Пётар (апостал): розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д дапаўненьне |
дапаўненьне, , артаграфія, , шаблён |
||
Радок 1:
{{Сьвяты
| тып (колер) =
| выява = Pope-peter pprubens.jpg
| подпіс = Сьвяты Пётар, [[Рубэнс]]
| памер выявы =
| імя сьвятога = Сьвяты Пётар
| арыгінальнае імя =
| сьвецкае імя =
| манаскае імя =
| жанчына =
| нарадзіўся =
| памёр = каля [[67]] г.</bn>[[Рым]]
| шануецца = усімі хрысьціянскімі цэрквамі, шануецца ў [[іслам]]е
| услаўлены =
| бэатыфікаваны =
| кананізаваны =
| у ліку = апосталаў
| галоўная сьвятыня = [[Сабор Сьвятога Пятра]]
| дзень памяці = [[29 чэрвеня]] (заходнія цэрквы)</bn>[[12 ліпеня]] (усходнія цэрквы)
| дзень памяці ў {{#time:Y}} =
| патрон =
| атрыбуты = ключы ад раю
| дэкананізаваны =
| працы =
| падзьвіжніцтва = апостальская пропаведзь
}}
'''Сьвяты Пётар''', '''Сымон Пётар''' ({{lang-el|Απόστολος Πέτρος}}) — адзін з [[12 апосталаў]] — першых вучняў [[Ісус Хрыстос|Ісуса Хрыста]], першы [[Папа Рымскі|рымскі біскуп]]. Пятра лічаць за сьвятога [[Каталіцызм|католікі]], [[Праваслаўе|праваслаўныя]] й інш. [[Хрысьціянства|хрысьціяне]]. [[Іслам|Мусульмане]]-[[шыіты]] лічаць, што Сымон-Пётар (Шамаон) быў абраны [[бог]]ам у намесьнікі Ісусу (Ізе).
Як паведамляюць [[эвангелісты]], ён быў рыбаком на імя Сымон, выхадцам з галілейскага гораду Бітсаіды, і даводзіўся братам апостала [[Андрэй Першазваны|Андрэя Першазванага]]. Пачуўшы ад свайго брата пра назарэцкага прапаведніка Ісуса, ён пасьпяшаўся ўбачыць яго й, па сьцьверджаньню [[Эвангельле паводле Мацьвея|Эвангельля паводле Мацьвея]], першым абвясьціў Ісуса [[мэсія]]й (Хрыстом). За гэта Ісус назваў яго каменем (па-грэцку Петра), на якім будзе ўзьведзеная хрысьціянская царква. Стаўшы актыўным пасьлядоўнікам Хрыста, адным з дванаццаці абраных ім пасланьнікаў-апосталаў, Пётр аддаўся місіянэрскай дзейнасьці, пропаведзі веравучэньня на прасторах ад [[Бабілён]]у да [[Рым]]у, дзе яго разам зь іншым апосталам, [[Павал (апостал)|Паўлам]], напаткала пакутніцкая сьмерць праз расьпяцьце ўніз галавою на крыжы ў часы панаваньня рымскага імпэратара [[Нэрон]]а не пазьней за [[68]] год (паводле адных зьвестак [[13 кастрычніка]] [[64]], паводле іншых — [[29 чэрвеня]] [[69]]).<ref name="СкТв">Скарына Ф.: Творы... С. 178.</ref>
Перш чым стаць адным з галоўных прапаведнікаў новага веравызнаньня, Пётар у самы рашучы момант тройчы адмовіўся ад свайго настаўніка, хоць за некалькі дзён перад гэтым кляўся, што гатовы за яго жыцьцё ахвяраваць сваім жыцьцём. Паводле эвангельляў, ён горка перажываў сваю здраду настаўніку, і таму Хрыстос, пасьля свайго ўваскрашэньня, дараваў яму яго адступніцтва. Пётар, паводле царкоўнага паданьня, адыграў вялікую ролю ў разьвіцьці раньняга [[хрысьціянства]], бо, спачатку стаўшы біскупам [[Антак’я|Антыёхіі]], потым стаўшы рымскім біскупам, на працягу 25 гадоў узначальваў хрысьціянскую царкву ў Рыме й прыняў там пакутніцкую сьмерць на крыжы. Сучасная каталіцкая традыцыя лічыць яго першым [[Папы рымскія|рымскім папам]]. Пяру апостала Пятра прыпісваецца аўтарства двух саборных пасланьняў, якія ўключаныя ў "Апостал".<ref name="СкТв"/>
Лічыцца, што Пётар пахаваны ў пячорах, над якімі зараз [[Сабор Сьвятога Пятра|Сабор Сьвятога Пятра ў Ватыкане]] (або каля [[Апіева дарога|Апіевай дарогі]]), але беспасьпяховасьць [[Археалёгія|археалягічных]] раскопак спарадзіла сумневы ў сапраўднасьці зьвестак пра месца яго пахаваньня<ref name=par>Партрэты...</ref>.
== Імя ==
Сапраўднае імя '''Шымон''' ({{мова-he|שמעון — ''слухаючы і пачуўшы''}}). Ад Ісуса атрымаў мянушку '''Кефас''' ({{мова-arc|כיפא — камень, скала}}). Пры перакладзе на [[грэцкая мова|грэцкую мову]], часьцінка скалы ці галька — Пэтра (''Πέτρα''), слова жаночага роду. [[Апостал Мацьвей|Сьвяты Мацьвей]], а за ім сьвятыя [[Марк (эвангеліст)|Марк]], [[Лука (эвангеліст)|Лука]]
== Крыніцы й заўвагі ==
▲Сапраўднае імя '''Шымон''' ({{мова-he|שמעון — ''слухаючы і пачуўшы''}}). Ад Ісуса атрымаў мянушку '''Кефас''' ({{мова-arc|כיפא — камень, скала}}). Пры перакладзе на [[грэцкая мова|грэцкую мову]], часьцінка скалы ці галька — Пэтра (''Πέτρα''), слова жаночага роду. [[Апостал Мацьвей|Сьвяты Мацьвей]], а за ім сьвятыя [[Марк (эвангеліст)|Марк]], [[Лука (эвангеліст)|Лука]] і [[Ян (эвангеліст)|Ян]] у сваіх Эвангельлях выправілі жаночы род на мужчынскі, атрымалася '''Петрос''' (''Πέτρος'') — на [[лацінская мова|лацінскай мове]] ''Petrus''. Гэтак атрымалася Пётар ці Сымон-Пётр, у [[мусульмане|мусульманаў]] — '''Шамаон бэн Ёнах'''.
{{Крыніцы}}
== Літаратура ==
*{{кніга
|аўтар = Гергей Е.
|частка =
|загаловак = История папства
|арыгінал = A papasag tortenete / Пер. с венг. О. В. Громова.
|спасылка =
|адказны =
|выданьне =
|месца = М.
|выдавецтва = Республика
|год = 1996
|том =
|старонкі =
|старонак = 463
|сэрыя =
|isbn =
|тыраж =
|ref = Гергей
}};
* {{літаратура/Скарына Ф. Творы}}
* Хафнер Г. Выдающиеся портреты античности : 337 портретов в слове и образе / Пер. с нем. В. А. Сеферьянц. — М.: Прогресс, 1984. — 311 с.
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Commons|Category:Saint Peter
{{Апосталы}}
{{Папы рымскія}}
|