'''Глутамат на́трыю''', '''E621''' — смакавае рэчыва, ужыванае для ўзмацненняўзмацненьня або аднаўленняаднаўленьня прыродных смакавых уласцівасцяўуласьцівасьцяў прадукту, саслабелых або згубленых у працэсе захоўваннязахоўваньня або апрацоўкі. ▼{{Артаграфія}}
▲'''Глутамат на́трыю''', '''E621''' — смакавае рэчыва, ужыванае для ўзмацнення або аднаўлення прыродных смакавых уласцівасцяў прадукту, саслабелых або згубленых у працэсе захоўвання або апрацоўкі.
Глутамат натрыю дадаюць пры вытворчасцівытворчасьці [[канцэнтраты|канцэнтратаў]] або [[кансервыкансэрвы|кансерваўкансэрваў]], вырабе кулінарных вырабаў, у гатовыя першыя і другія стравы. Найбольшы смакавы эфектэфэкт дасягаецца пры дозе 0,1 – — 0,3 % ад вагі прадукту. У свежайсьвежай [[гародніна|гародніне]], [[мяса|мясе]] ўтрымліваюцца [[глутамінавыя кіслоты]], чым тлумачыцца выразны, уласцівыуласьцівы кожнаму прадукту смак і водар. Падчас захоўваннязахоўваньня або [[кансерваваннекансэрваваньне|кансерваваннякансэрваваньня]] колькасцьколькасьць глутамінавай кіслаты памяншаецца, таму слабее смак і водар прадукту. ДаданнеДаданьне глутамату натрыю дазваляе аднавіць гэтыя ўласцівасціўласьцівасьці. Яго ўжываюць таксама для якаснага захаваннязахаваньня [[шынка|шынкі]], [[каўбаса|каўбас]], [[птушка|птушкі]] і г. д., дадаюць у рэцэптуру закрасаў для першых і другіх страваў хатняга ўжыванняўжываньня. Для дарослых сутачная доза глутамату натрыю не павінна перавышаць 1,5 г, для падлеткаў — 0,5 г.
ДзеяннеДзеяньне глутамат натрыю на [[нервоваянэрвовая сістэмасыстэма|нервовуюнэрвовую сістэмусыстэму]] не да канца зразумелае. Лічыцца, што ён робіць [[язык]], у меншай ступені [[паднябеннепаднябеньне]], больш успрымальнымі да вострага, салёнага смаку. Праз гэта суб'ектыўнаесуб’ектыўнае ўспрыняццеўспрыняцьце нясмачнай увогуле ежы паляпшаецца. Глутамат натрыю актыўна выкарыстоўваецца ў харчовай індустрыі, напрыклад, у вытворчасцівытворчасьці кансерваваныхкансэрваваных [[супы|супоў]] і г. д., а таксама ў многіх [[азіяцкія кухні|азіяцкіх кухнях]]. Глутамат натрыю ўпершыню выдзелены ў [[Японія|японскай]] лабараторыілябараторыі ў [[1908]] годзе, камерцыйнаякамэрцыйная вытворчасцьвытворчасьць пачалася з наступнага году. Сучасная прамысловасцьпрамысловасьць атрымлівае глутамат натрыю з [[глютэн|глютэну]]у [[пшаніца|пшаніцы]] або з [[меласа|меласы]] [[бурак|буракоў]]оў. Агульная сусветнаясусьветная вытворчасцьвытворчасьць глутамату натрыю перавышае 250.000 тон штогод.
ДзеяннеДзеяньне глутамату натрыю шмат стагодзьдзяў было вядомым японскім кулінарам, якія ўжывалі [[ламінарыялямінарыя|ламінарыюлямінарыю]] (“марскую«марскую капусту”капусту»), якая змяшчаезьмяшчае шмат глутамату натрыю, для паляпшэнняпаляпшэньня смаку многіх страў. У [[1960-я]] гады глутамат натрыю знаходзіўся ў цэнтры скандалаў, калі многія кліенты рэстаранаў [[кітайская кухня|кітайскай кухні]] скардзіліся на праблемы са здароўем, выкліканыя празмернымпразьмерным ужываннемужываньнем ежы з глутаматам натрыю, і цяпер у многіх краінах глутамат натрыю забаронена дадаваць у дзіцячае харчаваннехарчаваньне.
== Вонкавыя спасылкі ==
{{Крыніца НашаЕжа|[[Алесь Белы]]}} ▼{{Commonscat|Monosodium glutamate}}
▲{{Крыніца НашаЕжа|[[Алесь Белы]]}}
[[Катэгорыя:Харчовыя дабаўкі]]
|
