Слуцкі збройны чын: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Lš-k. (гутаркі | унёсак)
д Typo fixing using AWB
Радок 26:
'''Прычыны''':
# Падзеленасьць Беларусі паміж Польшчай і Расеяй па ўмовах [[Рыская дамова (1920)|прэлімінарнага міру ў Рызе]], заключанага паміж Польшчай, Расеяй і [[УССР]]. Прадстаўнікоў ад Беларусі на тых перамовах не было, таму ніхто не лічыўся з інтарэсамі беларусаў.
# Мяжа як раз праходзіла па лініі Кіевічы — [[Лань (рака)|рака Лань]] такім чынам, што Слуцак апынуўся уў нэўтральнай зоне, разьмешчанай уздоўж гэтай лініі.
# Палітыка «[[ваенны камунізм|ваеннага камунізму]]», якую праводзіла Расея.
 
Радок 72:
== Вайсковая падрыхтоўка ==
[[Файл:Sciag 1 Sluckaha palka.jpg|міні|300пкс|Сьцяг Першага Слуцкага палка. Вільня, 1921. [[Лявон Вітан-Дубейкаўскі]], невядомая, штабс-капітан [[Антон Борык]]]]
Вайсковае камандваньне было перададзенае тройцы на чале з [[Павал Жаўрыд|Паўлам Жаўрыдам]]. Рада абвясьціла агульную мабілізацыю і працягнула стварэньне вайсковых аддзелаў. Было мабілізавана каля 4000 чалавек (па некаторых звесткахзьвестках 10 000) на чале з [[Павал Чайка|Паўлам Чайкам]]. Рада сфармавала два палкі: [[Першы Слуцкі полк]] пад кіраваньнем падпалкоўніка [[Павал Чайка|Паўла Чайкі]] і [[Другі Грозаўскі полк]] на чале з капітанам [[Лукаш Семянюк|Луком Семенюком]]. Гэтыя два палкі ўтварылі ''Слуцкую брыгаду'' пад камандваньнем [[Антон Сокал-Кутылоўскі|Антона Сокала-Кутылоўскага]]. Камандваньне войскамі было разьмешчанае ў [[Семежава]] праз наступаючыя бальшавісцкія армія.
 
Слуцкі збройны чын быў актыўна падтрыманы беларускімі незалежнікамі па ўсёй краіне, значная частка якой была тады акупаваная [[Польшча]]й.
Радок 107:
У ночы з [[17 сьнежня]] на [[18 сьнежня]] беларусы перайшлі ў наступ і зноў выбілі бальшавікоў зь [[Семежава]] і [[Вызна|Вызны]]. Але [[19 сьнежня]] саветы зноў захапілі гэтыя мясцовасьці і беларусы адышлі да вёскі [[Смолічы (Капыльскі раён)|Смолічы]]. Напрыканцы сьнежня стала ясна, што Беларускае войска больш ня можа супрацьстаяць чырвонай навале. На нарадзе ў Баранавічах было прынятае рашэньне аб спыненьні ваенных дзеяньняў і адводзе беларускіх аддзелаў на тэрыторыю, занятую палякамі. 28—31 сьнежня [[1920]] году больш за 1500 беларускіх жаўнераў і афіцэраў перайшлі польска-савецкую мяжу, былі раззброены польскімі ўладамі.
 
Афіцэраў і стральцоў інтэрніравалі ў [[Беласток]], дзе яны сядзелі да красавіка [[1921]], а потым іх перавезліперавезьлі ў Дарагуск пад<!--над?--> Бугам, дзе утрымліваліўтрымлівалі да канца траўня [[1921]] году.
 
Тых, хто вярнуўся на радзіму, на Случчыну, ГПУ-НКУС спачатку не чапала, бо чакала, што да іх далучацца астатнія ўдзельнікі паўстаньня. Аднак літаральна праз 7—8 месяцаў іх арыштавалі, судзілі і выслалі ў [[Караганда|Караганду]], [[Салаўкі]], на [[Калыма|Калыму]], дзе яны і памерлі.
Радок 119:
З [[1980-я|1980-х гадоў]] [[27 лістапада]] адзначаецца пэўнай часткай беларускага грамадзтва як [[Дзень Герояў]]. Афіцыйная ўлада ігнаруе антыбальшавісцкае паўстаньне, гэтаксама як і ўсё зьвязанае зь [[БНР|Беларускай Народнай Рэспублікай]].
 
У [[1948]] годзе уў нямецкім горадзе [[Мітэнвальд]] каля Альпаў беларускімі эмігрантамі быў пастаўлен помнік ў гонар Слуцкіх паўстанцаў<ref>[http://www.svaboda.org/content/article/24787297.html Беларусы замежжа ўшанавалі герояў Слуцкага паўстаньня], [[Радыё Свабода]]</ref>.
 
== Фільмы ==