Аўгустын Ратундус: розьніца паміж вэрсіямі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
д Контрарэфармацыя |
|||
Радок 1:
'''Аўгустын Ратундус''' (''Мяле́скі''; {{lang-la|Augustinas Rotundas}}; прыкладна 1520, [[Велюнь]], [[Каралеўства Польскае (1385—1569)|Каралеўства Польскае]] — {{Памёр|20|03|1582}}, [[Вільня]]) — дзяржаўны і грамадзкі дзеяч [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]], сакратар каралеўскі, [[войт]] віленскі. Прадстаўнік гуманістычнага кірунку грамадзка-палітычнай думкі, юрыст, гісторык, публіцыст. Актыўны прыхільнік незалежнасьці Вялікага Княства Літоўскага ад [[Карона Каралеўства Польскага|Польшчы]], дзяяч [[
== Біяграфія ==
Радок 11:
== Дзейнасьць ==
Аўгустын Ратундус быў актыўным дзеячам і адным зь лідэраў
Ратундуcу прыпісваецца аўтарства вядомага ананімнага публіцыстычнага твора «[[Размова паляка зь літвінам|Размова паляка зь літвінам]]» ({{lang-pl|Rozmowa Polaka z Litwinem}}; [[Берасьце]], 1564), накіраванага на абарону інтарэсаў Вялікага Княства Літоўскага і супрацьстаяньне польскім прэтэнзіям, выказаным у трактаце Станіслава Ажахоўскага «Quincunx» (1554)<ref>''Mickūnaitė G.'' Making a great ruler: Grand Duke Vytautas of Lithuania. — Budapest: Central European University Press, 2006. — P. 218. {{ref-en}}</ref>. Аўтар «Размовы» крытыкуе грамадзкі лад Польшчы, дзе ўладу захапіла шляхта, якая паралізуе дзеяньні законаў і прыгнятае ніжэйшыя саслоўі<ref name=wvkl/>. Паводле меркаваньня летувіскага гісторыка Інзе Лукшайтэ, «Размова паляка зь літвінам» зьяўляецца плёнам калектыўнай творчасьці<ref>''Lukšaitė I.'' Andrius Volanas XVI-XVIIa. Lietuvos visuomeninės pertvarkos kryžkelėse // A. Volanas Rinktiniai raštai / ed. M. Ročka, I. Lukšaitė. — Vilnius, 1996. {{ref-lt}}</ref>. Патрыятычныя ідэі Ратундуса атрымалі шырокі розгалас у Вялікім Княстве Літоўскім і спрыялі ўмацаваньню пазыцый літоўскай дэлегацыі ў час перамоваў аб палітычнай уніі з Польшчай<ref>Гісторыя беларускай літаратуры XI—XIX стагоддзяў у двух тамах. Том 1. Даўняя літаратура XI — першай паловы XVIII стагоддзя. — Мінск. Беларуская навука. 2006. С. 388</ref>.
| |||