Дарт Вэйдэр: розьніца паміж вэрсіямі

| зброя = сіні [[сьветлавы меч]], потым чырвоны [[сьветлавы меч]]

'''Дарт ВэйдэрВэ́йдэр''' ({{Мова-en|Darth Vader}}) — галоўны пэрсанаж выдуманага сусьвету [[Зорныя войны|«Зорных войнаў»]]. На працягу ўсяго фільму гледачы назіраюць эвалюцыю асобы Энакіна Скайўокера, адзь ягоягонага дзяцінства на Татуіне,[[Татуін]]е да яго сьмерці на другой [[Зорка сьмерці|ЗоркеЗорцы сьмерці]]. Дарт Вэйдэр — гэта, пэўна, самы цікавы пэрсанаж у фільме: па-першае, яго граліграла найбольшая колькасьць розных актораў на працягу ўсёй кінасагі, па-другое, Дарт Вэйдэр уяўляе зь сябе, так бы мовіць, спалучэньне двух розных асоб: добрага і самаадданага Энакіна Скайўокера, а з другога боку ліхога й тэранічнагатыранічнага Дарта Вэйдэра. Асоба Вэйдэра цікавацікавая яшчэ й тым, што гісторыя ягоягонага нараджэньня нагадвае [[Хрысьціянства|хрысьціянскую]] гісторыю нараджэньня [[Ісус Хрыстос|Хрыста]]: як і ў выпадку Хрыста, бацькам для Энакіна зьяўляецца ніне чалавек, а звышнатуральная сутнасьць, якая ў сусьвеце «Зорных войнаў» мае назву [[Моц (Зорныя войны)|Моц]]. То бок Энакін быў народжаны ніне ад чалавека, а ад Моцы, йі сама прырода яго зьяўленьня прадугледжвалапрадвызначыла ягоягоны лёс: Энакіну ад нараджэньня было наканава зьнішчыць сытхаў й аднавіць балансбалянс Моцы ў галяктыцы.

Героя Дарта Вэйдэра прыдумаў асабіста [[Джордж Лукас]]. Існуюць розныя вэрсіі ўтварэньня імя гэтага героя. Напрыклад, Вэйдэр перакладаецца з [[Нідэрляндзкая мова|галяндзкай мовы]] як бацька.

Дарт Вэйдэр не нараджаецца гэткім, ён нараджаецца Энакінам Скайўокерам — добрым хлапчуком у няволі на плянэце Татуін. Маці Энакіна [[ЭйшміШмі Скайўокер]] знаходзіцца ў рабстве. Энакін таксама нараджаецца як раб, але рабом сябе ня лічалічыць. Энакін і ягоягоная маці належаць [[Ўота|Ўоту]]. Ўота — гэта сквапны бізнэсоўца, бізнэс якога цалкам збудаваны на гандлегандлі старымі прыладамі для касьмічных караблёў, які да ўсяго яшчэ мае вялікі ажар да азартных гульняў. Гісторыя Энакіна пачынаецца з моманту, калі на ягоягоную родную плянэту завітаў рыцар джэдай [[Квай-Гон Джын]]. Энакін прадбачыў прылёт джэдая у сваіх снах. Сам Энакін зь дзяцінства быў здольны да вырашэньня складаных тэхнічных задач. Яшчэ ў маленстве ён зьбірае ўнікальнага [[дроід]]а [[C-3PO]], а таксама сваю гоначную машыну. Ён мае добрую рэакцыю, бо здольны прадбачыць падзеі задоўга да йхіхняга зьдзяйсьненьня. Гэтая здольнасьць дапамагае яму абыйсьці старога пілёта Сыбулбу й перамагчы ў гонках. Такім чынам Энакін дапамагае Квай-Гону здабыць грошы на рамонт карабля. [[Квай-Гон Джын|Квай-Гон]] заўважае здольнасьці Энакіна йі, праверыўшы ягоную кроў на наяўнасьць у ёй [[Мідыхлярыяны|Мідыхлярыянаўмідыхлярыянаў]], вырашае забраць яго зь сабой на [[Карусант]]. Квай-Гон Джын упэўнены, што Энакін як раз той, пра каго казала старажытнае вяшчунства джэдаяў. Энакін зь цяжкасьцю развітваецца з маці й ляціць на Карусант. На Карусанце Энакін знаёміцца зь сваім будучым настаўнікам [[Обі-Ван Кенобі|Обі-Ванам Кенобі]], каралевай [[Падмэ Амідала]]й ды сэнатарам [[Палпатын]]ам. ЭнакінЭнакіна зь цяжкасьцямі прымаюць у падаваны, бо ён ужо вельмі дарослы, і самае галоўнае: ён сумуе па маці. Джэдаі ведаюць, што самота вынікае з прывязанасьці, а прывязанасьць — гэта шлях на [[Цёмны бок Моцы]]. Але ж ня гледзячынягледзячы на гэта, дазваляюць Обі-Вану вучыць Энакіна. ЗЗь цягам часу Энакін прывязваецца да сэнатаркі Падмэ, йі яна становіцца ягоягоным адзіным каханьнем у жыцьці, што ў рэшце рэшт прывядзе яго на цёмны бок Моцы. Потым адбываюццаадбываецца шэраг падзей, якія стануць для Энакіна Скайўокера/Дарта Вэйдэра лёсавызначальнымі: сьмерць ягоягонае маці, якую ён прадбачыў, але ня змог папярэдзіць, сны пра Падмэ і сьмерць самой Падмэ. Падзеі з маці, сны пра Падмэ, блізкае сяброўства з Палпатынам, непавага да Ордэна і неверагоднае жаданьне любым чынам зьмяніць лёс іншых людзей, уратаваць іх ад сьмерці й заўжды падпарадкоўваць усё сваёй волі прывялі яго да [[Палпатын|сытха]]. У [[Зорныя войны. Эпізод III: Помста сытхаў|трэцім эпізодзе]] малады рыцар джэдай Энакін Скайўокер у памкненьні ўратаваць сваю жонку Падмэ і дзяцей ад сьмерці, падпарадкоўваецца волі Палпатына і, забівае магістра [[Мэйс Вінду]], і пераходзіць на цёмны бок Моцы. Ён накіроўваецца на вулканічнуювульканічную плянэту [[Мустафар]], дзе забівае віцевіцэ-караля [[Нут Ганрэй|Нута Ганрэя]], адлучае армію дроідаў, а потым сустракаецца зьз сваім былым настаўнікам Обі-Ванам. паміжПаміж імі адбываецца бойка, гэтая бойка зьяўляецца самай доўгай (цягнецца часамцягам 10 хвілінаў) і фэерычнай ва ўсёй гісторыі «Зорных войнаў». Менавіта дзякуючы гэтаму бою Дарт Вэйдэр набыў свой клясычны зьнешні выгляд: маску, чорны кібргкібарг-касьцюм і чорны плашч. У Вэйдэра так і не атрымоўваецца ўратаваць Падмэ, йі ад гэтага ён яшчэ болей пачынае злавацца на ўсіх джэдаяў, бо ўпэўнены, што гэта яны вінаватыя ў сьмерці ягоягонай жонкі. Дарт Вэйдэр ня здолеў забіць Обі-Вана ў бойцы на МустафареМустафары, але ў яго атрымоўваецца зьнішчыць фізычна яго на [[Зорка сьмерці|Зорцы сьмерці]] ў [[Зорныя войны. Эпізод IV: Новая надзея|чацьвёртым эпізодзе]].