыгарыянскі каляндар ===
{{Асноўны артыкул|Грэгарыянскі каляндар}}
У сярэдзіне [[16 стагодзьдзе]] разьбежка паміж каляндарнай і рэальнай датай склала каля 10 дзён. Гэтак сталася з-за даволі вялікай недакладнасьці: у Юліянскім календары сярэдняя працягласьць году за чатырохгадовы цыкл складаў 365,25 дзён, што было болей за фактычную працягласьць году; у Грэгарыянскім жа календары былі зробленыя папраўкі ў правілы зьяўленьня ў годзе дадатковага дня, пасьля чаго сярэдняя працягласьць году склала 365,2425 дзён. Таму ў [[1582]] годзе папа [[Грэгар VIII]] увёў новы каляндар, адначасова перасунуўшы зьлічэньне на 10 дзён уперад.
== Крыніцы ==
| |||