Абстракцыя: розьніца паміж вэрсіямі

'''Адцягненне''' — (лац. “abstractio”, ад прыстаўкі “abs-“ і дзеяслова “trachere” — цягнуць) — акт думкі, якім агульныя альбо падобныя ў тым ці іншым стаўленні прыкметы шматлікіх ўяўленняў адлучаюцца ад іх і належаць асоба, са значэннем лагічных і граматычных дзейнікаў. Такія ўяўныя прадукты падвяргаюцца далейшым працэсам адцягнення — і ў выніку атрымліваюцца адцягненыя (абстрактныя) уяўленні і паняцці рознай ступені. Так, напрыклад, агульны шматлікім сінім прадметам прыкмета ўтворыць адцягненае ўяўленне сіні, ад якога, у злучэнні з падобнымі ж адцягненымі ўяўленнямі жаўцізны, чырвані і г. д., адцягваецца ўжо на новай прыступцы агульнасці ўяўленне колеру, а ад яго, у злучэнні з уяўленнямі абрысу, памеру і т. п., новае, больш агульнае ўяўленне глядзельнай уласцівасці, далей, праз супастаўленне са слыхавым, датыкальным і г. д. — паняцце пачуццёвай уласцівасці, якое, быўшы супастаўлена з іншага роду ўласцівасцямі дае паняцце якасці наогул, а ад яго, у супастаўленні з паняццем колькасці, атрымліваецца адцягненае паняцце быцця. Хоць усё мыслемае намі можа быць прадстаўлена адцягнена альбо ў форме агульнага паняцця, але далёка не ўсё, па паходжанню і свайму значэнню, можа быць зведзена цалкам да адцягнення. Незводнымі да яго варта прызнаць, па 1-е, катэгорыі розуму, якія складаюць яго ўласную прыроду, а не прадукты яго дзейнасці, па 2-е, ідэі нармальнага характару, не адцягненыя ад таго, што дадзена ў рэчаіснасці, а якія выказваюць тое, што павінна быць, што патрабуецца ці мяркуецца нашым духам.

 

{{Накід:Філязофія}}