Ганс Крыстыян Андэрсэн: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д шаблён, артаграфія, пунктуацыя |
артаграфія; – непацьверджаныя зьвесткі |
||
Радок 7:
|Імя пры нараджэньні =
|Псэўданімы =
|Дата нараджэньня = {{Нарадзіўся|2|4|1805
|Месца нараджэньня =
|Дата сьмерці = {{Памёр|4|8|1875}}
|Месца сьмерці =
|Род дзейнасьці = пісьменьнік
|Гады актыўнасьці = 1822—1872
Радок 23:
|Подпіс =
|Апісаньне подпісу =
|Бацька = Ганс
|Маці = Ганна Мары
|ВікіКрыніца =
|ВікіКрыніца пераклады на беларускую =
Радок 29 ⟶ 31:
|Сайт =
}}
'''Ганс Крыстыя́н А́ндэрсэн''' ({{Мова-da|Hans Christian Andersen}}; нар. [[2 красавіка]] [[1805]], [[Одэнсэ]], [[Данія]] — [[4 жніўня]] [[1875]], маёнтак [[Роліггэд]],
== Біяграфія ==
Ганс Крыстыян нарадзіўся [[2 красавіка]] [[1805]] году ў прадмесьці Одэнсэ ў сям’і 27-гадовага краўца ''Ганса Андэрсэна'' і 30
Хлопчык гадаваўся сваёй бабуляй (з боку бацькі), якая і пазнаёміла яго са сьветам казак. Разам з бабуляй Ганс Крыстыян наведваў псыхіятрычную лякарню, дзе яна займалася бальнічным агародам і дзе
▲Ганс Крыстыян нарадзіўся [[2 красавіка]] [[1805]] году ў прадмесьці Одэнсэ ў сям’і 27-гадовага краўца ''Ганса Андэрсэна'' і 30 гадовай непісьменнай прачкі ''Ганны Мары'' (да замужжа ''Андэрсдотэр''). Сам Ганс Крыстыян быў ахрышчаны ў царкве св. Яна ў Одэнсэ [[15 красавіка]] [[1805]] году.
У
▲Хлопчык гадаваўся сваёй бабуляй (з боку бацькі), якая і пазнаёміла яго са сьветам казак. Разам з бабуляй Ганс Крыстыян наведваў псыхіятрычную лякарню, дзе яна займалася бальнічным агародам і дзе праз некаторы час апынуўся ягоны дзядуля. Некаторыя матывы, расказаныя бабуляй, празь некаторы час Андэрсэн выкарыстаў у сваіх творах. Пасьля сьмерці бацькі ([[1816]] год) і новым замужжы маці (зь ''Нільсам Гунарсэнам''), хлопчыку давялося працаваць спачатку ў ткацкай майстэрні, а потым на цыгарэтнай фабрыцы.
▲У [[Верасень|верасьні]] [[1819]] году Андэрсэн паехаў у [[Капэнгаген]], дзе марыў стаць акторам. У [[1820]]—[[1821]] ён вучыўся ў балетнай школе, спрабаваў граць у тэатры, але нічога не атрымалася. Таксама Андэрсэн спрабаваў стаць сьпеваком з высокім сапрана, але хутка ён страціў голас пасьля яго юнацкай ломкі.
Праз значныя намаганьні Андэрсэн дабіўся таго, што дэбютаваў як актор тэатру ў [[1829]] годзе ў п’есе «''Kjærlighed paa Nicolaj Taarn''» (''Каханьне на вежы Мікалая''). З гэтага часу ён пачаў пісаць тэатральныя творы, якія не заўсёды былі пасьпяховымі. Па прычыне неадукаванасьці Андэрсэн пісаў тэксты са шматлікімі артаграфічнымі і стылістычнымі памылкамі. Крытыкі з самага пачатку не прынялі яго творы.
Радок 43 ⟶ 44:
Дзякуючы настойлівайсьці ў [[1822]] годзе Андэрсэн атрымаў каралеўскую стыпэндыю, якая зрабіла магчымым яго далейшае навучаньне ў школе, а потым і ва ўнівэрсытэце. Яму дапамагаў ''Ёнас Колінс'', які ад пачатку верыў у талент хлопца. Паляпшэньне матэрыяльнага стану дазволіла Андэрсэну працягваць творчую дзейнасьць. Ён аб’езьдзіў практычна ўсю [[Эўропа|Эўропу]]. Цікаўнасьць да сьвету і людзей, а таксама неспакойная душа, комплексы, складаны характар, празьмерная ўражлівасьць, эгацэнтрызм зрабілі немагчымым Андэрсэну стабільнае жыцьцё на адным месцы. Ён пастаянна хваляваўся, што страціць розум, як ягоны дзед. Часта ён знаходзіўся ў стане дэпрэсіі.
За сваё жыцьцё Андэрсэн пазнаёміўся зь вядомымі людзьмі, напрыклад ён ведаў
У [[1872]] годзе Андэрсэн упаў з ложка, моцна пабіўся і болей ня выправіўся ад гэтай траўмы, але пражыў яшчэ тры гады. Ганс Крыстыян Андэрсэн памёр [[4 жніўня]] [[1875]] году ў маёнтку Роліггэд (на тэрыторыі сучаснага Капэнгагенскага раёну Эстэрбру) і быў пахаваны на могілках ''Асістэнс'' («''Assistens''»).
== Творчасьць ==
Першай працай Андэрсэна лічыцца збор твораў «Маладыя спробы» ([[1822]] год), які выйшаў пад псэўданімам ''Ўільям Крыстыян Ўолтэр''. Спачатку творчасьць для дзяцей не была асноўнай для пісьменьніка, хутчэй гэта была разьмінка для напісаньня сур’ёзных твораў. Тым ня менш ён абражаўся, калі яго казкі лічыліся выключна дзіцячай літаратурай без глыбокага сэнсу.
У [[1829]] годзе быў надрукаваны фантастычны расказ Андэрсэна «''Падарожжа ад канала Гольмэн да ўсходняй часткі Амагера''», які прынёс яму пэўную вядомасьць.
Аднак менавіта казкі прыносілі пісьменьніку вядомасьць. Першы збор казак (''Eventyr fortalte for Børn'' — ''Казкі, расказаныя для дзяцей'') быў выдадзены ў Капэнгагене ў [[1835]] годзе, а наступныя былі выданы ў [[1836]] і [[1837]]
У
=== Выданьні твораў на беларускай мове ===
* «Казкі». Коўна. 1923.
* «Брыдкае качанё. Казка». Менск.1936.
Радок 68 ⟶ 65:
* «Казкі». Мінск. 1955.
* «Дзікія лебедзі». Мінск. 1971.
* «
* «
== Опэра ==
Радок 87 ⟶ 84:
* Андэрсэн абураўся, калі яго называлі дзіцячым казачнікам і казаў, што піша казкі як для дзяцей, так і для дарослых. Па гэтай жа прычыне ён загадаў, каб на ягоным помніку, дзе першапачаткова казачніка мусілі атачаць дзеці, не было ніводнага дзіця.
* Андэрсэн меў аўтограф [[Аляксандар Пушкін|Аляксандра Пушкіна]].
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
| |||