Стэнаграфія: розьніца паміж вэрсіямі

'''ХуткапісСтэнагра́фія''' (стэнаграфія; {{мова-el|στενός+ γράφειν|скарочана}} — ''вузкі'' + ''пісаць'') — хуткі запіс вуснай мовы з дапамогай адмысловыхспэцыяльных знакаў і скарачэньняў [[слова]]ў. Дазваляе паскорыць напісаньне прынамсі ўчацьвёра. Зьявілася ў 4IV ст. да [[Божаенаша Нараджэньнеэра|Нараджэньня Хрыстован.э.]] ў [[Старажытная Грэцыя|Старажытнай Грэцыі]].

Адрозьніваюць [[курсіў]]ны (графічны) і геамэтральны спосабы (склаўся ў Ангельшчыне). У [[1602]] г. тэрмін увёў Джон УілісЎіліс ўу кнізе «Мастацтва скорапісу». Курсіўныя знакі складаюцца з частак звычайнага пісьма, злучанага валасяной [[лінія]]й. Гемэтральныя знакі ўжываюцца для кароткіх словаў і складаюцца з [[Геамэтрычная фігура|геамэтрычных фігураў]] у непасрэдным спалучэньні з [[Простая|простай]] рознага нахілу. Паводле прыёмапрыёму скарачэньня падзяляецца на: 1)

# ''каранёвы'' (марфалягічны) з [[артаграфія]]й звычайнага пісьма і скарачэньнем словаў пачатковымі [[літара]]мі,
# 2) ''[[слых]]авы'' (фанэтычны) з выкіданьнем невыразных [[гук]]аў пры скарачэньні<ref>{{Кніга|аўтар=[[Арнольд Міхневіч]].|частка=Стэнаграфія|загаловак=Беларуская энцыклапедыя ў 18 тамах|арыгінал=|спасылка=|адказны=[[Генадзь Пашкоў]]|выданьне=|месца=Менск|выдавецтва=[[Беларуская энцыкляпэдыя]]|год=2002|том=15|старонкі=231|старонак=552|сэрыя=|isbn=985-11-0251-2|наклад=10 000}}</ref>.

У [[2009]] г. першы адпаведны беларускамоўны падручнік выдаў [[Станіслаў Суднік]]<ref>{{Артыкул|аўтар=[[Глеб Лабадзенка]].|загаловак=Адзіны ў сьвеце падручнік па беларускай стэнаграфіі напісаў краязнаўца зь Ліды|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=59944|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=[[газэта]]|год=9 чэрвеня 2010|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2010-06-09 110 (26816)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/59870/8cher-8.indd.pdf 8]|issn=1990-763x}}</ref><ref>{{Кніга|аўтар=Станіслаў Суднік.|частка=|загаловак=Стэнаграфія|арыгінал=|спасылка=http://www.kamunikat.org/download.php?item=19421-1.pdf|адказны=[[Павал Сьцяцко]]|выданьне=|месца=[[Ліда]]|выдавецтва=[[Таварыства беларускай мовы]]|год=2009|том=|старонкі=|старонак=224|сэрыя=|isbn=|наклад=}}</ref>.