Вікіпэдыя

Атам: розьніца паміж вэрсіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
выпраўленьне спасылак, дапаўненьне
Няма апісаньня зьменаў
Радок 1:
[[Файл:Helium atom QM.svg|міні|250пкс|Атам гелія]]
 
'''А́там''' ({{мова-grc|ἄτομος}} — непадзельны) — маленечкая часьцінка [[рэчыва]], найменшая часьцінка [[Хімічны элемэнт|хімічнага элемэнту]], што захоўвае ягоныя ўласьцівасьці.
 
Радок 14 ⟶ 13:
Нягледзячы на тое, што першапачаткова слова «атам» мела значэньне часьціцы, якая не падзяляецца на больш дробныя часткі, згодна сёньняшніх навуковых тэорый ён складаецца з больш дробных часьціц, якія маюць назву субатамныя часьціцы. Атам складаецца з [[электрон]]аў, [[пратон]]аў ды [[нэўтрон]]аў. Самы распаўсюджаны ізатоп [[вадарод]]у <sup>1</sup>H складаецца толькі з электрона ды пратона.
 
Электрон зьяўляецца самай лёгкай з часьціц, якія складаюць атам. Ён мае масу 9,11·10<sup>−31</sup> кг, адмоўны электрычны зарад і памеры настолькі малыя, што іх немагчыма вызначыць сродкамі сучаснай фізыкі. Адпаведна лічыцца, што электрон не складаецца з драбнейшых часьціц. Пратоны ў 1836 разоў цяжэйшыя за электрон (1,6726·10<sup>−27</sup> кг) і маюць дадатны электрычны зарад, што прымушае электроны прыцягвацца да пратонаў электрамагнітнымі сіламі. Нэўтроны неня маюць электрычнага зараду і ў 1839 разоў цяжэйшыя за электрон (1,6929·10<sup>−27</sup> кг). Памеры нэўтронаў ды пратонаў блізкія, каля 2,5·10<sup>−15</sup> м.
 
Маса ядра меншая за суму масаў ягоных складнікаў. Гэты факт мае назву «дэфектдэфэкт масаў».
 
У [[Стандартная мадэль|стандартнай мадэлі]] элемэнтарных часьціц протоныпратоны ды нэўтроны складаюцца з элемэнтарных часьціц, якія завуцца [[кварк]]амі. Пратон складаецца з двух [[u-кварк]]аў ды аднаго [[d-кварк]]а, нэўтрон — з адного u-кварка ды двух d-кваркаў. З-за гэтага ў пратона ды нэўтрона розныя масы і адрозьненьне ў наяўнасьці зараду.
 
=== Электроны ў атаме ===
Электроны прыцягваюцца да атамнага ядра. Кожны электрон характарызуецца энергіяйэнэргіяй сувязі, якая вызначаецца адлегласьцю паміж ядром ды электронам. Гэтыя адлегласьці адпавядаюць атамным арбіталям.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Atoms|выгляд=міні}}
 
{{Накід:Фізыка}}
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Атам»